Hij weet niet hoe

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.

‘Hij weet niet hoe’ – PopUpGedachte vrijdag 1 februari 2019

Dat leek me een mooie titel om de maand mee te beginnen en de week mee af te sluiten. Hij weet niet hoe. Zo’n soort Benny-Neyman-achtergrondkoortje dat dan ‘hij weet niet hoe’ zingt als Benny net heeft bekent dat hij het ook allemaal niet weet. Ik vind dat prachtig. Niet het liedje, maar de realiteit. Het is natuurlijk lastig als je het niet weet, maar het is ook een prachtige voedingsbodem voor verwondering, geloof, interactie, leren.

Ik kwam als theologiestudentje de Kamper Universiteit binnen met een bak Bijbelkennis op middelbare schoolniveau en ik dacht iets te weten. Daar werd ik rap van genezen. Iedereen die een beetje fatsoenlijk had gestudeerd, begon met een dikke dogmatiek van zeker weten en eindigde met een dun bundeltje poëzie, of een dun bundeltje doorvoelde aannames om mee te leven. En dat is niet uniek voor theologie, dat gebeurt in elke serieuze studie. Je bent hartstikke goed in natuurkunde, gaat het studeren en aan het eind van je studie besef hoe weinig kennis van de natuur er überhaupt in de wereld aanwezig is. Je respect voor de natuur is huizenhoog gestegen en je dunk van de mate waarin we weten hoe die natuur in elkaar zit, is diep gekelderd.

Hij weet niet hoe en dat is een prachtig uitgangspunt. Zij weet het ook niet, hoor. Voor de vrouwelijke luisteraars en lezers hier zich even rijk gaan rekenen. Ik denk dat het genderonderscheid hier geen verschil maakt, maar correct me if I’m wrong.

Dit is de lezing van vandaag:

‘In die tijd zei Jezus tot de menigte: ‘Het gaat met het Rijk Gods als met een man die zijn land bezaait; hij slaapt en staat op, ’s nachts en overdag, en onderwijl kiemt het zaad en schiet op, maar hij weet niet hoe. Uit eigen kracht brengt de aarde vruchten voort, eerst de groene halm, dan de aar, dan het volgroeide graan in de aar. Zodra de vrucht het toelaat, slaat hij er de sikkel in, want het is tijd voor de oogst.’

Ik las dus vooral het hij weet niet hoe, moet daar dan om grinniken en begin te schrijven. Maar het begint natuurlijk met het Rijk Gods. Waar in hemelsnaam gaat dat over? Ook dat is een mysterie waar we alleen de randen van kennen.
Twee dingen kunnen we ervan zeggen: het is niet de aarde in haar huidige toestand: daarvoor zijn er teveel mensen op hun eigen houtje er een teringzooi van aan het maken alsof God en gebod en geweten niet bestaan.
Het is óók niet de hemel als losgezongen zweeftuin van harpen en zangkoren die in etherische eeuwigheid rondzweven en volmaakt sprookjesachtig gelukkig zijn.

Het is hier, sowieso. Op aarde. Daar wordt iets gezaaid, daar landt Jezus van Nazareth, daar moet iets op gaan bloeien, omdat de Maker zijn maaksel niet in de steek laat. En onder de huid van die aarde kiemt iets, terwijl de mens slaapt en opstaat, ’s nachts en overdag en het schiet op zonder dat de mens weet hoe.

So much voor alle programma’s van wereldverbetering of evangelisatie: de een denkt de wereld te redden door goed doordacht verantwoordelijkheid te nemen en strategisch te werken, de ander door de wereld over te reizen en met de meest strategische en doordachte middelen het evangelie aan de man te brengen – beiden hebben hun impact, hè: enorm ten goede en soms ook enorm ten kwade.
Maar als dat Rijk Gods waar Jezus van Nazareth het over heeft – ook wel het rijk Goeds met een hoofdletter- opschiet, opkomt, zich laat zien, dan krabt de mens zich achter de oren en vraagt zich af: hoe dan?

Of dat nu gaat over de draai van het CDA, over de liefde van de je partner, de sneeuw die zo’n mooi wit dekentje vormt, de blindenzorg in Nederland, de enorme drive van zovelen om energetisch te vergroenen, you name it. Of dat het gaat over figuren als King, Mandela, Gandhi, over Etty Hillesum en Paus Franciscus, over stadskloosters en stiltetuinen en bekeringsverhalen. De mens staat erbij en weet niet hoe. Een gezonde verwondering voor het onmaakbare, waaraan je steeds mag bijdragen met zaaien, verzorgen, oogsten ook. In dankbaarheid en met respect voor het heilige proces dat zich ondergronds en verborgen afspeelt. Wat gebeurt er als een uitgedroogd zaadje ondergronds verweekt, opensplijt en een wit pluimpje laat zien dat langzaam zich een weg door de aarde naar de oppervlakte boort om daar zich te vertonen en vrucht te dragen.

Het is een goed begin van de maand om verwondering te oefenen. Om te realiseren dat er onder het oppervlak van de dagelijkse realiteit veel meer ligt te broeien dan we ons voor kunnen stellen. Dat we geen logische verklaringen hoeven te zoeken voor het goede dat opkomt, dat verwondering voldoet. En respect voor het heilige karakter. En dat er niet anders dan zorg en oogst nodig is. En liefde.

Hij weet niet hoe. Zij ook niet. En dat is prima. Een goede dag. Een goede maand. Vrede, alle goeds en tot maandag.

Hier vind je drie tekstgedeeltes die Rikko vanochtend las.

Deze rubriek heeft een eigen boek: Lazarus staat op. Daarin zijn de 25 mooiste ochtendgedachtes van de afgelopen tijd gebundeld en geïllustreerd door Joanne Zwart.

Lazarus staat op | Rikko Voorberg | Vuurbaak | ISBN 9789460050404 | € 17,95