Annegré maakt de podcast ‘Hoofd boven water’ over leven met een psychische stoornis

Voor de postnatale depressie krijgt Annegré medicijnen voorgeschreven. Als ze de medicatie na een tijdje probeert af te bouwen komt ze opnieuw in een diepe depressie terecht en moet worden opgenomen. “Ineens stond ik zelf met een bekertje water in de rij voor mijn medicatie. Wat het nog gekker maakte: ik werd geholpen door iemand die ik nog kende uit mijn studententijd. Hij moest mij nu kalmeringspillen geven.”

Ik wilde de diagnose 'bipolaire stoornis' eerst niet

“Na de geboorte van mijn kind kreeg ik een postnatale depressie. Maar omdat ik van een up (een manie) direct in een depressie viel kreeg ik uiteindelijk de diagnose bipolaire stoornis. Voor mijn dertigste heb ik nooit psychische klachten gehad. Het krijgen van kinderen heeft de bipolaire stoornis bij mij getriggerd. Die diagnose wilde ik eerst niet. Ik had het idee dat er wel begrip was voor een postnatale depressie, maar dat er voor een bipolaire stoornis minder begrip zou zijn. Tot ik dacht: waarom zou ik hiertegen vechten?’’

“Het bijzondere is dat ik rond die tijd Eva bij mij op de mat viel met actrice Hanna Verboom op de voorkant. Zij bleek ook bipolair te zijn. Dat heeft mij toen enorm geholpen bij het accepteren van mijn diagnose. Met zo’n knappe zakenvrouw wilde ik me wel identificeren.’’

Wat voor impact heeft de bipolaire stoornis op jouw dagelijks leven?

“Nog steeds voelen ik en mijn gezinsleden de nasleep van de crisis van toen ik zo ziek was. Het is een trauma voor ons gezin. Ik was helemaal de weg kwijt. De opname die ik kreeg was eigenlijk nog maar het startpunt. Daarna moest ik herstellen. Mijn man en ik hebben nu relatietherapie zodat we alles een plek kunnen geven. Ook omdat mijn man een langere tijd meer zorg droeg voor onze kinderen dan ik. De relatietherapeut zei dat wij mogen rouwen om wat er ooit is geweest. En dat we nu een nieuwe balans moeten zoeken. De gelijkwaardigheid die er eerst tussen ons was, is er niet meer. Ik ben psychisch kwetsbaar geworden. Wij mogen leren accepteren dat er een nieuwe balans is gekomen in onze relatie.”

“Daarnaast ervaar ik bijwerkingen van de medicijnen die ik slik. Zoals heel erg moe zijn. Dat krijgen mijn man en kinderen ook allemaal voor hun kiezen. Ik wil ook geen kinderen meer op aarde zetten omdat het zoveel met mij doet. Voorlopig blijf ik wel medicijnen slikken om stabiel te blijven.”

In een interview vertelde je dat je met kleuren aangaf hoe het met jou ging. Je begon met donkerrood (zeer slecht) en ging stapje voor stapje naar lichtgroen (redelijk goed). Hoe gaat het vandaag met jou?

“Ik zit in het groen vandaag. In onze podcast vragen Jochem en ik ook aan elkaar: hoe zit jij erbij? In de GGZ wordt die vraag vaak gesteld. Inmiddels zit die vraag verweven in mijn vriendschappen. Als ik een vriendin huilend aan de lijn heb, heb ik ook weleens gevraagd: In welke kleur zit jij? Als zij dan zegt dat ze in het rood zit, dan weet ik hoe ernstig het is. Als zij zou zeggen dat ze in de buurt van groen zit, dan kan rust nemen al voldoende helpen. Bij rood is er veel meer nodig om in het oranje te komen.”

Hanna Verboom kreeg op haar negentiende de diagnose 'bipolaire stoornis'

Lees ook over

Hanna Verboom kreeg op haar negentiende de diagnose 'bipolaire stoornis'

Wat doe je als je merkt dat je oranje begint te worden?

“Lijden is onvermijdelijk. Als mijn partner ziek wordt bijvoorbeeld, dan moet ik dat incasseren. In de eerste podcastaflevering van Hoofd boven Water lees ik mijn crisisplan voor. Bij elke kleur staan een aantal dingen die je aan mij kunt merken. Hoe ik me gedraag bij een bepaalde kleur en wat ik nodig heb om me beter te voelen. Het is een concreet plan voor als ik in oranje kom. Ik weet dan welke stappen ik moet zetten. Zoals rust en regelmaat. Ook staat erin beschreven wat mijn omgeving vooral niet of wel moet doen. Maar zolang ik medicijnen slik verwacht ik niet dat ik weer naar rood afglijd.”

Je bent samen met goede vriend Jochem de podcast Hoofd boven water begonnen over leven met een psychische stoornis, waarom vinden jullie het belangrijk om daar een podcast over te maken?

“We willen open zijn over onze psychische stoornissen omdat daar niet makkelijker over gepraat wordt door mensen. Er heerst vaak schaamte rondom mentale problemen. Jochem en ik zijn allebei heel open. Met humor en luchtigheid praten we over zware onderwerpen. We geloven dat schaamte minder wordt als je erover praat. Ik ben zelf een fervente podcastluisteraar. Toen Jochem met een idee kwam om samen een podcast te starten, zijn we samen het diepe in gesprongen. We maken deze podcast ook omdat we geloven in God. Als christen is mijn diagnose een zoektocht geweest. Was ik ziek of was er iets anders geestelijks aan de hand? Daar proberen we in onze podcast open over te zijn. Zo praten we ook over wat triggers voor ons kunnen zijn in het dagelijks leven.”

Dit interview staat ook verkort in de nieuwste Eva die in december bij de lezeressen op de mat valt. Hoe ervaar jij de feestdagen?

“Als ik daar over nadenk vind ik dat nu al intensief. Ons hele gezin is jarig in de winter. Al die verjaardagen vliegen me aan. Mijn partner en ik hebben allebei gescheiden ouders. Vieren we Sinterklaas en Kerstmis op meerdere plekken? Daar moeten wij keuzes in maken. Wat ik doe is mezelf afvragen: wat zijn energiegevers en wat zijn energievreters? En daar een balans in vinden. Af en toe moet ik wel iets doen dat energie kost, maar ik moet zeker ook veel doen wat energie geeft.”

“In december weet ik dat ik extra tijd nodig heb om bij te tanken. Sowieso is een goede nachtrust voor mij heel belangrijk. Dan kan ik veel meer hebben. Ik voel alle emoties binnen een groepsdynamiek en hoor alle geluiden en gesprekken, daarom doe ik vaak oordoppen in. Of ik ga even onder een verzwaringsdeken liggen om te ontprikkelen.”

Ik kan je aanraden om tijdens de feestdagen eerlijk te zijn, je hoeft het niet mooier te maken dan het is

“Ik heb geleerd om van tevoren een plan te maken als er zo’n intensieve periode met veel feestdagen aankomt. Zodat ik er niet door overvallen wordt. Ik doe niet meer dan twee activiteiten per dag en na vier uur doe ik niks nieuws meer. Dat vind ik heel lastig want ik ben ondernemend en we hebben een groot sociaal netwerk. Maar het gaat echt beter met me als ik maximaal twee activiteiten op een dag doe.”

“Verder kan ik anderen aanraden om tijdens de feestdagen eerlijk te zijn. Je staat in verbinding met elkaar als je samen aan het kerstdiner begint. Je hoeft het niet mooier te maken dan het is. Als je bijvoorbeeld last hebt van een winterdip, wees daar dan eerlijk over. Als je niet kwetsbaar kunt zijn, kun je ook niet gezien worden. Hoe eerlijker jij bent, hoe eerlijker mensen vaak ook terug zijn. Dan kun je ineens een antwoord terugkrijgen als: ‘Oh, heb jij ook last van een winterdip?’ Die herkenning is heel fijn.”

Wat zouden andere mensen kunnen betekenen voor mensen met een psychische stoornis tijdens de donkere dagen in de winter?

“Er is een filmpje van Brené Brown over sympathie versus empathie. Empathie is dat je afdwaalt naar de put van de ander. Dat je naast iemand gaat zitten en het niet mooier maakt dan het is. Brené tipt om zelf naar een plek te gaan waar jij het moeilijk hebt gehad. Waar je pijn hebt gevoeld. Zo kan je beter aansluiten bij de ander. Niet zo van: oh, dat heb ik ook, maar: dat moest vast heel moeilijk voor je zijn. En vragen waar iemand behoefte aan heeft. Probeer vooral niet te fixen, maar laat het er gewoon zijn.”

Annegré is moeder van twee jonge kinderen, is getrouwd en woont met haar gezin in Amersfoort.

Podcast: Hoofd boven water

Podcast: Hoofd boven water

Een podcast serie van Jochem (30) en Annegré (33) over mental health. Twee vrienden die er geen doekjes om winden maar openlijk praten over hun psychische stoornissen.