Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Geen ogen en oren

Deel:

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.

Geen ogen en oren – PopUpGedachte dinsdag 10 juli 2018

Terwijl de ochtend nog fris is, ben ik weer aan de keukentafel beland. Het huis is stil, ergens in de verte bromt een vliegtuig in de lucht. Verder is er nog niets. Vogels, dat wel natuurlijk. Het gezoem van een snelweg op de achtergrond. En dan de oude teksten die vandaag in de katholieke missen gelezen zullen worden. Ik ga op zoek naar betekenis. Voor mij. Misschien ook voor een ander. Naar iets dat werkt, dat triggert. Niet in een poging om een ander te bekeren of een bepaalde waarheid bij te brengen. Ik weet niet wat dat is, ik lees slechts de oude teksten en hoop op een klein wondertje. Dat er iets in zit, dat er iets gebeurt, dat er iets spreekt. Daarvoor wil ik ruimte maken en dat is ingewikkeld genoeg. Want wachten tot iets spreekt is een spirituele kunst die ik niet echt lekker versta. Net zoals wachten op de bus. Of wachten uberhaupt. Meteen komt de telefoon tevoorschijn en wordt de tijd gevuld met van alles en nog wat. Zodat ik maar niet hoef te wachten. En op deze ochtenden? Zo vanaf zes? Ook dan schrijf ik. We zijn niet zo goed in wachten. In niets doen. We hebben er een heel agressief spreekwoord over. Ongevulde tijd willen we het liefst doden, zeggen we dan. De tijd doden. Volkomen normale uitdrukking. Of toch ook een klein beetje vreemd? Waarom zou iemand de tijd willen doden? Stel dat er geen tijd meer is, wat dan? We worden altijd een beetje gestresst als we geen tijd meer hebben toch? Heb je de tijd gedood, dan heb je geen tijd meer. Allemaal verwarrend, zodra je het al te letterlijk gaat nemen. Punt is voor nu: heel goed in wachten tot iets van gene zijde ons aanspreekt, zijn we niet. Wat reden zou kunnen zijn om te geloven dat er aan gene zijde helemaal niets is.

Vanochtend lees ik de beschrijving van wat ze in het Oude Israel afgoden noemden. Van die beelden, waaraan je offers bracht om te zorgen dat je oogst goed ging, dat je dochter goed opgroeide, dat je de oorlog won, dat je huis beschermd was, you name it. Het waren niet-joodse ‘afgoden’ en volgens de psalmdichter was het idioot om iets van ze te willen:

Hun afgodsbeelden zijn zilver en goud,
door mensenhanden vervaardigd.
Ze hebben een mond, spreken niet
zij hebben ogen, maar zien niet.
zij hebben oren, maar horen niet
zij hebben een neus, maar zij ruiken niet.
zij hebben handen en tasten niet,
zij hebben voeten en lopen niet
er komt geen geluid uit hun keel.
Al even onnozel is hij die ze maakt
en die vertrouwt op hun macht.

Zo. Van dik hout zaagt men planken en maakt men afgodsbeelden. Het ziet er allemaal hartstikke leuk en levend uit, zegt de dichter maar schijn bedriegt. Je zou een beetje vewachten dat er tegenover staat dat de eigen god een mond heeft en wél spreekt, ogen heeft en wél ziet. Fascinerende van die Joodse groep is dat al die menselijke elementen niet voorradig zijn. Ze hebben geen godenbeelden en hun God heeft dus geen mond, geen ogen, geen oren, neus, handen, voeten keel. En of hij spreekt moet je maar afwachten. Want de aanhef waar de psalmdichter zijn spotdicht over afgodsbeelden mee begint is dit:

De God van Israël is in de hemel,
Hij handelt zoals Hij verkiest

Dat naar de aarde getrokken idee van spiritualiteit, wat lekker dichtbij is, handelbaar, waarmee je weet waar je aan toe bent – dat is niet de Joodse spiritualiteit. Als het allemaal lekker praktisch is, dat je weet wat nodig is, handzaam en concreet, dan lijkt het meer op de oude heidense afgoden waar je de ogen van kon zien, maar van wie de ogen zelf niets zagen, dan op de Joodse spiritualiteit waar ze zeiden: er is niks en dat niks handelt. Spreekt. Gebeurt. Er zijn wegen om te gaan, handelingen om te doen, wijsheid om te volgen, wetten om te implementeren. Maar daarmee heb je de godheid niet te pakken. Die handelt zelf.

De oude Joodse spiritualiteit zoals Jezus van Nazareth die beschikbaar maakt voor de hele wereld is er één van overgave, vertrouwen en loslaten. Van volgen en hopen en niet-weten, in elk geval niet vasthebben, niet controleren, niet manipuleren. En concreetheid is dus niet altijd beter. Tien stappen naar wat dan ook, kunnen zomaar tien stappen naar het niets zijn. Stilte, overgave en het ambacht van leren luisteren en vertrouwen. In al zijn vaagheid. En ondertussen het goede doen. Dat dan weer wel.

Hier vind je drie tekstgedeeltes die Rikko vanochtend las.


afbeelding
afbeelding.

Deze rubriek heeft een eigen boek: Lazarus staat op. Daarin zijn de 25 mooiste ochtendgedachtes van de afgelopen tijd gebundeld en geïllustreerd door Joanne Zwart.

Lazarus staat op | Rikko Voorberg | Vuurbaak | ISBN 9789460050404 | € 17,95

Geschreven door

Rikko Voorberg

--:--