Etherische olie: wat is het en hoe gebruik je het?

Wat is aromatherapie?

Aromatherapie is een manier waarop je door het gebruik van natuurlijke, aromatische producten iemands welzijn bevordert, legt Thirza Wondergem (33) uit. De therapie maakt gebruik van zogeheten etherische of essentiële olie die afkomstig is van planten. “Die oliën komen vrij bij het destilleren van een plant. Bepaalde stoffen – dat kunnen er per plant honderd zijn – kun je tegen zowel mentale, psychische als lichamelijke klachten inzetten. Naast etherische oliën maakt de aromatherapie ook gebruik van onder andere kruiden, maceraten, plantaardige oliën, hydrolaten en CO2-extracten.”

Aromatherapie gaat over de kwaliteit van leven

Aromatherapie wordt op verschillende manieren toegepast: met geurbeleving, via het inademen en ruiken van een geur; het aanbrengen op je lichaam, verdund in bijvoorbeeld een massageolie, crème of zalf; of inwendig, via capsules. “Met dat laatste zijn aromatherapeuten voorzichtig, dat is meer voor gevorderden. Ikzelf gebruik vooral het inademen, met bijvoorbeeld een inhalatorstick of een steentje.” Daarnaast gebruiken veel mensen aromaverstuivers (diffusers) of -branders; ziet er ook nog eens leuk uit.

Geen geneesmiddel

“Etherische olie is niet per se een geneesmiddel,’’ vertelt Thirza. “Aromatherapie gaat over de kwaliteit van leven: rustiger worden, ontspannen en minder pijn ervaren. Mensen komen naar een aromatherapeut bij slapeloosheid, onrust, psychische klachten of pijnklachten zoals spierpijn of bepaalde infecties.

Tijm, eucalyptus of ravintsara geeft bijvoorbeeld verlichting bij verkoudheid. Als je een goede associatie hebt met een bepaalde geur, word je er rustig van of kan het je juist oppeppen. Bepaalde oliën kun je op blauwe plekken smeren, waardoor ze sneller herstellen. Schaafwondjes van mijn kinderen behandel ik ook met zelfgemaakte zalf.”

Omscholing

Thirza heeft zich altijd al geïnteresseerd in hoe de schepping in elkaar zit en wat planten, kruiden en voeding voor ons kunnen doen. Een paar jaar geleden leest ze iets over aromatherapie. Ze begint zich erin te verdiepen: wat is het precies en hoe werkt het dan? Tot die tijd werkt ze in de marketing, maar dat loopt niet helemaal zoals ze wil. In 2018 zegt Thirza haar baan op en meldt ze zich aan voor de driejarige opleiding Klinisch Aromatherapeut bij FytArom, een natuurgeneeskundig onderwijsinstituut.

Als je kijkt waar zo’n etherische olie uit bestaat, roept dat verwondering op

“Hoe meer ik leer, hoe meer ik erachter kom wat ik níet weet. Je kunt je hele leven door blijven leren en nog niet alles weten. Het menselijk lichaam zit zo complex en wonderlijk in elkaar, dat kan geen mens bedenken. Ook in de aromatherapie blijf je leren. Als je zo’n flesje olie ziet, denk je: leuk, het ruikt lekker, ik doe er wat mee. Maar als je gaat kijken waar zo’n olie uit bestaat en hoe het groeit in een plant, roept dat verwondering op.

Niet zweverig

“In de geschiedenis werd de natuur vaker gebruikt voor de gezondheid van mensen. Ik denk dat God dat in de schepping heeft gelegd. Dat zijn we in deze tijd vergeten, omdat het zo makkelijk is om pilletjes te kopen bij de drogist en de apotheek. Natuurlijk is dat soms nodig, maar in de schepping kunnen we al zoveel vinden.”

Veel mensen, ook christenen, staan sceptisch tegenover aromatherapie – net als homeopathie of kruidengeneeskunde – en vinden het ‘zweverig’. “Dat kan ik me voorstellen. Maar zweverig kan ik het niet noemen. Er zitten wetenschappelijke studies achter. Zo is de werking van bepaalde etherische oliën wetenschappelijk bewezen. Zeker als christen mogen we zien dat God de natuur heeft gemaakt, waarmee we goed kunnen doen voor de ander.”

In Frankrijk is het gebruik van etherische olie veel gangbaarder onder artsen

“Het is niet of-of. De medische wetenschap is enorm goed ontwikkeld, daar mogen we gebruik van maken. Maar ik vind het goed om te ontdekken dat er méér is. In andere landen worden natuurlijke producten veel vaker in apotheken verkocht. In Frankrijk is het gebruik van etherische olie  gangbaarder onder artsen.”

Zelfgemaakte hoestdrank

“Ik gebruikte al nooit paracetamol, nog steeds niet. Het ligt eraan wat er aan de hand is. Koorts is een afweerreactie van het lichaam; dan moet het lichaam zelf het werk doen om te herstellen. De kinderen geef ik weleens een zelfgemaakte hoestdrank. Ook andere kleine dingen zoals verkoudheid of blauwe plekken los ik thuis op. Ik kijk eerst wat ik zelf in huis heb, voor ik naar de paracetamol grijp.

Ik ben geen arts. Als ik niet weet waar een klacht vandaan komt, dan ga ik naar de huisarts. Dat leren we ook op de opleiding. Klachten zoals bloedverlies, extreem afvallen of continu hoesten zijn ‘rode vlaggen’ waarbij we naar de huisarts doorverwijzen. Dat is niet verantwoord voor een aromatherapeut.”

Favoriete etherische oliën

“Ik houd van de geur van mandarijn, die is heel zonnig en zoet, alsof de zon gaat schijnen. Die kun je gebruiken als je kind niet zo blij is of als je zelf niet zo lekker in je vel zit. Helichrysum is een bepaalde bloem met een zoetpittige kruidige geur, die gebruik ik als crème voor brandwondjes en bij vallen of stoten. Kamille geeft rust, dat wordt veel gebruikt ter ontspanning voor het slapengaan. Zelf gebruik ik het niet supervaak, want hij is vrij kostbaar.

Het is niet ‘baat het niet, dan schaadt het niet’, het doet altijd iets in je lichaam

Ik gebruik etherische oliën niet dagelijks, dat wordt ook geadviseerd in de opleiding. Zeker voor je rust en ontspanning is het goed om het niet elke dag te gebruiken, dan verliest het zijn effect. Het is niet ‘baat het niet, dan schaadt het niet’, het doet altijd iets in je lichaam. Ik gebruik ze als ik het nodig vind. Etherische oliën zijn kostbaar, het kost veel water om zo’n olie te produceren. Ik wil er duurzaam mee omgaan, dus ik ben zuinig met de aankoop van producten en het gebruik ervan.”

Tips voor beginners

Voor beginners op het gebied van aromatherapie heeft Thirza een paar tips. “Begin door een of twee flesjes etherische olie te kopen. Kies een geur waarvan je houdt en verdiep je vervolgens: van welke plant komt de olie, hoe werkt het en hoe kan ik het voor mezelf inzetten? Er zijn veel leuke boeken en websites over te vinden. Of vraag tips aan mensen die er meer van weten. Begin klein, je kunt het altijd verder uitbouwen.”

Op haar eigen Instagramaccount @natuurmama maakt Thirza haar volgers wegwijs in de aromatherapie. “Ik leg uit wat het is en hoe je het op een goede, veilige manier kunt gebruiken. Ook wil ik verwondering voor de schepping aanwakkeren. Als ik straks eenmaal een eigen praktijk heb, zal ik daar ook meer over gaan delen.”

Je volgt Thirza via het account @natuurmama op Instagram.

Lees ook: Wat is CBD-olie en wat doet het?

Fotograaf: Lotte Terlouw