‘Ik moet rondkomen van 40 euro per week’
Derisma (43) kwam met haar gezin diep in de schulden, doordat een voorgangersechtpaar uit haar toenmalige kerk een persoonsgebonden budget aanvroeg op naam van haar en haar man – en het geld in eigen zak stak. Vanaf 2015 moest zij met haar twee dochters en man eerst rondkomen van 25 euro per week, en nu van 40 euro per week.
“In 2010 kreeg ik een dwarslaesie. Ik kon mijn arm niet meer goed gebruiken en daardoor lukte het me niet om onze administratie zelf te doen. In deze periode was ik herstellende en kwamen wij in een nieuwe kerk terecht. Het voorgangersechtpaar bood aan om onze administratie uit handen te nemen. Ze kwamen heel betrouwbaar over, dus stemde ik ermee in. Het echtpaar vroeg, zonder dat wij ervan afwisten, een persoonsgebonden budget (pgb) aan op onze naam. Vanaf dat moment kwamen we in de schulden.”
60.000 euro schuld
“Toen mijn moeder in 2015 een keer bij ons logeerde, hoorde ze hoe de voorgangersvrouw nogal bazig aan mijn dochter vroeg haar te helpen bij het schoonmaken van de wc. Vanaf dat moment zijn we goed gaan opletten. In datzelfde jaar werden wij door de contactpersoon van het pgb gebeld met de vraag waarom ik alle afspraken met hen tot nu toe had afgezegd. Ik zei dat ik nog nooit een uitnodiging had ontvangen. De voorgangersvrouw zei dat ik moest zeggen dat een afspraak niet nodig was. De contactpersoon van het pgb stond er toch op om het gesprek bij ons thuis voort te zetten.”
'Het was een kerk omwille van het geld'
“Ze kwam bij ons thuis en vroeg: “Weet je wie ik ben?”, maar ik had werkelijk geen idee. Ze vertelde dat ze van het zorgkantoor was en dat op onze naam een pgb was aangevraagd. Ze vroeg of ik wist hoeveel geld ik kreeg, waarop ik antwoordde dat ik nooit iets had ontvangen. Ik zei dat het voorgangersechtpaar van onze kerk onze administratie en ons geld beheerde. Ze adviseerde ons direct naar de politie te gaan om aangifte te doen. Dat hebben we gedaan, maar het probleem was dat wij zelf getekend hadden voor het feit dat zij de administratie van ons zouden overnemen. Er zijn heel veel broeders en zusters die slachtoffer zijn geworden van dit voorgangersechtpaar. Zo maakte niet alleen dit voorgangersechtpaar misbruik van zwakkeren om het pgb te ontvangen, maar ook hun dochters en schoonmoeder deden hieraan mee. Het was een kerk omwille van het geld. Niet ter verheerlijking van Gods naam. Inmiddels bestaat hun ‘kerk’ niet meer.”
Opgegeven als terminaal
“Later bleek dat het echtpaar ons als terminaal had aangemeld, waardoor ze een grote vergoeding konden opstrijken: al vijf jaar was dit 15.000 euro per jaar. Toen we hen daarop aanspraken, deden ze of er niets aan de hand was. Mijn man en ik hebben nu samen een totale schuld van 60.000 euro. Op een gegeven moment kreeg ik een incassobrief van de instantie die het pgb uitkeerde. Binnen enkele dagen moest ik tienduizend euro betalen, anders zou ik naar de rechtbank moeten. Vanaf dat moment betaal ik aan het incassobureau. Onze vaste lasten zijn hoger dan onze inkomsten, waardoor we op dit moment met z’n vieren 40 euro per week te besteden hebben. Om die reden gaan we ook naar de voedselbank. En als de kinderen iets nodig hebben, dan moet dat wachten.”
'Ik ben niet boos'
“In de periode dat we de fraude ontdekten, stortte ik in en moest ik opnieuw geopereerd worden. We zijn erg beschadigd. Ik heb geen vertrouwen meer in instanties. Een jaar later nam ik een advocaat in de arm. Hij is bezig met de zaak, maar ik weet niet hoe het er nu voor staat. Ik ben vrijwillig onder bewind gegaan, omdat de administratie te zwaar werd. Helaas kan ik niet meer de schuldsanering in, omdat mijn ex-man in het verleden schulden op mijn naam heeft gemaakt, waardoor ik eerst schuldvrije jaren moet opbouwen.”
Verdriet
“Ik ben verdrietig. Van mijn goedheid is misbruik gemaakt. Het is ook lastig voor de kinderen. Mijn dochters van dertien en tien krijgen geen zakgeld, want dat kan ik niet geven. Als hun oma komt, krijgen ze soms wat. Dat bewaren zij heel goed, en als ze iets nodig hebben, kopen ze dat daarmee. Ik denk dat God mij door deze situatie waakzaam wil maken. Hij liet het frauderen toe om mij sterker te maken en hier sterker uit te komen. Als ik in deze cirkel blijf rondhangen, blijf ik mezelf pijn doen vanbinnen. Ik ben niet boos. Als wij als gezin een hechte band hebben, overleef ik alles.”
'We kunnen nooit eten met alles erop en eraan'
“Hoewel we elke week naar de voedselbank gaan, moeten we nog steeds elk dubbeltje omdraaien. Mijn man is onlangs ziek geworden en heeft een besmetting met de salmonellabacterie opgelopen. Hij kan zijn rechterhand niet gebruiken en heeft een vernauwing in zijn nek. Ik moet nu alles alleen doen. Ik kan niet altijd geld aan de familie vragen. Dat heeft misschien ook met onze cultuur te maken. We moeten zelf onze boontjes doppen en het kan een schande zijn om bij je familie aan te kloppen. Wat ik zou doen als iemand mij geld geeft om samen iets leuks van te doen? Ik denk dat we de kinderen mee uit eten zouden nemen. Dat zal dan wel McDonald’s worden. Nu kan dat niet, het is altijd puzzelen. De kinderen kunnen een los broodje hamburger bestellen, die kosten 1 euro. Een heel menu kan niet, want dan is m’n weekgeld op. We kunnen nooit eten met alles erop en eraan. Ik zou eigenlijk weleens willen dat ik niet steeds ‘nee’ hoeft te verkopen aan mijn dochters.”
Dankbaar
“Toch ben ik uiteindelijk dankbaar. Er is veel gebeurd, maar we hebben elkaar tenminste nog als gezin. We redden het wel. Misschien zijn er wel mensen die het nog moeilijker hebben dan wij. We hebben het niet breed, maar als iemand rond etenstijd binnenkomt, mag zo iemand altijd mee-eten. Mensen denken dat dat niet te betalen is. Ik improviseer dan wel wat. Rijst kan ik altijd opbakken met peper en zout, dan heb je toch een maaltijd. Het maakt niet uit of we minder eten. Visite moet met een goed gevoel naar huis kunnen gaan.”
Beeld: Elisabeth Stam
Tekst: Jade Smith en Ronald Koops
