'Zullen we wat liever zijn voor mannen?'

1. Zullen we niet meer om buikjes of kaalheid lachen?

Er is al een tijdje een beweging van body positivity, waarin bijvoorbeeld de modellen in de bushokjereclames ineens een stuk steviger zijn. Vrouwenmodellen welteverstaan. Ik kan me best voorstellen dat dit troostrijk uitwerkt in een wereld waarin we elk jaar gemiddeld een paar ons zwaarder worden. Maar er is iets vreemds aan de hand. Waar zijn de mannenmodellen? Kerels met een flinke pens en een kale kop, trots op een poster? Ja, dat is grappig, maar dat is precies de kwestie natuurlijk. Waarom kan dát niet body positivity zijn?

Nette mensen laten het wel een grapje te maken over het achterwerk van een vrouw, maar je mag gratis flauw doen over het ‘zwembandje’ van een man of zijn ‘biljartbal’. Terwijl mannen serieuze gezondheidskwesties hebben. We leven gemiddeld drie jaar korter dan vrouwen en hebben twee keer minder kans de 90 te halen, volgens het CBS. Zullen we gewoon een beetje aardig doen tegen mannen? We doen er vast stoer over, maar ook wij kunnen ons schamen voor ons lichaam.

2. Zullen we ook een keer over typische vrouwenzonden preken?

Ongeveer vijftien procent van de personen in de Bijbel zijn vrouw en zij krijgen in totaal ongeveer één procent van de totale tekst. Dat is een probleem, want daardoor is het bijvoorbeeld lastiger voor vrouwen om zich met de verhalen te identificeren. Gelukkig heeft dit de laatste tijd veel aandacht gekregen. De keerzijde alleen nog niet. Want het is niet per se comfortabel voor mannen om de hoofdrol te hebben in de Bijbel. Vrijwel al die Bijbelse figuren zijn namelijk zondaars en daders. Het beeld van zonde in de kerk is daarom overdreven mannelijk, ook omdat priesters en predikanten meestal mannen waren, die stiekem over hun eigen zonden schreven en preekten.

Dit zie je bijvoorbeeld in hoe vaak de kerk het over seksuele zonden heeft gehad, een gebied waarop mannen inderdaad veel vaker de daders zijn en minder vaak het slachtoffer. Maar zouden er ook typische ‘vrouwenzonden’ zijn? Ik ga daar niet over, ik zou er het liefst een vrouw over horen, en het voelt zelfs een beetje als een taboe om die vraag alleen maar te stellen. Maar misschien is dat wel onderdeel van het probleem, want waarom zouden mannen eigenlijk slechtere wezens zijn?

3. Zullen we extra aandacht geven aan jongens in het onderwijs?

Nu al 25 jaar lang scoren jongens op alle onderwijsniveaus lager dan meiden – vanaf de kleuterschool tot hun eventuele afstuderen. Ze krijgen vaker straf (een ramp voor je zelfvertrouwen), zijn minder gemotiveerd, doen er langer over en halen minder vaak een diploma. Een belangrijke oorzaak? De meesters zijn verdwenen: in Nederland bevolken ze nog maar 13 procent van de docenten.

Individuele onderwijskrachten doen uiteraard hun stinkende best en kunnen veel rechttrekken. Maar daarbuiten is dit nog behoorlijk taboe. In de Volkskrant of het NRC kun je over alle mogelijke soorten onrecht woedende columns lezen, geen groep wordt overgeslagen, maar vreemd genoeg wel het onrecht dat de helft van de mensen treft. Zullen we het er gewoon eens over hebben? Dat is al een begin.

4. Zullen we eens langsgaan bij die gescheiden man op het vakantiepark?

Oké, laten we het over echtscheiding hebben. Ik besef dat iedere situatie uniek is en dat alles meerdere kanten en verhalen heeft. Wat ik nu zeg, hoeft dus helemaal niet te gelden voor individuele gevallen, want het gaat over statistiek, algemeenheden. En daarin valt iets op. Mannen blijken twee keer zo vaak “erg eenzaam” na een scheiding én krijgen vrijwel nooit de voogdij. Slechts twee procent van de kinderen woont alleen bij de vader of bij de vader-plus-nieuwe-partner.

Natuurlijk, er zullen vaders zijn die dat prima vinden, evenals de kinderen zelf of nieuwe partners. En toch… Ik zie hoe serieus de vaders in mijn omgeving hun rol nemen, ik weet persoonlijk hoe diep mijn vaderschap gaat. Ik zou door en door verscheurd zijn als ik daarin nauwelijks meer een rol kon spelen. Gaat hier niet op een structureel niveau echt iets mis? Moeten we als naaste omgeving niet veel meer proberen te stimuleren dat die vaders hun rol kunnen pakken? De vakantieparken zitten vol met gescheiden kerels en die zitten daar zelden voor hun lol…

5. Zullen we ophouden over de mannengriep?

Het is onder moderne mensen tamelijk gebruikelijk om lacherig te doen over mannen die ziek zijn. Dat zou de ‘mannengriep’ zijn: ze stellen zich aan. Het is waarschijnlijk precies andersom. Vrouwen hebben gemiddeld een actiever immuunsysteem en zijn bijvoorbeeld bij griep ongeveer één dag eerder klachtenvrij dan mannen. Terwijl mannen juist de zorgmijders zijn. Zeker bij typische mannenproblemen – laten we zeggen: alles bij hun kruis – gaan ze veel te laat naar een arts.

Ik denk dat dit een laatste restje stoerdoenerij is. Vroeger was dat best nuttig: je moet niet te snel klagen als je met je maten op een mammoet jaagt of net uit een loopgraaf kruipt. Maar tegenwoordig is zwijgen over onze pijn vooral destructief en deels de reden dat we minder oud worden (zie punt 1). Vreemd genoeg hoor ik deze lacherigheid over mannenklachten vooral in progressieve kringen, waarvan je zou verwachten dat die niet zo ouderwets zijn. Zullen we mannen gewoon maar niet meer wegzetten als aanstellers?

6. Zullen we niet alleen wijzen op de uitschieters?

Ik snap dat het irritant is dat de meeste bestuurders van grote bedrijven mannen zijn. Ik snap ook dat je daar wat in wilt veranderen. Maar zullen we niet doen alsof dat iets zegt over ‘de man’? Er zijn een paar honderd CEO’s. Waarom zouden die paar uitschieters ook maar iets zeggen over de negen miljoen andere mannen in dit land? Ik heb nog niemand horen klagen over het gebrek aan vuilnisvrouwen…

Ik bedoel dat niet flauw, ik denk gewoon dat we elkaar fair moeten behandelen. We moeten niet alle Marokkanen beoordelen op de paar criminele uitschieters onder hen. Zo moeten we ook niet iets menen te weten over ‘de man’ als er een paar extremen aan een top zitten. Dat zegt niets. Je hebt altijd te doen met een uniek persoon. Het is een goede gewoonte met ‘een’ vrouw te spreken, zonder allerlei meningen over ‘de’ vrouw. Zullen we voortaan dan ook praten ‘een’ man, zonder ideeën over ‘de’ man?

7. Zullen we ook eens schrijven over mannelijke slachtoffers?

De slachtoffers in tv-series zijn in overgrote meerderheid vrouw, de daders man. We hebben allemaal tientallen keren dezelfde scène gezien: gemene man duikt op uit de bosjes en overweldigt kwetsbare tienermeid. Dit beeld is een probleem, voor iedereen. Niet alleen omdat verreweg het meeste geweld binnenskamers plaatsvindt, door bekenden; maar ook omdat mannen en vrouwen allebei in een unfaire rol worden geduwd. Vrouwen zijn in werkelijkheid sterker dan ze worden afgebeeld, mannen minder slecht.

Enkele feiten die maar weinig bekend zijn: daders van huiselijk geweld zijn minstens zo vaak vrouwen, mannen zijn op straat vaker slachtoffer van geweld, en minstens een kwart van de mannen heeft seksueel geweld meegemaakt. Simpel gezegd: er is veel lijden onder vrouwen en daar hoeven we niets vanaf te doen, maar zullen we gewoon óók praten over het slachtofferschap van mannen? En zullen we daar dan niet stoer of lacherig over doen?