Lazarus staat op | Weten wanneer te buigen

Goedemorgen en tof dat je luistert. Ik ben Rikko Voorberg en ik schrijf elke ochtend tussen zes en zeven een overweging om de dag mee te beginnen. Meestal tussen zes en zeven, want af en toe ben ik niet uit bed te slaan. Zoals vanochtend. Een beetje later, maar nog wel het begin van de dag. Met de titel van vanochtend:

Weten wanneer te buigen – PopUpGedachte dinsdag 31 maart 2020

We houden graag ons hoofd omhoog. Ook al is dat zwaar van zorgen soms. Het kan zomaar gebeuren dat als iemand een arm om je heen legt met een wat medelijdend gebaar, omdat die de frons op je hoofd ziet, je hoofd omhoogschokt, je de ander aankijkt met een blik van: wat moet je?

Ik weet niet of je dat herkent, maar het is nog niet zo makkelijk om een ander toe te staan om even voor je te zorgen. Als baby gaat dat prima, als kind ook nog wel, als puber al lastiger, als jong volwassene word je heel kieskeurig en als volwassene heb je het hopelijk weer geleerd. Om voor je te laten zorgen. Het is een kwaliteit op zich

Dat je schouders verstijven als iemand even er een hand op legt. Misschien kun je het je niet voorstellen in deze aanrakingsarme dagen, maar het gebeurt menigeen. Juist als je het zwaar hebt. Waar komt die reflex vandaan? Dat je schouders omhoogschieten op de aanraking, je recht overeind gaat zitten, je de zorgrimpel uit je voorhoofd duwt en doet alsof er niets aan de hand is?
Twee dingen waar ik zo aan moet denken: allereerst dat het toegeven dat het pittig is, mogelijk een vat opent aan verdriet of vermoeidheid, een vat waar je liever de deksel op laat zitten. En een tweede in het verlengde daarvan: controleverlies. Je weet niet wat er loskomt, of je werkelijk je de ander toe kunt vertrouwen, al is het maar een beetje. Je weet niet hoe je zelf reageert, als je toegeeft dat je moe bent, pijn hebt, gefaald hebt. Vanaf dat moment ben je niet meer ‘in control’.

Ik moet eraan denken bij een wat eikenhouten tekst van vanochtend van Jezus van Nazareth. Hij zegt harde dingen tegen de religieuze leiders van zijn tijd over zonden en sterven in je zonde. Bij die woorden is het altijd alsof er wat zand in je eten is gewaaid, het knerst. Het woord ‘zonde’ is zo vaak gebruikt op manieren die absoluut niet bevrijdend zijn, dat we er wat wars van geworden zijn. En terecht.
Maar ze verdwijnen niet zomaar uit die oude teksten – en ik zoek naar dieperliggende betekenissen die wel dat bevrijdende karakter hebben. En misschien heeft dat wel alles te maken in dit geval met weten wanneer te buigen – of wanneer je schouders aan die hand toe te vertrouwen.

Dit staat er: In die tijd sprak Jezus tot de Farizeeën : 'Ik ga heen en gij zult Mij zoeken, maar in uw zonden zult ge sterven. Waar Ik heenga kunt gij niet komen.' De Joden zeiden daarop: 'Hij zal toch geen zelfmoord plegen, dat Hij zegt: Waar Ik heenga kunt gij niet komen?' Maar Hij hernam: 'Gij zijt van beneden. Ik ben van boven. Gij zijt van deze wereld, Ik ben niet van deze wereld. Daarom zei Ik u, dat gij in uw zonden zult sterven, want als gij niet gelooft dat Ik ben, zult gij in uw zonden sterven.'

Nou, leuker kunnen we het niet maken, makkelijker blijkbaar ook niet. Welke zonden, hoezo sterven? En wat van beneden en boven?

Dit is het beeld dat opdoemt vanochtend. Of het nu recht doet aan het geheel of niet. Als ik op mijn balkon naar de lichterwordende lucht staar en hoop en besef en me inbeeld dat er een Eeuwige aanwezigheid mij ziet, die er altijd geweest is en er altijd zal zijn – die mij omvangt, me uitdaagt, me liefheeft – dan vraagt dat om een overgave. Dat het niet langer mijn eigen gedoe is wat me overeind houdt, maar dat me deze plek gegeven en gegund is met een vraag en een opdracht.
Zo ook de religieuze leiders uit Jezus’ dagen. Als zij niet in de man van Nazareth hun opdrachtgever herkennen en inzien dat de macht die ze naar zich toe hebben getrokken, de eigenwijsheid waarmee ze anderen opdrachten opleggen zonder die zelf uit te voeren, dat die begrensd moet worden door de Eeuwige zelf, dan zullen ze kapotgaan aan hun eigen stijfkoppigheid. Zoals degene dat doet die de ondraaglijke last niet af kan leggen, die de schouders niet wil ontspannen, die niet weet wanneer het werkelijke liefde is waar hij of zij op kan leunen, werkelijke liefde die uitreikt en waar je om kan huilen. Omdat je het de hele tijd alleen hebt geprobeerd en dat je daar geen mooier mens van bent geworden, naar jezelf en naar anderen.

Dat beeld. Die richting. Ook voor vandaag in eenzamer tijden dan anders. Buigen, leunen, loslaten, toegeven en je laten leiden. Een grote vraag voor kleine mensen zoals wij.

Een hele goede dinsdag gewenst. En vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.