Hoe houd je het groep 8-afscheid leuk? Tips van een juf

Annelies Kramer (35) is al zeker twaalf jaar juf, waarvan tien jaar de eindgroep op het SBO en groep 8 op het GBS Guido de Brès in Ommen. “Ik word altijd heel blij van groep 8,” vertelt ze. “Gedurende het jaar zie je ze ontwikkelen. Ze ontdekken hun eigen mogelijkheden en vormen hun mening, maar hebben je ondertussen nog wel nodig. Zoals vandaag: een kind had geld meegenomen in een envelop, maar het geld was weg. Hij kwam bij mij om dat te vertellen. Mooi om dan even naast het kind te staan. Ik vind het soms wel lastig om afscheid van ze te nemen. Dan heb je net een mooie stap met ze gemaakt – iemand durft bijvoorbeeld toe te geven dat hij iets lastig vindt – en dan gaan ze weg. Ik zou ze liever dan nog even willen volgen!”

'Dat afscheid van groep 8 moet altijd maar leuker, mooier, fantastischer'

“Toen ik zelf in groep 8 zat, werd er niet zoveel georganiseerd rondom het afscheid. Dat is nu wel anders. Er zijn veel activiteiten en ouders zijn er behoorlijk druk mee. Alles moet altijd maar leuker, mooier, fantastischer. Dat is ook de tijdgeest. Bijvoorbeeld een slaapfeest met de hele klas: aan de ene kant heel tof, aan de andere kant kan het verkeerd gaan. Ook bij de musical zie je dat terugkomen. We zijn geen Endemol-productie, er mogen fouten gemaakt worden – maar vaak is er een flow waarin het steeds perfecter moet. Ouders besteden superveel tijd aan de decors, waar we natuurlijk heel blij mee zijn, maar zo wordt de druk bij kinderen om het goed te doen wel groot. Waar gaat het nu om: een perfecte uitvoering of een mooi afscheidsfeest?”

Balans tussen werken en ontspannen

“In het begin van het jaar maken we afspraken met elkaar: hoe we ons gedragen, hoe we dingen oplossen, et cetera. Richting het afscheid vervagen die normen en vertonen kinderen haast puberend gedrag, vooral in vrijere situaties. Ze hebben sturing nodig om dat gedrag te reguleren. ‘De eindcito is toch al geweest’, zeggen ze vaak – maar ik wil een klimaat van structuur en voorspelbaarheid creëren waar kinderen zich prettig bij voelen.

'Richting het afscheid vertonen kinderen haast puberend gedrag'

Ik probeer een balans te vinden tussen hard werken en ontspanning, waarbij ze binnen verantwoorde kaders hun tijd zelf in mogen vullen. Even extra naar buiten bijvoorbeeld, of het lange Jeugdjournaal kijken in plaats van de ochtendeditie. Dat kun je als ouder ook doen. Zo op het randje van het voortgezet onderwijs is het een mooi moment om te onderzoeken hoeveel vrijheid je kind nodig heeft en aankan, en waar je op blijft sturen.”

Verbinding zoeken

“Juist in die normvervaging is het belangrijk om het puberende gedrag niet te zien als onwil en dwarsheid, maar om te beseffen dat het gedrag past bij de fase en leeftijd. Soms ben ik consequent en wil ik geen discussie, maar ik probeer die verbinding te blijven zoeken. Dat is ook mijn tip aan ouders: als het kind vervelend gedrag vertoont, probeer dan te onderzoeken waar het vandaan komt en ga erover in gesprek. Soms zit er een lading onder die ze nog niet onder woorden kunnen brengen. Ze zien bijvoorbeeld op tegen het afscheid, omdat ze als enige naar een andere school gaan. Reageer niet alleen op het gedrag– dat soms heel irritant kan zijn – maar blijf denken: wat wil hij of zij me vertellen? En vraag dan of je kunt helpen.”

Goede afsluiting

“In alle groepen op school nemen we tijd voor afscheid nemen en afsluiten, maar in groep 8 is dat extra bijzonder. Bewust beginnen we pas na de meivakantie met de musical, anders zet je de afscheidsfase te vroeg in. Sommige kinderen zijn nog niet zo ver. Een musical is wel een ideale manier om het af te sluiten: samen als groep nog één keer iets neerzetten waar je sowieso applaus voor krijgt. Ouders en grootouders zijn altijd enthousiast!”

'Bij het afscheidscadeau van groep 8 gaat niet om het cadeau, maar om het gebaar'

“Tijdens de laatste weeksluiting blikt de achtste groep terug op het jaar. Daar praten we van tevoren over, zo kom je erachter of er nog dingen uitgesproken moeten worden. Ook met de ouders willen we het goed afsluiten. Als er wat blijft liggen wat niet als fijn is ervaren, zou ik dat heel vervelend vinden. Ik waardeer het als ouders de moeite nemen om je de hand te schudden en te bevestigen dat het goed is.”

Ondersteunen richting de nieuwe fase

“Als kinderen enthousiast vertellen over de nieuwe school, dan helpt het mij om het af te sluiten. Ik vind het heel lastig als een kind teleurgesteld terugkomt van een introductiedag. Ik hoop altijd dat het voortgezet onderwijs verdergaat waar wij gestopt zijn met bouwen. We willen iedere leerling warm overdragen; we spreken de nieuwe school persoonlijk om alle leerlingendossiers toe te lichten.”

“Ik heb nu ook een zoon in groep 8. Zijn schoolbeleving is niet heel positief, dus hij is toe aan een volgende stap. Maar hij komt in zijn eentje in een nieuwe klas, dat vindt hij wel moeilijk. Hij spreekt nu veel af met een groepje van vier klasgenoten. Wij als ouders willen hem daarin ondersteunen. Hij maakt vast weer nieuwe vrienden, maar het is mooi dat hij nu herinneringen kan maken met deze klasgenoten.”

Afscheidscadeau

“Het gaat niet om het cadeau, maar om het gebaar. Zo krijgen we sinds een paar jaar schoolfruit, maar we hadden maar drie schilmesjes. Groep 8 gaf toen elke klas een fruitschaal met mesjes. Dat laat zien dat de ouders betrokken zijn, ze wisten dat dat speelde. Ook kregen we eens een schaakspel voor op het schoolplein. Ouders verfden de tegels zwartwit en de leerlingen schreven hun namen erop. Dat is echt blijvend, én voor de hele school. Een ouder maakte ook eens een picknicktafel, zodat de meesters en juffen lekker van de zon kunnen genieten. Precies wat we als team nodig hadden! Daar denk je dan met plezier aan terug.”

Trakteert je kind bij het afscheid van school? Hier vind je een paar traktaties die simpel én lekker zijn!