'Ik hielp meer dan twaalfhonderdvijftig baby's op de wereld'

Janneke de Vrij begeleidde twintig jaar geleden mijn tweede zwangerschap. Dat ‘beviel’ zo goed dat ik besloot om haar, bij mijn vier daaropvolgende zwangerschappen, opnieuw te benaderen. Ik merkte dat ik een band met haar had opgebouwd en daarom opnieuw door haar en het team waar zij deel van uitmaakt, begeleid wilde worden. 

Janneke: “Tijdens een zwangerschap en een bevalling bouw je een bijzondere vertrouwensband op met elkaar. Het gaat in die periode niet alleen om de gezondheid van moeder en kind. Veel zwangere vrouwen lopen met vragen, verwachtingen, angsten en wensen rond en tijdens de controles neem ik de tijd om hierover te praten. Ik zie dan ook vaak dat vrouwen bij een volgende zwangerschap voor het team, waar zij al eerder door begeleid zijn, kiezen.” 

Ik werd door de zending getrokken

“Als jong meisje had ik altijd al veel belangstelling voor verloskunde. In het dorp waar ik opgegroeid ben, was de verloskundige die daar werkte een groot voorbeeld voor mij. Toch ben ik eerst Verpleegkunde gaan studeren. Nadat ik mijn Hbo-v opleiding had afgerond, was ik van plan om me voor te bereiden op werk in de zending of ontwikkelingswerk. Daarvoor was het belangrijk om Verloskunde te doen en zodoende ben ik naar Engeland vertrokken voor een werk-leer opleiding Verloskunde. 

Na een tijdje begon ik te twijfelen of ik wel naar het zendingsveld moest gaan. Meer en meer begon ik te beseffen dat werken als christen in Nederland, net zo belangrijk kan zijn als werken in de zending. Uiteindelijk besloot ik deze stap niet te maken, hoewel ik de optie lange tijd open heb gehouden. Na mijn opleiding keerde ik terug naar Nederland.”

‘Ik heb meer dan twaalfhonderdvijftig baby`s verlost’ 

“Ik ben twintig jaar geleden bij het Verloskundigencentrum in Veenendaal begonnen en werk hier nog steeds met veel voldoening. Ik weet dat dit de plek is waar God mij wilde hebben en heb rust gekregen over de keuze die ik destijds heb gemaakt. Inmiddels heb ik al meer dan twaalfhonderdvijftig baby`s verlost en voel ik me echt in mijn element als Verloskundige. 

In de loop van de jaren is er wel veel veranderd in de verloskunde en met het merendeel van deze veranderingen ben ik enorm blij. Toen ik twintig jaar geleden begon, switchte ik tijdens een bevalling nog van het één naar het andere adres, maar gelukkig hebben we tegenwoordig meer tijd om een bevalling te begeleiden.”

‘Een miskraam heeft een grote impact’ 

“Het is fijn dat er meer echo`s gemaakt worden gedurende de zwangerschap. Toen ik begon als verloskundige werden er in sommige zwangerschappen helemaal geen echo’s gemaakt.  Tegenwoordig wordt er tijdens het eerste bezoek, met acht weken zwangerschap, al een echo gemaakt. 

Eén op de zeven zwangerschappen eindigt in een miskraam en soms wordt dat pas tijdens de eerste echo zichtbaar. Dat zijn verdrietige momenten. De juiste benadering is dan heel belangrijk. Vanaf het moment dat een stel een positieve test in handen heeft, begint het vooruitdenken en fantaseren over een toekomst met een kindje. Als dat opeens anders loopt heeft dat grote impact op een stel. Ik merk dat ik, naarmate ik meer ervaring heb en ouder ben, hier steeds beter mee om kan gaan.”

Prenatale screening

“De plaats die de prenatale screening in de Verloskunde heeft gekregen vind ik lastig. Naast de screening op Down syndroom (tegenwoordig de NIPT) en de twintig weken echo wordt daar binnenkort ook nog de dertien weken echo aan toegevoegd. Dit alles met het doel eventuele afwijkingen vroegtijdig op te sporen en de mogelijkheid te geven om de zwangerschap af te breken.

Hoe moeilijk het krijgen van een kind met een afwijking ook is, ik zie elk leven als waardevol en een geschenk van God.” 

Twintigwekenecho

“Toen er nog geen twintig weken echo`s waren, begeleidde ik een vrouw, bij wie de zwangerschap en de bevalling normaal verliepen. Het kindje werd in goede conditie geboren. Toen het wilde gaan ademen, bleek dat dat niet lukte. Mijn hart stond stil, want ik had meteen een sterk vermoeden wat er aan de hand was. Het jongetje had geen middenrif. Hij is enige dagen later overleden. Het was anders gelopen als zij destijds een twintigwekenecho had gehad. Als deze afwijking tijdens de zwangerschap was ontdekt, was zij in een ziekenhuis bevallen waar gelijk de meest adequate opvang was om voor dit jongetje te zorgen. Dit was denk ik de meest verdrietige gebeurtenis die ik in de afgelopen twintig jaar heb meegemaakt, zoiets vergeet je nooit meer.

Ik heb ook weleens iemand begeleid van wie het kindje niet levensvatbaar was. Elke controle is dan zo anders. Het is zo verdrietig als je uiteindelijk moet bevallen van een kindje dat voor, tijdens of na de bevalling overlijdt. Dit soort gebeurtenissen neem je mee naar huis en blijven door je gedachten spoken. Gelukkig gebeurt zoiets maar zelden en gaat het bijna altijd goed.”

Het is niet alleen maar rozengeur en maneschijn als verloskundige

“Als verloskundige maak ik alle facetten van het leven mee. Het is niet alleen maar rozengeur en maneschijn. Alle dingen die ik in de loop van de jaren heb meegemaakt, hebben mij gevormd. Als verloskundige was ik in de beginjaren meer gericht op de technische kant van het vak. Maar hoe ouder ik werd, hoe meer ervaring en routine ik kreeg. Zo kwam er ruimte om me meer te richten op de psychische aspecten die er spelen tijdens een zwangerschap en een bevalling. Ik vind het fijn dat ik inmiddels een hele schat aan ervaring heb, waar ik uit kan putten.

Een bevalling is een heel bijzonder, puur moment. Voordat ik naar een bevalling vertrek bid ik eerst of God met mij mee wil gaan en of alles goed mag gaan met moeder en kind. Ik heb namelijk te maken met de levens van twee mensen en er kan zoveel misgaan tijdens een bevalling. Ik ben me er echt van bewust dat ik dagelijks God hulp en ondersteuning nodig heb om mijn werk te kunnen doen.” 

Lees ook: Mirthe geniet van haar kraamtijd ondanks Coronamaatregelen