Waarom rust zoveel meer is dan slapen en bankhangen
Psychiater Esther van Fenema over rust
11 december 2024 · 12:00| Leestijd:3 min
Update: 8 oktober 2025 · 12:11
Druk zijn lijkt tegenwoordig de norm, maar ons lijf en hoofd kunnen niet altijd mee in dat tempo: we vergeten vaak hoe essentieel rust is. In de ‘mentale schijf van vijf’ van Esther van Fenema krijgt dat een plek: rust.
In een tijd waar rust schaars is geworden en stress hoogtij viert, is ontspanning van levensbelang. Natuurlijk hebben we sowieso voldoende rust nodig in de klassieke betekenis van slapen. “Want mensen met een chronisch gebrek aan slaap kunnen daar echt ziek van worden”, zegt Esther van Fenema.
Wat betreft de overige rustmomenten wil ze graag een misverstand ophelderen: “Rust is niet per se hetzelfde als niks doen en passief op de bank zitten. Rust is vooral: iets totaal anders doen dan datgene wat je als werk ervaart of wat stress oplevert. Zoek een bezigheid die contrasteert met je normale activiteiten. Wanneer je op je werk vooral prestatiedruk ervaart, is het verstandig om even iets ogenschijnlijk onbenulligs te gaan doen: tuinieren, een eindje fietsen, de kast opruimen. Voor wie beroepshalve veel met mensen bezig is, kan rust betekenen: even geen andere mensen om je heen. Je kunt je rust op allerlei manieren invullen.”
Tekst gaat hieronder verder.
- ‘Bij lichte depressie is bewegen de eerste stap naar herstel’
‘Bij lichte depressie is bewegen de eerste stap naar herstel’
- Eenzaamheid is niet alleen pijnlijk, het is ook slecht voor je gezondheid
Eenzaamheid is niet alleen pijnlijk, het is ook slecht voor je gezondheid
Reset van je brein
Ben je eenmaal gewend om op tijd zo’n rustmoment in te lassen, dan heeft dat een positief invloed op je functioneren. Van Fenema: “Rust geeft je brein de kans om te resetten. Of, zoals de Belgische hoogleraar Theo Compernolle het zo mooi beschreef: je geeft de archiverende mannetjes in je hoofd de gelegenheid om de boel te ordenen. Daarna kun je nog veel beter gebruik maken van dat brein, waardoor je op nieuwe ideeën komt, creatiever bent enzovoort.”
Valkuil
Pas daarbij wel op dat je niet alsnog in de valkuil trapt van onze prestatiemaatschappij. Voorbeeld: wanneer je besloten hebt om − bij wijze van rustmoment – eindelijk eens die kledingkast op te ruimen, haast je dan niet om meteen trots een foto van die keurige kast op Insta te posten! Het ging er immers om dat je even niet hoefde te presteren?
Tekst gaat hieronder verder.
- Dit is de invloed van je telefoon op je mentale gezondheid
Dit is de invloed van je telefoon op je mentale gezondheid
- Waarom praten over je problemen essentieel is volgens psychiater Esther van Fenema
Waarom praten over je problemen essentieel is volgens psychiater Esther van Fenema
Plan rust in
Hoe logisch het ook lijkt om genoeg rust te nemen, in de praktijk schiet het er vaak bij in. Daarom is het slim om rust van tevoren en structureel in te plannen. Gewoon hier en daar een uurtje of een dagdeel reserveren voor iets totaal anders. Want zeg nou zelf: hoe lang is het geleden dat je iets voor jezelf deed, enkel en alleen omdat het leuk was? Wanneer was je laatste strandwandeling? Of wanneer ben je voor het laatst naar de bios of een concert geweest?
De mentale schijf van vijf
Lees ze hier allemaal.
Tekst: Margaretha Coornstra
Meest gelezen
- Zó voorkom je mentale klachten: de mentale schijf van vijf
Wil je weten
Zó voorkom je mentale klachten: de mentale schijf van vijf
- Twee jaar na de aanval van Hamas: Terug naar de kibboets Kfar Aza’
Terug naar Kfar Aza, 15 en 22 oktober, 23.15 uur, NPO 2
Twee jaar na de aanval van Hamas: Terug naar de kibboets Kfar Aza’
- Geen felle debatten maar échte gesprekken in ‘Een buitengewoon gesprek’
Wil je zien
Geen felle debatten maar échte gesprekken in ‘Een buitengewoon gesprek’
Lees ook
- Jan Martijn Abrahamse: Als het heilige verdwijnt, ontstaat een ongeremd leven
De Bijbel Open
Jan Martijn Abrahamse: Als het heilige verdwijnt, ontstaat een ongeremd leven
- Een weekendje weg zonder kinderen: ‘Wat bleek? Ik ben verrassend gezellig gezelschap!’
Column
Een weekendje weg zonder kinderen: ‘Wat bleek? Ik ben verrassend gezellig gezelschap!’
- De ochtend van ’75: Getuigen blikken terug op desastreuze gasexplosie
Vijftig jaar na de klap bij DSM
De ochtend van ’75: Getuigen blikken terug op desastreuze gasexplosie
Schrijf je hier in voor de Eva-nieuwsbrief
Eva is het magazine voor vrouwen van de EO. In de Eva nieuwsbrief ontvang je wekelijks een selectie van de mooiste artikelen: levensverhalen, artikelen over mentale weerbaarheid, gezondheid en liefde & relaties.
Lees onze privacyverklaring.