Zo moet je luizen bestrijden

‘Er is hoofdluis bij uw kind geconstateerd’. Zo’n bericht van school is de schrik van menig ouder. Het hoort er eigenlijk een beetje bij, maar zit er allerminst op te wachten. Je wilt er zo snel mogelijk vanaf! Maar wat moet je nu eigenlijk wel en niet doen?

Wat je moet weten over luizen

Eerst: wat zijn dat nou precies, hoofdluizen? Hoofdluizen zijn kleine beestjes, die leven op warme behaarde plekken op het lichaam. Een mensenlichaam wel te verstaan, ze leven niet op (huis)dieren. Ze houden zich als mini-vampiertjes in leven door het zuigen van bloed en verspreiden zich razendsnel. Vooral onder (kleine) kinderen, want die leven lekker dicht bij elkaar en zijn doorgaans erg fysiek. De luizen lopen namelijk over van het ene naar het andere hoofd. Ze verplaatsen zich niet via kleding, knuffels of beddengoed. Daarom hebben veel basisscholen de good old luizentas of -cape inmiddels weer afgeschaft. 

Je krijgt ook geen luizen door hoeden, petten, mutsen of helmen van een ander te dragen. Luizen houden van warmte en zuigen wel vijf keer per dag bloed. Ze doen er dan ook alles aan om op dat lekkere warme hoofd te blijven zitten. In een pet of muts gaan ze binnen no-time dood door gebrek aan warmte, uitdroging of -hongering. Datzelfde geldt voor beddengoed, knuffels en tapijten. Maar het is natuurlijk geen fris idee dat daar wellicht allemaal dode luizen rondzwerven. 

Luizen houden van schone hoofden. Of toch niet?

Luizen zijn niet schadelijk, maar vooral vervelend. Ze jeuken. Bij de gedachte aan luizen krijg je vaak al jeuk. En we vinden het vooral een vies idee. Vroeger heerste de gedachte dat mensen met luizen ‘onrein’ waren. Daar is in de jaren na de oorlog succesvol campagne tegen gevoerd. Zo succesvol dat nu het hardnekkige idee heerst dat de hoofdluis juist van schone hoofden houdt. En dat je luizen ‘buiten de deur’ houdt door je kind een gel- of haarlakcoupe te geven. Niet nodig. Het maakt luizen niet uit of hun gastheer schoon of vies is. Net zomin interesseert het ze of je een kort of lang kapsel hebt. Maar, met lang haar geef je de hoofdluis wel makkelijker door.

Hoofdluizen leggen 5-6 neten (eitjes) per dag, die stevig worden vastgekit aan het haar. Daarom is het belangrijk om zo snel mogelijk in te grijpen bij hoofdluis, want door al die neten verveelvoudigen luizen zich binnen no-time.

Luizen bestrijden: kammen, kammen en nog eens kammen

Als je hoofdluis ontdekt (bij je kind), controleer dan direct het hele gezin en laat school of kinderdagverblijf weten dat je kind luizen heeft. Zo voorkom je dat de luizen zich verspreiden. Vervolgens zit er maar een ding op: kammen, kammen en nog eens kammen. Minimaal veertien dagen lang. Pas als je na veertien dagen (of langer) geen enkele luis of neet meer tegenkomt, mag je er vanuit gaan dat je kind luisvrij is.

Hoe moet je kammen om luizen uit te roeien?

• Maak het haar nat. Gebruik eventueel een crèmespoeling, dat vergemakkelijkt - zeker bij lang haar - het kammen. 
• Kam met een gewone kam of borstel eerst de klitten uit het haar.
• Houd het hoofd voorover, boven een wasbak of een wit stuk papier (om luizen en/of neten op te vangen). Kam het haar met een fijntandige kam (zoals een luizenkam) van achter naar voren. Begin telkens dicht bij de hoofdhuid, want daar zitten de luizen. Doorkam elke pluk!
• Veeg de kam regelmatig af aan een stuk keukenpapier en gooi dat na afloop weg.
• Vastzittende neten kun je verwijderen met de nagels. Eventueel kun je de neten deppen met een doekje waar azijn op zit, dan laten ze makkelijker los. Als de neet eenmaal los is dan plakt ‘ie niet meer en valt uit het haar. De neet ontwikkelt zich niet verder en gaat dood.
• Maak de kam na gebruik goed schoon met water en zeep.

Wel of geen luizenhampoo of -lotion

Het kammen kan je eventueel combineren met een anti-hoofdluismiddel. Kies dan bij voorkeur een middel waar dimeticon in zit. Hoofdluizen worden namelijk steeds vaker ongevoelig voor antihoofdluismiddelen met malathion of permitrine. Maar, een anti-luizenmiddel is géén vervanger van kammen. Ook met een middeltje moet je minimaal veertien dagen lang dagelijks kammen.

Bron: RIVM

Beeld: Shutterstock

Lees ook: check of jouw kind last heeft van stress