Amanta over baarmoederhalskanker: 'Ik had een tumor van vijf centimeter'

Amanta is zwanger van haar derde kind wanneer ze ontdekt dat ze last heeft van donkere afscheiding. “Ik meldde het bij de verloskundige, die zei dat het met de zwangerschap te maken had. Achteraf gezien was dit een heel grote alarmbel, maar ik had nog nooit van baarmoederhalskanker gehoord, dus ik was daar ook niet mee bezig. Dat was meer voor oudere mensen, dacht ik.”

Baarmoederhalskanker

Wanneer Amanta na de bevalling van haar zoontje een spiraaltje laat zetten, vindt de huisarts dat het er onrustig uitziet. “Ik had geen uitstrijkje op mijn 30e gehad, omdat ik destijds ook zwanger was. Ik dacht: dat komt wel. De huisarts heeft voor de zekerheid toch een uitstrijkje gedaan en binnen een week werd ik gebeld dat ik doorverwezen werd naar de gynaecoloog voor een colposcopie, een onderzoek waarbij ze inwendig kijken en een biopt afnemen.”

Als ik eerder een uitstrijkje had gedaan, had ik mijn kinderen waarschijnlijk niet gehad

Een week later krijgt Amanta te horen dat de situatie niet goed is en belandt ze in het ziekenhuis. “Ik kwam in de mallemolen terecht en het bleek dat ik een tumor van ruim vijf centimeter had. Het feit dat ik drie kinderen heb is ongelofelijk. Baarmoederhalskanker is over het algemeen een langzaam groeiende tumor. Als ik eerder een uitstrijkje had gedaan, had ik waarschijnlijk alle drie de kinderen niet gehad.”

Amanta gaat optimistisch en met een praktische blik het traject in. “Wat voor mij werkte, was om stap voor stap te weten wat er ging komen. Toen ik hoorde van de huisarts dat het niet goed zat, ben ik meteen gaan kijken: wat is een colposcopie? Wat is het ergste scenario en wat is het minst erge scenario? Zo ben ik alles ingegaan. Ik wilde elke keer alles een stap voor zijn, zodat ik helder had wat ik wilde. Voor mijn gevoel was het: ik ga het aan, ik ga het behandelen en dan gaat het gewoon weg. Maar dat zegt natuurlijk niks, dat is alleen maar een gevoel dat je hebt.”

Chemotherapie

Twee maanden na de diagnose krijgt Amanta chemotherapie. “Ik had een jong gezin, dus het was alleen maar doorgaan, doorgaan en doorgaan. Op vrijdag en zaterdag kreeg ik chemo, zondag moest ik even bijkomen en maandag stond ik weer op het schoolplein. Ik ben de eeuwige optimist, bij mij is het glas altijd halfvol. Ik zat op een tweepersoonskamer met een oudere dame die het zwaar had en niks kon. Dus ik kon mij op haar richten en haar helpen. Dan hoefde ik niet veel met mezelf bezig te zijn. Op die manier heb ik geprobeerd er onderuit te komen, totdat ik zelf zo ziek was dat ik mijn bed niet meer uit kon.”

Het moment dat Amanta te horen krijgt dat haar haar eraf moet, vindt ze ontzettend lastig. “Ik ben van origine kapster, dus toen ik hoorde dat mijn haar eraf ging, was dat een breekpunt voor mij. Dat raakte me echt. Dat was een momentje dat ik dacht: waar ben ik? Hoe sta ik ervoor? Maar ik ben vrij nuchter, dus ik pakte het wel snel weer op. Ik had zelf ook echt de overtuiging dat ik beter ging worden. En vanaf het moment dat mijn haar eraf was dacht ik: ik vind mezelf best stoer.”

Iedereen had medelijden met mij, maar ik had meer medelijden met mijn gezin

“Wat voor mij lastig was, is dat iedereen medelijden met mij had, maar ik had veel meer medelijden met mijn gezin. Ik vocht wel en ging ervoor, maar voor hen veranderde er veel. Je wilt het je kinderen eigenlijk besparen, maar ze hebben het goed gedaan en ze doen het nog steeds hartstikke goed. We hebben er veel tijd en energie in gestoken om te blijven uitleggen waarom dingen gebeurden en om hun leven zoveel mogelijk door te laten gaan.”

Amanta vertelt dat ze eigenlijk geen moment echt bang is geweest. “Ik doe nu aan lotgenotencontact en sprak iemand die erg ziek was. Ik zei tegen mijn man: ‘Gek hè, dat heb ik helemaal niet gehad!’ Toen zei hij: ‘Dat klopt niet, jij bent echt wel zo ziek geweest dat het spannend was.’ Dat heb ik zelf helemaal niet zo ervaren. Ik wist alleen dat ik ziek was en me niet lekker voelde, maar dat er tegen mijn man gezegd is dat het spannend was, daar heb ik geen moment bij stilgestaan.”

Wertheim-operatie

Nadat Amanta hersteld is van de chemokuur wordt ze geopereerd. Ze voeren de zogenaamde Wertheim-operatie uit. Hierbij wordt de baarmoederhals, baarmoeder, het steunweefsel en de lymfeklieren verwijderd. “Dat is een heel grote operatie. Ze zijn ruim acht uur bezig geweest. Dat is langer dan normaal, maar alles is goed gegaan en er waren geen bijzondere verschijnselen. Daarna heb ik ongeveer een jaar nodig gehad om te herstellen.”

Tot vijf jaar na de operatie worden er regelmatig controles uitgevoerd om te kijken of de kanker niet terugkomt. “In het begin wordt er om de drie maanden gecontroleerd hoe het met je gaat. Elke controle blijft het weer spannend,” vertelt Amanta. Gelukkig is de baarmoederhalskanker nooit teruggekomen. Wel heeft Amanta tot op de dag van vandaag last van lichamelijke gevolgen. “Ik heb lymfoedeem en draag kousen en een speciale broek als ik moet werken. Daarnaast heb ik last van incontinentie en van verklevingen in mijn darmen waardoor ik het prikkelbaar darmsyndroom heb. Het is lastig, maar er valt mee te leven. Het zijn dingen waarvan in de boekjes staat dat je er rekening mee moet houden.”

Herstelperiode

“In de herstelperiode na de operatie heb ik alles aangepakt. Ik begon met het programma ‘Herstel en Balans’. Dan werk je met fysiotherapeuten en een geestelijk verzorger vanuit het ziekenhuis. Je krijgt allerlei creatieve therapieën in een groep met verschillende kankerpatiënten. Ik vond dat ontzettend fijn. Ook doordat je met lotgenoten praat die allemaal hetzelfde doel hebben. Je ziet waar anderen doorheen moeten, dan is het makkelijker om jezelf minder zielig te vinden.”

Ik ben een andere Amanta dan voor mijn ziekte

Amanta vertelt dat ze verrijkend terugkijkt op de periode van haar ziekte. “Het heeft me heel veel nieuwe dingen gebracht. Bijzondere vriendschappen, bewustwording. Ik was altijd heel onzeker, nog wel een beetje, maar ik durf veel meer voor mijn keuzes te staan. Ik heb meer maling gekregen naar wat anderen van mij vinden. Dat vond ik altijd heel belangrijk en dat heb ik veel meer losgelaten door het proces waar ik doorheen ben gegaan. Ik ben een andere Amanta dan voor mijn ziekte. Ik sta veel bewuster in het leven en geniet meer. Dat zie ik ook bij mijn kinderen: ‘Mama, kom kijken want de lucht is heel mooi.’”

HPV-vaccinatie

Amanta raadt iedereen aan zich te laten vaccineren tegen het humaan papillomavirus (HPV), het virus dat zes vormen van kanker kan veroorzaken, waaronder baarmoederhalskanker. “Mijn dochter is al gevaccineerd en ik hoop dat mijn zonen binnenkort ook gevaccineerd worden. De campagne voor het vaccineren van jongens is net gestart en zit sinds dit jaar ook in het Rijksvaccinatieprogramma.”

Tegen vrouwen wil Amanta zeggen: “Laat een uitstrijkje doen als je de uitnodiging van het bevolkingsonderzoek krijgt of als je klachten hebt. Er zijn zelfs zelfafnamesets om te controleren op HPV. Je sluit dan al zoveel uit. Ik denk niet dat vrouwen zich er bewust genoeg van zijn. Tegenwoordig hoor je ook zoveel jonge vrouwen, rond de 25 jaar, die ermee te maken krijgen.”

Baarmoederhalskanker ontstaat bijna altijd door een langdurige besmetting met HPV. 80 tot 90 procent van de mensen raakt in hun leven besmet met het virus. Meestal ruimt het lichaam het virus zelf op, maar in enkele gevallen gebeurt dat niet en kan het virus kanker veroorzaken. Amanta is werkzaam bij Olijf, een patiëntenvereniging voor vrouwen met gynaecologische kanker. Kijk voor meer informatie over Olijf en baarmoederhalskanker op hun website.

Veelgestelde vragen over de HPV-vaccinatie beantwoord

Lees ook over:

Veelgestelde vragen over de HPV-vaccinatie beantwoord