Ralph van Manen: ‘Te midden van alle heftigheid zie ik Gods liefde’

Bijna veertig jaar is Ralph van Manen nu samen met zijn vrouw Ineke, die recoveryverpleegkundige is. Hun verhaal begint in 3 havo, wanneer ze bij elkaar in de klas komen. “Voor mij was het liefde op het eerste gezicht”, vertelt Ralph. “Ze was stoer en zelfverzekerd, dat vond ik aantrekkelijk. Ik ontdekte dat ze naar Bijbelstudie ging; daar ging ik dan toch ook maar eens kijken. Ik speelde een paar grepen op de gitaar en ben daar de boel gaan begeleiden.” Ineke: “Ik was erg onder de indruk dat hij gitaar speelde en zelf zong. Dat was de trigger om hem beter te leren kennen.”

Uilenbrilletje

Een jaar later krijgen ze verkering. Ineke: “Ik had hem helemaal opgehemeld bij mijn ouders. Ik weet nog dat ze dachten: er kómt iemand binnenstappen straks, dat moet echt een hotshot zijn!” Ralph: “Ik was laat in mijn lichamelijke ontwikkeling, dus was toen nog een halve klop kleiner dan Ineke. Ze dachten dat er een of andere Jim Caviezel zou binnenstappen, maar er kwam dus een jochie met een uilenbrilletje op en een korte broek aan.” Ineke: “Inmiddels heeft hij een hele metamorfose ondergaan. Maar je bent verliefd hè, je ziet alles door een roze bril. Het was gewoon goed.

Nog steeds, maar je ziet nu meer de verschillen. Ik ben organisatorisch en pragmatisch, Ralph meer een creatieveling en wat chaotischer. Soms clasht dat, maar voor mij is het ook wel prettig. Bij Ralph denk ik: chill, even rust. Het hoeft allemaal niet zo precies en strak geregeld te worden.”

Hoge bergen, diepe dalen

Samen worden Ralph en Ineke volwassen. Ze maken geluk mee – ze krijgen drie kinderen – maar ook pijn. Ralph: “Mijn moeder en Inekes vader overleden jong; dat waren moeilijke periodes. Ook ben ik dertig jaar geleden anderhalf jaar overspannen geweest. Ik had nooit gedacht dat mij dat kon overkomen. Daarin was het goed dat Ineke pragmatisch is, en niet te veel met me erin meeging.” Ineke: “We zijn er samen doorheen gegaan.”  

Er voor elkaar zijn in moeilijke tijden begint met luisteren, vindt Ralph. “Je kunt praten wat je wilt, maar als het niet aankomt… Je moet begrijpen waar de ander mee zit. Dat zijn processen natuurlijk. Ik ben een periode heel druk geweest, daarin kon ik Ineke minder ‘zien’. Toen ze hoogzwanger was, had ze minder aan mij.” Ineke: “Er waren wel periodes dat ik mezelf te dik vond, en dat ik ook wel gaven zou willen hebben in muziek. Dan haal je jezelf naar beneden met waar de ander goed in is. Dat is nu gelukkig niet meer zo. Als je ouder wordt, word je wijzer.” Ralph: “We hadden hoge bergen en diepe dalen, dat is nu iets gelijkmatiger geworden.”

Als Ralph op pad was, zat ik thuis met de kinderen. Dat vond ik weleens lastig

Ineke: “Ik was en ben heel trots op Ralph en moedigde hem altijd aan. Maar als hij op pad was, zat ik ’s avonds thuis. Hij deed allemaal leuke dingen en ontmoette leuke mensen, terwijl ik de kinderen moest verzorgen. Dat vond ik weleens lastig. Aan de andere kant was er altijd reuring in huis, er kon veel. Andere vriendinnen wisten al wat ze dinsdag over twee weken om 19:00 uur gingen doen, wij helemaal niet. We hadden zoveel leuke activiteiten, Ralph betrok me er altijd bij.”

Liefde is…  

Ineke: “Het is lastig om ‘liefde’ te vatten in een paar woorden. Liefde is jezelf kunnen zijn bij de ander. Elkaar aanmoedigen, corrigeren, soms ruziemaken, maar vooral goed kunnen ontspannen en genieten met elkaar.” Ralph: “Het is voor mij geen gevecht om het goed te houden. Dat heeft ook te maken dat we allebei een gezonde zelfreflectie hebben. We kunnen met elkaar lachen, humor is belangrijk. En ook het elkaar niet willen veranderen.” Ineke: “We hebben een druk leven, geen week is hetzelfde. Het is belangrijk dat we op een gegeven moment aan de rem trekken, anders dendert de trein maar door. Dan kiezen we ervoor om samen te wandelen of een fles wijn open te trekken.”

Inmiddels zijn Ralph en Ineke ook opa en oma. “Alle clichés zijn waar, het is zo geweldig om kleinkinderen te hebben”, vertelt Ineke. “Je voelt heel veel liefde en trots. Ze wonen ook allemaal hier in Veenendaal. Dat is zo gezellig.” Ralph: “Ik ben me nu meer bewust van de kwetsbaarheid van kinderen. Ik ben altijd een rauwdouwer geweest, onze kinderen gooide ik zo in het zwembad, maar met de kleinkinderen ben ik wel wat voorzichtiger.” Ineke: “Het is echt een verrijking. Je hebt nog meer liefde om uit te delen.”

Gods liefde

“Al van jongs af heb ik een duidelijk godsbesef”, vertelt Ralph. “Maar hoe ouder ik word, hoe meer vragen ik krijg. Ik heb een aversie voor mensen die overal een antwoord op hebben en alles geestelijk maken. We weten meer níet dan wel. Ik wil ruimte houden voor het mysterie. Veel mensen leven een hel op aarde, ik snap dat sommigen dat niet kunnen rijmen met Gods liefde. Het evangelie vind ik zo bizar: een volmaakte God wil het niet door de vingers zien, en de enige oplossing is dat Hij het zelf op Zich neemt. Dat móet wel waar zijn. Maar hoe het dan in elkaar steekt…”

Aan Zijn liefde kan ik niet ontsnappen

“Te midden van alle ellende en de heftigheid van het leven, zie ik de liefde, in welke vorm dan ook, op de meest onverwachte momenten. Dat is God voor mij. Ik ben geen stille tijd-mens, ik beleef het meer in mijn hoofd en in wat ik om me heen zie – in de kleinkinderen bijvoorbeeld. Aan Zijn liefde kan ik niet ontsnappen. Ook in de muziek beleef ik Zijn liefde. Als ik naar Bach luister, is het bijna alsof het 1 op 1 uit de hemel komt.”

Mensen helpen

En van die liefde willen ze ook delen. Ralph: “‘Testify to love’ betekent voor mij omzien naar de zwakkeren, zoals wezen en weduwen. Mensen helpen, daar waar je kunt – met Jezus als voorbeeld. Soms voel ik een mededogen, een empathie, daarin zie ik God.” Ineke: “Ik heb het bij bepaalde televisiebeelden; als ik bijvoorbeeld zwangere vrouwen in Ethiopië zie, breekt mijn hart. Ik bid dan een rechtstreeks gebed: ‘Kom maar terug, Heer.’ Ik geloof dat God het goed gaat maken, ook voor die mensen.”

Als Ralph met een helikopterview naar zijn leven kijkt, leert hij veel. Hij schreef er nieuwe liedjes over, waarin zijn kinderen, kleinkinderen en het mysterie voorbijkomen. “Troost, liefde en humor gaan vaak samen. Het ene moment is het lachen, het andere moment serieus. Ik denk dat die herkenning troost biedt. Ik wil de liefde van God communiceren, met veel ruimte voor het mysterie.” Ineke: “We hebben elkaar nodig, om te delen, te ontvangen en te geven. Dat is liefde. Maar we hebben niet overal antwoord op; je houdt het open voor vragen.”

Lees ook: Muzikant Denise Brand had borstkanker

Ralph van Manen zit dertig jaar in het vak en dat viert hij met een nieuwe Nederlandstalige cd en een jubileumtour. Van februari tot en met april 2021 treedt hij op in verschillende theaters en kerkzalen in Nederland. Hij blikt terug op zijn leven en realiseert zich dat de tijd vliegt. Periodes van geluk en pijn heeft hij met zijn vrouw, gezin en God doorstaan, doordat de liefde overheerst. Geniet van een avond met bekende en nieuwe nummers! Meer informatie vind je op ralphvanmanen.nl. 

Beeld: Davy Hitipeuw