Mag je trouwen met een niet-christen?

Ik vind je vraag een lastige. Dat heb ik telkens als het gaat over mag-dit-nu-wel-of-niet-van-de-Bijbel. Ik denk namelijk dat het Nieuwe Testament zo niet werkt. Jezus en Paulus sporen aan tot idealen en deugden die je in elke situatie zo integer mogelijk probeert vorm te geven, maar hoe precies, dat kan wisselen.

Als een of andere wet strijdig is met liefde voor God en mensen, dan moet je die niet volgen.

Jezus zegt bijvoorbeeld dat er één regel de andere overstijgt. Als een of andere wet strijdig is met liefde voor God en mensen, dan moet je die niet volgen. Dat past hij bijvoorbeeld zelf toe bij de sabbat: hij neemt die serieus, maar als er een mens genezen moet worden, is dat belangrijker.

En, om eerlijk te zijn, dit soort vragen brengen me ook sociaal in een ingewikkeld parket. In dit geval: ik ken mensen die bewust een relatie hebben verbroken omdat de een wel of niet geloofde, maar ik ken ook mensen (die me even lief zijn) die zo’n relatie met succes doorzetten. Als ik hier nu stevig iets over zeg, voelt het alsof ik een van beide groepen afval, terwijl ze allemaal integer en vol overtuiging hun keuzes hebben gemaakt.

Ongelijk span
Maar goed, eerst maar de Bijbel. Eén tekst wordt telkens weer genoemd in dit verband: 2 Korintiërs 6:14-18. Het kopje daarboven vermelde vaak een "ongelijk span", waarbij je kunt denken aan dit plaatje:

Oftewel, dat is ploegen met dieren van verschillende kracht, wat in geval van armoede wel eens moet, maar het zwakkere dier lijdt daaronder. Daarom waren er ook diverse verboden tegen. Taalkundig kan het echter ook slaan op een verbod op kruisingen: vorm geen hybride soorten. In dat geval kun je denken aan dit plaatje:

Dit zijn, serieus, lijgers: een kruisiging tussen tijgers en leeuwen. De Joodse wet streeft naar heiligheid, die in allerlei vormen van zuiverheid wordt uitgedrukt, en daarom mocht men bijvoorbeeld geen muilezels fokken.

Maar het belangrijkste is: deze tekst gaat helemaal niet over huwelijken, maar over de kerk. Díe mag van Paulus geen intensieve samenwerkingen aangaan met niet-christenen. Spannend genoeg in onze context, en toen niet minder trouwens, maar de tekst gaat dus hooguit heel indirect over "gemengde huwelijken".

Een tekst die er wat directer mee te maken heeft, stelt dat je niet mag scheiden als een van de partners wel en de ander niet gelooft. Het gaat dus niet over het aangaan van zulke relaties, maar blijkbaar dacht Paulus daar niet zeer negatief over. 

De basis van je relatie
In deze kwestie kun je dus, zoals meestal, niet er simpel een Bijbeltekst bij pakken en je bent klaar. Het zal moeten gaan over bredere verbanden. Wat je dan meestal hoort is dit argument: "Bij een gemengde relatie zit het in de basis niet goed." Denk ook aan het spreekwoord: twee geloven op een kussen, daar slaapt de duivel tussen. De basis van het christelijke huwelijk is Christus, is dan de gedachte, en als een van beide niet gelooft, deel je die basis niet.

Kun je echt zeggen dat Christus 'de basis' is van je relatie?

Het is een argument dat diep in de traditie wortelt, maar als je het gebruikt keert het als een boemerang terug, want hoe zit het eigenlijk met de basis van de "normale" christelijke huwelijken? Daarmee zit het dan echt niet zomaar opeens goed, als je allebei keurig naar de kerk gaat. Deel je werkelijk je geloof? En kun je echt zeggen dat Christus "de basis" is van je relatie?

Als je aan relaties zo’n hoge eis stelt, dan moet je die consequent stellen en niet alleen op oppervlakkige kenmerken. Er worden heel wat minder huwelijken in de kerk gesloten, als we als christenen hier serieus in worden!

Alle relaties
Dus ja, ik snap dat je graag een gelovige partner wil. De mensen die ik ken met een "gemengde" relatie ervaren dat ook als niet ideaal, maar als je als geloofsgemeenschap je eisen wilt opschroeven, pik dan niet alleen de overduidelijke gevallen eruit. Onderzoek bij alle relaties of Christus daar werkelijk de basis is.

Dat zou ik ook denken over jouw individuele situatie: als je deze relatie wilt verbreken, zou ik dat alleen doen in een geloofsgemeenschap waarbij de principes voor iedereen hoog zijn. Alleen dan is het fair en kun je reële steun verwachten. Uit hoe je je kerk typeert, krijg ik de indruk dat dit niet het geval is.