Is dit het einde van re­for­ma­to­risch of bijzonder onderwijs?

Daarnaast diende de PvdA een voorstel in dat regelt dat scholen verplicht zijn alle leerlingen die zich aanmelden te accepteren, ook als die leerlingen er een andere levensovertuiging op na houden dan de school.

Stel dat de PvdA en de andere seculiere partijen hun zin krijgen: de acceptatieplicht wordt ingevoerd en de identiteitsverklaringen worden afgeschaft. Wordt daarmee dan ‘de bijl aan de wortel’ van het bijzonder onderwijs gelegd, zoals ik hier en daar las? Ik vraag me dat af, eerlijk gezegd.

Bijzonder onderwijs blijft immers mogelijk. En reformatorische, (vrijgemaakt-)gereformeerde of islamitische scholen mogen blijven bestaan. Wat niet meer mag, is dat zo’n uitgesproken school tegen een leerling zegt: “Jouw geloof wijkt af van het onze, je bent hier niet welkom.” Iedereen is ten principale welkom op elke school. Is dat erg?

In theorie kan dat natuurlijk lastig worden. Stel dat een klas vol zit met leerlingen die niets met het geloof hebben? Dat geeft vast een bijzondere sfeer tijdens de dagopening of het kerstfeest. Maar is het reëel om te verwachten dat op uitgesproken christelijke of islamitische scholen hele klassen vol komen te zitten met niet- of andersgelovige leerlingen? Dat lijkt me niet. En een paar lijkt me eigenlijk heel interessant voor beide groepen leerlingen.

Is het eventueel afschaffen van de identiteitsverklaring een aantasting van de vrijheid van onderwijs? Scholen mogen dan bijvoorbeeld niet meer opschrijven dat het huwelijk een exclusief verbond is tussen man en vrouw. Maar ze mogen dat standpunt wel blijven huldigen, betoogde PvdA-Kamerlid Habtamu de Hoop deze week in 'Dit is de Dag', als ze er maar bij zeggen wat de wet in Nederland daarover zegt.

Formeel hebben de reformatorische scholen gelijk als ze betogen dat hun vrijheid wordt beperkt door de afschaffing van de identiteitsverklaringen en het invoeren van een acceptatieplicht. Maar als dat leidt tot een veiliger situatie van reformatorische LHBTI’ers, lijkt me dat geen ramp.

Tegelijkertijd is het reëel om vast te stellen dat dit niet het einde van het reformatorisch of bijzonder onderwijs betekent. Het unieke Nederlandse onderwijssysteem blijft in stand: ouders mogen op grond van hun geloof een (onderwijs)vereniging oprichten en die mag een school stichten die ook nog eens door de overheid wordt gefinancierd.

Het lijkt me goed dat in het oog te houden bij de aanhoudende ophef over de vrijheid van onderwijs.