Groot nieuws: een nieuw godsargument!
'Diverse ervaren filosofen bevestigen dat het argument zeer solide is'
Emanuel Rutten, die vijf jaar terug internationaal de aandacht trok met een nieuw argument voor Gods bestaan, heeft opnieuw een godsargument ontworpen. In het zonnetje, op vakantie in Frankrijk… En ook ditmaal is het eenvoudig, origineel en interessant.
Rutten studeerde eerst wiskunde en filosofie, en kwam tot geloof toen hij de christelijke denkers en later de Bijbel zelf begon te lezen. Hij was verbijsterd door de diepte die hij tegenkwam. Sindsdien is hij christelijk filosoof en wijdt hij zich aan het rationeel doordenken van zijn nieuwe geloof.
Ik volg de stappen die hij maakt met interesse, soms op de voet, zoals in dit geval. Godsargumenten zijn namelijk belangrijk voor me. Het is voor mij een specifieke taal die volgens heldere afspraken mijn diepe intuïtie onderzoekt dat God wel ‘moet’ bestaan. Het is enigszins te vergelijken met relatietherapie. Je ‘weet’ dat je bij je partner hoort en soms is het nuttig daarin te duiken en het helder uit te leggen. Zo ‘weten’ veel mensen ook dat God bestaat en soms is het de tijd om dat besef op een meer rationele manier te onderzoeken.
In dit geval deed Rutten zoiets dus op vakantie in Frankrijk. En daarbij begint hij – zeg ik in eigen woorden – met de vraag wat je gedachten eigenlijk met de werkelijkheid te maken hebben. Best belangrijk, want je kunt van alles bedenken wat flauwekul is. Rutten stelt dan dat er drie opties zijn. Daarin is hij niet origineel: deze drie opties liggen erg voor de hand.
Drie opties voor ideeën
De eerste optie is namelijk dat wat je bedenkt onmogelijk is. Het is innerlijk tegenstrijdig. Een bekend voorbeeld is een vierkante cirkel. Dat kun je best zéggen, maar het kan domweg niet.
De tweede optie is dat het zou kunnen. Het bestaat niet echt, maar het is ook niet innerlijk tegenstrijdig, dus ja, het kan eventueel. Rutten noemt bijvoorbeeld de eenhoorn. Dat is geen absurditeit, het is mogelijk – het bestaat alleen toevallig niet. Het zou kunnen, in deze of een heel andere wereld.
De derde optie is het echt bestaat. Nou ja, daar hoef ik geen voorbeelden van te geven. In elk geval, zo heeft Rutten drie opties voor in hoeverre je gedachten ook bestaan. Er is logischerwijs geen vierde categorie: alles wat je verzint, valt in een van deze drie.
God is niet onmogelijk
Dit kun je toepassen op God. Rutten definieert God, binnen dit argument, heel basic en laagdrempelig: God is het begin van alles, hij heeft al het andere voortgebracht. Het bestaan van díe God wil hij aantonen. Dat is inderdaad nog niet de ‘complete’ God van de Bijbel, maar daarvoor is zijn argument ook niet bedoeld. Je kunt niet alles in één keer.
Rutten definieert God heel laagdrempelig: God is het begin van alles, hij heeft al het andere voortgebracht
De eerste optie is dan dat het bestaan van deze God onmogelijk is. God is daarbij zoiets als een vierkante cirkel. Dat ligt echter niet voor de hand. De enige God die Rutten hier probeert aan te tonen, is ‘het begin van alles’ en met dat concept is niets mis. Het is bepaald niet absurd om te denken dat er een begin van alles is.
God bestaat ook niet 'eventueel'
Dan de tweede optie, of God zou kunnen. Daar ligt de crux van Ruttens argument. De stappen hiervoor, daar zijn weinig mensen het mee oneens. Maar hier komt ‘ie. Er is heel veel waarvan je kunt zeggen dat het ‘zou kunnen’. Eenhoorns bijvoorbeeld, of blauwe bomen, of dat de Eiffeltoren eigenlijk Ruttenmast heet. Het is niet zo, maar het is ook niet innerlijk tegenstrijdig, dus ja, het ‘zou kunnen’.
Met God ligt dat echter anders. Als je aanneemt dat God echt ‘zou kunnen’, hoe dan? Waar zou zo’n God dan vandaan moeten komen? Als iets anders dan die God hem zou voortbrengen, zou dat groter dan God zijn en eerder bestaan, wat onzin is: God is per definitie zelf de eerste. De enige andere optie is dat God zichzelf zou voortbrengen, maar dan zou dus iets dat nog slechts ‘eventueel’ bestaat en verder niet echt, iets echts moeten produceren, wat al evenzeer onzin is.
God bestaat...
De eerste optie, dat God innerlijk tegenstrijdig is, viel af, zo bleek. Optie 2 leidt, blijkt nu, zelf tot een innerlijke tegenstrijdigheid. En omdat er logischerwijs maar drie opties zijn, beland je nu automatisch bij de derde: God bestaat echt.
Diverse zeer ervaren filosofen hebben Ruttens nieuwe argument getest en bevestigen dat het zeer solide is
Ik besef dat voor veel mensen dit als een goocheltruc overkomt. Toch hebben diverse zeer ervaren filosofen Ruttens nieuwe argument inmiddels getest (hoewel het nog maar enkele weken bestaat) en zij bevestigen dat het zeer solide is.
Belangrijker is dat je het zelf als leek prima kunt volgen. De logica die Rutten gebruikt is vrij eenvoudig. Je kunt het vergelijken met een CSI-aflevering, waarbij je door het wegstrepen van verdachten, uiteindelijk tot de dader komt. Als er drie mensen waren op een verder afgesloten plaats delict, en je kunt hard twee van hen uitsluiten omdat zij bijvoorbeeld een alibi hebben, dan blijft de derde over. Zo werkt Ruttens nieuwe argument voor Gods bestaan: volgens heel gebruikelijke manieren van redeneren en daarmee voor iedereen na te rekenen.
Lees ook: 21 redenen waarom slimme mensen niet meer kunnen geloven
Reageer
Ik zou zeggen: probeer de gaten in zijn verhaal maar te vinden en post het bij het Facebookbericht over dit artikel. Worden we allemaal weer iets wijzer van. Rutten gaat graag in debat, het zou me niet verbazen als hij reageert.
Geschreven door
Reinier Sonneveld
