Lazarus staat op | Je bent niet goed of slecht

Je bent niet goed of slecht – PopUpGedachte vrijdag 6 maart 2020

Het is vrijdag. Of beter gezegd: bijna is het vrijdag. Dit is het moment dat de vrijdag nog net niet begonnen is. Een schemergebied tussen de nacht, de slaap – wat eigenlijk een periode is van tijdloosheid, ons bewustzijn zweeft ergens tussen hemel en aarde, we dromen, de wereld draait verder maar we krijgen er weinig van mee – en de dag, waarop er van ons gevraagd wordt om keuzes te maken, waarin we naar het werk gaan, thuis zitten, moeten solliciteren of in een functioneringsgesprek te horen krijgen dat we onze baan kwijt zijn of juist niet.

Het moment van deze gedachte is het schemergebied tussen het onbewuste van de slaap en het bewuste van de dag. Even een pauze voordat de dag werkelijk begint. Zodat hetgeen dát er begint met focus en rust tegemoet getreden kan worden. We zijn geen slachtoffer van de dag, onderworpen aan dat wat er op ons afkomt, maar we zijn ook niet heer en meester van de dag – want het meeste wat er gebeurt, ligt buiten onze macht. Er is alleen de mogelijkheid om zelf richting aan te brengen in de manier waarop we reageren op dat wat de dag op ons bordje kiepert – en dan nog maar in beperkte mate. Veel van onze reacties zijn ingesleten patronen die slechts door nieuw in te oefenen wegen langzaam van koers kunnen veranderen.

Toch leuk zo’n momentje tussen nacht en dag. Vrije speelruimte. Dit lees ik vanochtend in de oude teksten van christendom. Een fragment van de profeet Ezechiël en hij zegt iets fascinerends. Hij stelt dat je niet een goed of slecht mens bent, maar dat je er steeds opnieuw voor kiest om goed of beroerd te handelen en dat dit het enige is dat bepalend is. Slechte mensen, zoals we ze soms van een etiket voorzien, heffen die status op du moment dat ze het goede doen. En andersom zegt Ezechiël: Goede mensen – zoals we dat van een etiket kunnen voorzien – heffen die status op zodra ze slechte keuzes maken. Oftewel, er is geen status. Volgens de profeet dan, hè? Ik vind het allemaal hypermodern klinken, maar het is echt oude, heel oude tekst. Dit staat er:

Wanneer de boosdoener zich afkeert van al de zonden die hij heeft bedreven, wanneer hij al mijn geboden onderhoudt en handelt naar recht en wet, dan zal hij leven, zeker leven en hij zal niet sterven. Van al de wandaden, die hij bedreven heeft, wordt hem er geen meer toegerekend en vanwege de gerechtigheid, die hij betracht heeft, zal hij leven.
Maar wanneer een rechtvaardige zich afkeert van zijn gerechtigheid en verkeerde dingen gaat doen, wanneer hij al de afschuwelijkheden bedrijft, die de boosdoener begaat, moet hij dan in leven blijven? Neen, van al de rechtvaardige daden, die hij verricht heeft, wordt hem er geen meer toegerekend,

Nou, dat is wel in het moment leven, hè? Je bent zo goed als je laatste daden? Is dat het idee? Het lijkt vooral een pleidooi voor openheid ten opzichte van je eigen hokjes. In de hokjes zitten zomaar goede en slechte mensen. Waarbij sommige mensen goed zijn wat ze ook doen, andere mensen ellendig wat ze ook proberen.

Ook jezelf, hè? Je kunt jezelf best wel oké vinden, ondanks de shit waarmee we onderdeel zijn van een onrechtvaardig Europa of een westerse levensstijl die een ontoelaatbare impact heeft op milieu, derde wereldlanden, etcetera. En je kunt jezelf echt een totaal waardeloos mens vinden, ondanks alles wat dankbare mensen tegen je zeggen die zo waarderen wat je doet voor hen.

Volgens deze profeet uit de oudheid is goed of slecht niet een status. Het is een handeling. En die wordt serieus genomen. En het gaat hier niet over falen terwijl je probeert om lief te hebben en goed te doen. Maar over bewust cynisch besluiten dat het my way or the highway is.
Of je juist afkeren daarvan en liefde, zorgzaamheid en goedheid kiezen als oriëntatiepunt. Er is geen status waarop je je kunt laten voorstaan of een status die maakt dat wat je ook doet, je altijd een kwalijk mens zal blijven. Er is toewijding, geloof, richting – en wat die toewijding is, waar je hart naar uitgaat, dat brengt elke dag opnieuw leven. Of niet.

Nou dat vinden ze wel een beetje ver gaan, de toehoorders. Ze hadden zich waarschijnlijk tot de rechtvaardigen gerekend en dan moet je niet zo nauw kijken. Maar de profeet reageert:

Gij beweert: De weg van de Heer is niet recht! Huis van Israël, luister toch! Zou het werkelijk mijn weg zijn, die niet recht is? Zijn niet veeleer uw eigen wegen niet recht?

Kortom, wijd je toe aan het goede, elke dag opnieuw. En dat brengt het leven dat je zoekt. Eenvoudig, zonder dat je al teveel vooruit kunt kijken. We zijn maar mens, het is maar vrijdag. En de keuzes van vandaag vragen om je liefde. Veel meer is het niet.

Een hele goede vrijdag gewenst. En vrede, en alle goeds

PS. Mocht je mee willen doen, ik ben aan het crowdfunden op rikko.nl

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.