Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Rylana draagt een groot geheim bij zich

‘Ik wil geen familiedrama veroorzaken’

Hou je je mond om de lieve vrede in je familie te bewaren of kies je ervoor om na al die jaren open kaart te spelen en je geheim op te biechten? Voor de 34-jarige Rylana, die misbruikt werd door haar neef, voelt het haast als een onmogelijke keuze: “Ik bescherm iedereen, behalve mezelf.”

Deel:

“Ik was een jaar of zes, misschien zeven toen het begon. Eerst speels, zoals kinderen op die leeftijd wel vaker vader en moedertje spelen. Later kwam hij tijdens het logeren ook ’s nachts mijn slaapkamer binnen. Elke keer opnieuw moest ik hem oraal bevredigen.”

Besef

Dat het niet oké was wat er gebeurde, besefte ze op die momenten nog niet. “Ik ging er niet vanuit dat het iets slechts was. Ik kom uit een cultuur waarbij het heel normaal is om op een verjaardag iedereen een kus te geven. Ik moest ook weleens ooms een kusje geven, terwijl ik dat niet prettig vond.

Pas rond mijn twaalfde, tijdens het lezen van de Break-Out en Hitkrant, realiseerde ik dat het niet normaal was, wat mij was overkomen. In die bladen stond namelijk een rubriek waarin antwoord werd gegeven op allerlei seksgerelateerde vragen van jongeren. Ik las het met grote verbazing: dit hoort dus eigenlijk als je een relatie hebt? Wat zij beschreven had ik allang gedaan. Maar niet met mijn vriendje en ook niet op die leeftijd, maar veel jonger. Pas toen begonnen de puzzelstukjes op hun plek te vallen.”

Ik dacht: als ik doe alsof het er niet is, is het er misschien ook niet

Paniek

In eerste instantie houdt ze het voor zich, maar uiteindelijk neemt ze toch een paar vriendinnetjes en haar nicht - met wie ze een goede band heeft - in vertrouwen. “Aan mijn ouders durfde ik het niet te vertellen, ik was bang dat ze me niet zouden geloven. Ik dacht ook: als ik doe alsof het er niet is, dan is het er misschien ook niet.”

Ondertussen wordt ze thuis steeds moeilijker handelbaar. De bom barst als Rylana op een dag weer naar haar neef en zijn familie toe moet. “Toen ik wist dat ik hem weer zou zien, kreeg ik kortsluiting in mijn hoofd. Ik raakte in paniek en heb het mijn ouders verteld. Ik was toen een jaar of vijftien.”

Niks gemerkt

“Mijn moeder heeft nooit iets doorgehad, terwijl het ook onder ons dak gebeurde. Bij mijn vader lag het anders: hij had wel een vermoeden, maar wist niet wie. Natuurlijk baal ik dat hij nooit een balletje heeft opgegooid, maar hij is zelf als kind ook seksueel misbruikt. Ik denk dat het misschien te confronterend voor hem was.

Toen mijn moeder het wist, wilde ze het er gelijk met zijn moeder over hebben. Dat maakte me boos, het was niet aan haar om het op dat moment te vertellen. Ik wist namelijk dat de situatie alleen maar familiedrama zou veroorzaken. Daar wilde ik niet de veroorzaker van zijn. Bovendien is haar zus - zijn moeder - mijn moeders beste vriendin.”

                  ‘Als jij er niet over wilt praten, dan doen we het niet’  

Voetstuk

“In plaats van hulp voor me te zoeken of er verder met me over te praten, stemde ze toe: ‘Als jij er niet over wilt praten met je tante, dan doen we het niet.’ Of ik boos ben dat mijn moeder het destijds zo heeft aangepakt? Ik ben niet meer de persoon die ik toen was. Zij ook niet. Ze zei laatst: hoe je nu terecht bent gekomen, komt niet door mij. Dat zegt voor mij genoeg. Waarschijnlijk was ze bang om haar zus kwijt te raken. Of voor de ellende die over mij zou heenkomen als de familie me niet zou geloven. Want bij mijn oma stonden de kinderen van mijn tante - onder andere mijn neef - altijd op een voetstuk. Ik stond dus bij voorbaat al met 1-0 achter.”

Post-traumatische stress

In haar tienerjaren spoken gedachten als ‘Ik zal het zelf wel veroorzaakt hebben’ of ‘Heb ik het zelf niet langer laten doorgaan?’ regelmatig door Rylana’s hoofd. “Je probeert het te blokkeren, zeker omdat naarmate je ouder wordt, het lastiger is om mee te dealen. Ik wilde het zó graag ongedaan maken, maar in plaats daarvan kreeg ik last van herbelevingen.”

Uiteindelijk volgt de diagnose PTSS en begint ze op haar dertigste met EMDR-therapie. “Ik word er telkens opnieuw mee geconfronteerd. In mijn relatie, waarbij je die seksuele handeling uit liefde doet, maar bijvoorbeeld ook nu mijn nichtjes dezelfde leeftijd hebben als ik ten tijde van het misbruik. Toen ik dertig werd, dacht ik: het is nu tijd dat ik hier iets aan ga doen. Ik kan hier nog de rest van mijn leven mee doorlopen, maar mijn leven kan leuker zijn als ik met die lijken uit de kast ga dealen.”

Geheim

Of dat ook betekent dat ze na dertig jaar haar tante en neef gaat confronteren met haar geheim, weet ze niet. “Ik heb altijd heel stellig gedacht: ik ga die beerput niet opentrekken en neem dit geheim mee mijn graf in. Moet ik tegen een vrouw - mijn tante - zeggen: jouw zoon heeft mij misbruikt? Of aan mijn nichtje, die een goede vriendin van me is - vertellen dat haar broer me dit heeft aangedaan? Daarvoor is mijn verantwoordelijkheidsgevoel te groot: het leidt alleen maar tot ellende.

Aan de andere kant, mijn mond houden zorgt ook voor ongemakkelijke situaties. Zo was mijn neef niet welkom op het sterfbed van mijn nicht, die ik als tiener al in vertrouwen nam.”

                  ‘Zou ze het dan toch weten?’

“Daar kreeg ik ruzie over met mijn tante, zijn moeder dus. We zien elkaar nog wel, maar ik wil die ruzie graag uit de wereld helpen. Dan moet ik haar dus vertellen waarom hij niet welkom was. Ik merk dat ik bij haar sowieso heel erg mijn best doe om me niet te verspreken, waardoor misschien juist de alarmbellen gaan rinkelen. Laatst zei ze namelijk opeens: ‘Wat mijn zoon ook heeft gedaan, ik zal altijd van hem blijven houden’. Zou ze het dan toch weten en zet ze op deze manier de deur op een kier?”

Slapende honden

“Mijn neef zie ik nog steeds, onder andere op verjaardagen. Ik vind het al lastig om hem een hand te geven, maar ik wil geen slapende honden wakker maken. Wel zorg ik ervoor dat ik op een verjaardag nooit naast hem zit. Een poosje geleden, tijdens de uitvaart van mijn oma, wilde hij me drie kussen geven. Dat heb ik afgehouden, maar ik zag zijn blik wel. Ik dacht: hij weet dat ik me nog herinner wat hij mij heeft aangedaan.”

Ik gun hem geen slecht leven, maar ik hoop wel dat hij er last van heeft

“Hoe hij met dat gevoel kan leven, weet ik niet. Ik gun hem geen slecht leven, maar ik hoop wel dat hij er last van heeft. Wat ik me vooral afvraag, is: waarom? Ik ben zelf hulpverlener en denk dat er misschien een verklaring voor is. Bijvoorbeeld dat hij zelf als kind misbruikt is. Als die verklaring er niet is, en het dus ‘zomaar’ gebeurde, weet ik niet of ik het wel een plekje kan geven.”

Erkenning

“Hij kan wat hij heeft gedaan niet ongedaan maken, maar hij kan het wel erkennen. Dat zou heel fijn zijn. Als slachtoffer denk je namelijk altijd: ‘Het is mijn schuld’. Eigenlijk voelt het alsof ik mezelf dubbel straf: door wat ik heb meegemaakt én doordat ik ermee rond blijf lopen. Ik bescherm iedereen, behalve mezelf.

Dat ik nu dit verhaal voor Eva deel, is voor mij best heftig. Aan de andere kant: ik voel dat ik degene ben die dit verhaal moet vertellen. Al is er maar één iemand die dit verhaal leest en denkt: ik ben niet de enige. Al gaat maar één moeder het gesprek met haar kinderen aan over naar je gevoel en lichaam luisteren, in plaats van tegen je zin in kusjes geven. Toen ik er middenin zat, heb ik God weleens gevraagd: waarom is dit mij overkomen? Had U me niet kunnen behoeden? Nu weet ik dat God me geeft me waarvan Hij denkt dat ik het aan kan. En ergens weet ik diep vanbinnen dat mijn geheim vroeg of laat uitkomt. Het is alleen de vraag: hoe?”

Lees ook: Ervaringsverhaal: 'Seksueel misbruik draag je je hele leven bij je'

In Eva 3, het nummer dat op 1 april bij de abonnees op de mat valt, lees je een artikel met handreikingen hoe je kunt omgaan met geheimen. Benieuwd? Neem nu een abonnement of Eva of bestel een los nummer.

Geschreven door

Janet Freriks

--:--