Lazarus staat op | Waar haal je de moed vandaan?

Waar haal je de moed vandaan? – PopUpGedachte donderdag 23 april 2020

Het is een ingewikkeld concept: moed. De ene keer is het waaghalzerij, dan is het naïef, dan weer is het noodzakelijk, dan weer is het onontbeerlijk. Het heeft ook oneindig veel gezichten. De moed om op te biechten, de moed om je te verzetten, de moed om je niet te verzetten, de moed om iemand achterna te springen en te redden, de moed die tranen op de wangen heeft staan, de moed met knikkende knieën, de moed met getrokken wapen. Het is veel en het is divers en het is onmisbaar.

Moed staat niet tegenover angst, moed gaat zelfs vaak juist gepaard met angst. Moed staat tegenover gebrek aan moed, niet durven of in een enkel geval: laf zijn. En dat is het laatste wat we willen. Het is niet iets wat je op je grafsteen of op je CV wilt hebben staan, hij of zij was laf. Toch kennen we dat allemaal, dat we niet durfden terwijl het wel goed was geweest. Dat het ons aan de moed ontbrak.

Het oude christendom voorziet in moed. Tenminste, daar doet het een man- dan wel vrouwmoedige poging toe. Het is niet de brallerige moed van de overwinnaar. Het bestaan daarvan wordt wel erkend, maar niet per se gevierd. Het is niet de moed van Goliath, maar die van David. Die laatste is natuurlijk hevig geromantiseerd, maar dat kon die natuurlijk alleen worden doordat we christendom tot een waardepatroon hebben verheven. In andere verhalen wordt de kampvechter Goliath geconfronteerd met een nog sterkere kampvechter, die hem na een zwaar gevecht uiteindelijk toch aan zijn zwaard rijgt en zo de overwinning opeist. Sterker dan de sterkste. In het verhaal van David gaat het schrikbarend eenvoudig. Een jongen met een steen, zonder poeha en omhaal van woorden. Een goed gemikt keitje tussen de ogen. Geen titanengevecht, maar het uitschakelen van de uitdager om over te gaan tot een andere orde van de dag.

Moed in de versie van Jezus van Nazareth gaat niet over het op de borst slaan. Het gaat over pijn lijden. De man huilt om Jeruzalem en om wat haar te wachten staat, hij ziet de komende verwoesting al gebeuren, een jaar of 40 na zijn dood. Hij laat zich slaan. Niet meteen, pas als hij het tijd vind en hij zijn werk heeft gedaan. Zijn leerlingen zijn vissers, geen religieuze dan wel politieke leiders. En toch ontbreekt ook hen het niet aan moed. Niet meer. Na die opstandingssituatie.

Vanochtend staan ze het verhaal te vertellen over de gekruisigde Jezus die toch echt de messias, die hoop van de wereld en voor de toekomst was en is – en de religieuze leiders die op zijn dood hebben aangedrongen, zijn vanzelfsprekend hierover niet al te enthousiast. Ze eisen op hoge toon dat de leerlingen van Jezus hun hoofd houden.

“Maar Petrus en de andere apostelen gaven ten antwoord: 'Men moet God meer gehoorzamen dan de mensen.”

Dat zeggen terroristen ook, maar daarom is het in sommige gevallen niet minder waar. Er is een aanspraak op jezelf die uitgaat boven wat anderen over je te zeggen hebben. En dan gaat de visserman verder:

De God van onze vaderen heeft Jezus ten leven gewekt, aan wie gij u vergrepen hebt door Hem aan het kruis te slaan. [dat je het even weet] Hem heeft God als Leidsman en Verlosser verheven aan zijn rechterhand om aan Israel bekering en kwijtschel­ding van zonden te schenken. Van dit alles zijn wij getuigen, maar ook de heilige Geest, die God geschonken heeft aan wie Hem gehoorzamen.” Toen zij dit hoorden, ontsta­ken zij in woede en besloten hen te doden.

Hier is het geweld laf en de moed is geweldloos en kwetsbaar. Wat vraagt moed vandaag voor mij? Simpele keuzes als toch die brief de deur uitdoen? Toch die mail sturen, toch geloven dat er hoop is voor mij, voor die vriend, vriendin? Toch geloven dat het goede overwint, wat men ook roept? De moed heeft vele gezichten – behalve dan die van het geweld, het cynisme en de onderdrukking, die gezichten heeft ze niet.

Een hele moedige, open, liefdevolle dag gewenst. En vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.