Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Lazarus staat op | Naar lucht happen

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.

Deel:

Naar lucht happen – PopUpGedachte vrijdag 28 januari 2022

Ik krijg het al benauwd bij die woorden; naar lucht happen. Zo’n vis op het droge die wild zoekt naar een manier om die waterloze omgeving te overleven. Lucht genoeg voor zo’n beestje, misschien is die meer naar water aan het happen.
Ik viel ooit als jochie van een schommel, plat op m’n rug. En dat je dan opeens niet meer kunt ademen. Ik wankelde met mijn broertje terug naar de achterdeur van ons huis, mijn moeder erbij die meteen zag wat het was: dichtgeklapte long. Ga liggen, benen omhoog, langzaam stroomde er weer lucht in dat vat in mijn borstkas. Nou, geen pretje, dat kan ik je wel zeggen.

Happen naar lucht. Ik moet eraan denken als ik lees hoe de dichter van de psalm vanochtend naar lucht hapt. Het voelt een beetje als die dichtgeklapte long van toen. Hij schrijft:

Maak mij weer ontvankelijk voor blijde klanken,
geef mijn gekastijde lichaam nieuwe levensmoed.
Wend uw ogen af van mijn gebreken,
scheld mij al mijn schulden kwijt
.”

Of in een nieuwere vertaling (NBV21): 

Laat mij vreugde en blijdschap horen:
U hebt mij gebroken, laat mij ook juichen.
Sluit uw ogen voor mijn zonden
en doe heel mijn schuld teniet.

Geef me lucht. Want ik kan de schoonheid van muziek niet meer verdragen, ik loop krom en de maagzweer en de hoofdpijn willen maar niet weg. Ik zie alleen maar waar ik faal en kan er niet van wegkijken. Ik voel de brandende ogen van God zelf en ik wil het kwijt, ik wil ervan verlost zijn.

Het is een van die Psalmen met een vrij concrete context. De grote koning David heeft zich vergrepen aan de vrouw van een ander. Batseba. Zij werd zwanger. Hij heeft haar man van het slagveld laten halen – er was een oorlog aan de gang – en geprobeerd hem met z’n vrouw te laten slapen. Dan kon hij nog denken dat het van hem was. Maar hij ging niet met z’n vrouw naar bed terwijl de anderen nog vol in de strijd waren.
Toen liet David de man terugkeren en hem opstellen op een gevaarlijke plek. Vervolgens moest de bevelhebber hem de rugdekking ontnemen zodat de vijand hem zou uitschakelen. En zo geschiedde. End of story. Tenminste. Dan is er nog altijd Tim Hofman, in dit geval in de figuur van Nathan de profeet, die hem komt aanklagen, want God is boos.

In de geschiedenis, al die eeuwen, is dit verhaal bewaard. Van de grote koning David, die een kortzichtig, achterbaks, verraderlijk mannetje was – soms. De voorvader van Jezus van Nazareth. En die na de aanklacht van de profeet Natan, Tim Hofman avant la lettre, door de grond gaat.
Willen we dat weten? Oog voor het slachtoffer in plaats van voor de dader. En terecht. En toch, na al die eeuwen ook de man David zien en hem herkennen. Misschien niet in de grootsheid van zijn misdrijf, maar in z’n wroeging moet het niet al te moeilijk zijn. Het gevoel dat je zo vastzit – door falen of door knulligheid of gewoon door het leven zelf – dat de muziek niet meer helpt. Dat het lijf dienst weigert.

En je hoopt dat de brandende ogen van je falen kunnen wegkijken. Op de een of andere manier. Dat op de een of andere manier de schuld die je hebt, en die je een miljoen keer erkent, want het vreet je op, dat die kwijtgescholden kan worden. Zodat de long weer opengaat en er verse lucht naar binnenkomt.

Ik ben lang niet altijd bereid om verder te kijken dan mijn oordeel naar een ander. Ik weet niet of ik me realiseer hoe het de lucht bij de ander ontneemt. Hoe leren we de omvang van het falen te onderkennen én de mens te zien. Ik weet het niet zo goed, niet bij The Voice, niet bij de VVD als je de straf hebt uitgezeten ooit – die je dan nu weer kwetsbaar maakt voor een aanval van Geert Wilders en je vervolgens in de steek wordt gelaten.

De worsteling van David, de worsteling uit de oude teksten, is een worsteling van ons allemaal. Waar kan ik met mijn schuld heen. Hoe vind ik lucht als ik niet het gevoel heb dat ik dat verdiend heb? Die momenten doen zich voor, in elk leven. En de identificatie is al een grote stap. Ik weet wel waar David zit, ergens diep in mij weet ik dat wel. Daarvoor zijn de verhalen geschreven. Juist over de grootste van de koningen. Het gevecht om lucht is al zo oud als de mens. En het is er, die zuurstof, maar dan moet je er wel dwars doorheen.

Tot zover vanochtend. Een heel goede vrijdag gewenst vandaag. En vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.

Geschreven door

Rikko Voorberg

--:--