''God, wie bent U eigenlijk?''

‘‘Ik word veel geassocieerd met een fijne evangelische spreker, zo voel ik me niet. Ik merkte dat ik niet meer kon vertellen wat ik altijd had geleerd en vaak ook gepreekt. Deze queeste is een soort reality check. Ik ben een kritische geest, ik hou van vragen stellen.''

'Als je de angst niet hebt gevoeld om alles kwijt te raken, heb je nooit alle vragen gesteld.'

Gemakzuchtig
''Ik denk dat we te gemakzuchtig zijn in onze religieuze overtuigingen. Als je de angst niet hebt gevoeld om alles kwijt te raken, heb je nooit alle vragen gesteld. Als je voor zo’n zoektocht staat is het eng, maar ondertussen merk ik dat mijn gedachten en vragen dezelfde zijn die normale mensen ook hebben. ''

Nuchterheid, dat is waar Wouter voor pleit. ''We hebben van onze geloofsbeleving ‘Magic’ gemaakt. Dat is net zo goedkoop als Harry Potter. We moeten stoppen met ‘niet eerlijk durven zijn’. Weer eerlijk durven zeggen: ik hoop dat er een God is maar ik weet het ook niet zeker. Dan hebben we tenminste weer een echt gesprek.''

God is als een kerstboom
''God respect geven vind ik: zoveel mogelijk van de kerstboom af wil halen. God is een kerstboom geworden en ik wil al die zooi die eraan gehangen is eraf halen. Om die kale kerstboom weer tegen te komen. Alles weggooien wat niet echt is. En soms weer oprapen omdat ik het iets te vlug heb weggegooid.''

Wouter heeft veel moeite met mensen in de ‘single-issue hoekjes’ als profetie, Israël, eindtijd, aanbidding en tienden geven. Soms wordt de kerk door deze thema’s eerder kapot gemaakt dan dat het goed doet, en heeft het meer negatieve dan positieve impact. ''Jezus zegt ergens: Aan de vruchten zul je de boom herkennen. Dat zouden christenen zich wat meer mogen aantrekken. Want veel van deze ‘single-issues’ hebben een bittere vrucht.''

Refo-dominee
Wouter vertelt over zijn jeugd. Veel onthouden heeft hij niet van zijn tijd in een zwaar reformatorische kerk. Eén moment echter wel. ''De dominee stond op de preekstoel en zei: ‘weet je, onderweg hier naar toe vroeg ik mezelf af: Bestaat God wel?’ Dat was iets wat hem gebeurde. Ik bewonder het dat hij dat durft te zeggen. Ik zit nu zelf in een situatie waarin veel mensen me weer willen 'fixen', in het hok willen stoppen. Maar ik denk dat we er mee moeten leren leven, met het niet zeker weten. Ik ben er zat van dat we maar blijven doen alsof het altijd maar goed, glorie en okay is.''

..er is altijd iets onbewusts dat met het grote probeert te connecten'

StarWars zonder the Force
Wouter wil die lucht voor zichzelf scheppen, en de ruimte maken om te zoeken. Hij probeert zijn geloof uit. ''Een dag niet bidden bijvoorbeeld. Hoe is dat? Als er dan geen God is, en je loopt met iets rond waar je normaal voor zou bidden. Ik merk dan dat er altijd iets onbewusts is dat met het grote probeert te connecten. En dan stel ik me voor dat het grotere er niet zou zijn. En dat werkt niet. Dat is <ins></ins>net zoiets als StarWars zonder the force, en Lord of the Rings zonder Mordor en Gandalf. Er moet iets groters zijn. Probeer zelf eens te leven zonder. Ik merk namelijk dat het bij mij in mijn kop heel moeilijk werkt. Ik heb dat grotere nodig om mee te verbinden. Leven zonder God lukt maar moeilijk.''

'Wat bezielde God om het liefste wat ‘ie heeft naar de wereld te sturen?'

Dansen door groene heuvels
''Van sommige kerken krijg ik hoofdpijn, in andere kerken val ik in slaap'', vervolgt Wouter. Er is niet één waarheid, één stijl. ''De gemiddelde evangelische christen denkt volgens mij als volgt: straks in de hemel rennen we door de groene heuvels van de Sound of Music, en zingen we de hele dag Hillsong. Voor sommigen de hemel, maar ik hoor daar echt niet bij. Wat bedoelen we eigenlijk <ins></ins>met wat we zeggen te geloven? Word je daar nou zo gelukkig van, is het nu echt Goed Nieuws? Gaf de Vader daar zijn Zoon voor op? Om mij te laten huppelen in de groene heuvels? Dat kan toch niet kloppen. Het goede nieuws moet beter zijn. Wat bezielde God om het liefste wat ‘ie heeft naar de wereld te sturen? Echt niet om mij een feestje te geven..''

Wie bent U?
''Mijn queeste heeft een gebed, dat is: God, wie bent u eigenlijk? En het doel is niet om antwoord op die vraag krijgen, maar wel om vrede over die vraag te krijgen. Je kunt het concept God niet uitdrukken. Je kunt boeken vol schrijven, maar het is altijd te veel, of altijd te weinig. In de kerk proberen we God behapbaar te maken. Dan denk ik, daar gaan we al weer. Dat ga ik niet bepalen. Soms kun je, als kunstenaar, inspiratie hebben om weer een nieuwe tekst te schrijven, gedicht, of schilderij te maken. Omdat je merkt dat het altijd een facet van God laat zien. Soms kom je er ook achter dat het toch allemaal weer net anders is als wat je altijd zag.''

Wouter voelt zich realistischer. Hij houdt rituelen erin, bidt in z’n gezin en leest uit de bijbel. ''Dat doe ik altijd al. En dat is een bewuste keuze om dat door te zetten. Ik kan er ook mee stoppen en daar zal ik me niet schuldig om voelen. Het geloven nu voelt eerlijker. Laten we eerlijk zijn, het is gewoon een simpele vraag: 'geloof je dat nu echt?'''

''Ik ben wel eens bang om simpele zekerheden kwijt te raken, maar het is ook de realiteit van het kwijtraken van zekerheden. Zeker als je jezelf kritisch bevraagt hoe die simpele gedachten mij die zekerheid kunnen geven? Moet ik dat niet juist kwijtraken? Geloof is niet simplistisch. Als je geen vragen durft te stellen blijf je aan iets vasthouden waarvan je nooit zeker weet of het vast blijft. Als jouw geloof niet tegen 3 moeilijke vragen kan, wil ik jouw geloof niet.''

'In de kerk proberen we God behapbaar te maken'

Twijfelpastor
Sommige mensen nemen het hem kwalijk dat hij zijn zoektocht zo openlijk doet. Bij anderen roept het juist veel herkenning op. Ook wordt hij met grap een twijfelpastor genoemd. ''Ik kom nu met mensen in gesprek die door de achterdeur stilletjes zijn verdwenen, die noemen zichzelf geen gelovigen meer.<ins></ins> Al denk ik vaak, luisterend naar wat ze zeggen, dat ze nog steeds harstikke gelovig zijn, maar dat het alleen in de kerk niet meer werkt. Dat is misschien wel <ins></ins>mijn missie in deze fase: samen met anderen de zoektocht aan durven gaan.''

''Geloof is niet exclusief. Dan missen we een van de krachtigste onderdelen van Jezus’ boodschap.''

Jezus-fan
Wouter staat nog zeer regelmatig op de preekstoel. Hij omschrijft zichzelf als een ontzettende Jezus-fan, nog steeds. ''Daar zit denk ik ook de sleutel. Het christendom is in de praktijk voor heel veel mensen exclusief: voor de specialen die het goed hebben begrepen. Een paar jaar terug realiseerde ik me dat ik dacht: als die anderen het nou eens goed begrijpen, dan geloven ze net als ik. En ik weet dat dat hoogmoed was. Misschien is het met het geloof en God wel totaal anders?! Jezus breekt de grens weg. Toen in Israël al, tussen Joden en andere volken. Geloof is niet exclusief. Dan missen we een van de krachtigste onderdelen van Jezus’ boodschap. Het is zo veel meer uitnodigend.''

Wouter begint hardop te denken en dromen: ''De hele simpele boodschap van heb je vijanden lief. Zullen we dat eerst doen? Als we ons nou eens voor één jaar alleen maar daarmee bezig houden. Niet met tienden geven, een evangelisatie campagne, Bijbelvertalingen, nieuwe liedjes of gaven van de geest. We gaan onze vijanden liefhebben. Jezus serieus nemen in wat hij daar zegt: wie zijn leven verliest, die zal het behouden. Dan ben ik een dromer. Stel je nou toch voor dat dit het explosief is dat we in handen hebben en ongebruikt laten liggen. Heb je geen evangelisatie campagne meer nodig.''

Tekst: Arne Maat