Column Martine: ‘Met -5 °C op blote voeten buiten lopen? Wat zullen de buren wel niet zeggen?’

Er daalt een stilte neer over de studentengroep. Ze voelen de bui al hangen. Ze hebben zojuist hun opdracht voor het landschapswerk gekregen. Een opdracht waarbij het belangrijk is om je met al je zintuigen te openen voor wat je buiten tegenkomt. En dat betekent niet alleen kijken, maar ook voelen, vastpakken, ruiken, proeven, je er helemaal in begeven. En om goed te kunnen voelen zijn schoenen, jassen etc. nogal belemmerende items en dus vertrekken de meeste studenten op blote voeten en zonder jas naar buiten.

Het is prachtig om met beelden en symboliek te werken. In onze opleiding is het op velerlei manieren verweven in het lesprogramma, onder andere binnen het landschapswerk. De studenten gaan in de eerste twee opleidingsjaren elk lesblok met een opdracht, passend bij het thema van het lesprogramma, het landschap in om zich te openen voor wat het buitenboek te vertellen heeft. Het is steeds opnieuw indrukwekkend met welke geraaktheden en inzichten ze terugkomen. Het buitenboek geeft prachtige schatten prijs en Gods wijsheid zoals die in de natuur zichtbaar en tastbaar is geeft onmisbare lessen voor ons leven hier-en-nu.

The great book, always open and which we should make an effort to read, is that of Nature

Ik herinner mijn allereerste ‘buitenopdracht’ nog goed. Met de nodige weerstand stoof ik de dijk in Hattem op met de onderzoeksvraag: ‘Wat RAAKT jou als je kijkt naar de groeiwegen in de natuur?’ Ik zette de vaart er flink in – dan heeft zo’n wandeling tenminste nog een beetje nut – en ik stuitte daar op de dijk op één van mijn medestudenten die met diepe overgave een blaadje in de heg stond te bestuderen. Het enige wat ik op dat moment kon bedenken was: ‘Jij bent gek’.

Het duurde even voor ik tot het inzicht kwam dat ik misschien wel degene was die ‘gek’ was. Of dat we het dan op z’n minst allebei zijn – ook geruststellend. Want hoe gezond is het nou dat ik op de vraag ‘Wat raakt je in de natuur’ in een soort snelheidstrein-modus door het landschap raas met een lijf vol onrust en mijn blik alleen gericht op waar ik naar toe zou moeten in plaats van waar ik ben.

En dat ik dan iemand die letterlijk stil staat en de tijd neemt om zich te verwonderen over hoe een klein blaadje zijn plek in die grote heg inneemt en zijn groeiweg vindt, voor gek verklaar. Het was voor mij het begin van een leerweg over vertragen, me toewijden en mezelf oefenen om meer in het hier-en-nu te zijn.

Het duurde even voor ik tot het inzicht kwam dat ik misschien wel degene was die ‘gek’ was.

Onze studenten grappen regelmatig over hoe de buren van Spectrum wel niet naar ons zullen kijken. Met -5 °C op blote voeten buiten lopen om je te verhouden tot de kou, voetje voor voetje in een vertragingsoefening de dijk oplopen, met volle overgave in een plas stampen, of ontroerd op handen en voeten een klein bloemetje ontdekken die zijn groeiweg tussen de puinhopen door gevonden heeft. Grote kans dat er mensen zijn die ons een beetje raar vinden.

Maar het is op zijn minst bijzonder te noemen dat we in een maatschappij waarin zoveel mensen depressief zijn, er zoveel geestelijke nood is en hele volksstammen burn-out raken, voor onze gezondheid meer vertrouwen op pillen uit een potje dan weer leren af te stemmen op de gezonde wetten zoals die te vinden zijn in ons lijf en in de natuur. Misschien is gek zijn dan wel het nieuwe gezond.

Oh en onze buren? Die zijn inmiddels wel gewend aan mensen op blote voeten die verwonderd op straat om zich heen staan te kijken. We gaan binnenkort verhuizen naar een nieuwe locatie. Misschien moeten we onze nieuwe buren wel even uitnodigen voor een borrel om ze een beetje mee te nemen in dit ‘nieuwe gezond’.