Ga naar submenu Ga naar zoekveld

‘Iedere christen zou vegetariër moeten zijn’

Een smakelijke discussie

Wel of geen vlees op het bord van een christen? De één ervaart een lekker biefstukje tijdens het diner of een frikadelletje uit de muur als het summum van genieten. De ander vindt het een gruwel, omdat het doden van dieren pure mishandeling zou zijn. Het is en blijft een smakelijke discussie.

Deel:

"Intrigerende stelling," trapt kookdominee Han Wilmink af. Hij is auteur van Bijbels culinair en Koken met passie (beide uitgeverij Kok). “Het is een heet hangijzer en voor christelijke vleesboeren ligt het extra gevoelig, omdat zij vanuit geloofsmotieven hun broodwinning in gevaar zien komen. Zoek ik naar het Bijbelse motief, dan kom ik op de volgende vraag: Welke levensstijl en welk voorbeeld zou God in deze tijd van christenen vragen? Als ik daar antwoord op moet geven, ben ik geneigd om het eens te zijn met de stelling.”

Groener geloof
Wilmink vindt dat de vleesconsumptie in Bijbelse tijden zich moeilijk laat vergelijken met het hier en nu. “‘Jan met de pet’ at destijds mondjesmaat vlees. Dieren werden niet voor de vleesproductie gefokt, maar voor melk, wol of mest, en werden ingezet als trekdier. Dus bestond er alleen kleinschalige veehouderij en kon je niet spreken van ernstige milieubelasting. Van overmatige CO2-uitstoot had niemand toen last, terwijl dat nu natuurlijk heel anders ligt. Daarom vind ik dat christenen veel meer lef moeten tonen om werk te maken van de door God Zélf gegeven opdracht om de schepping te bewaren. Het wordt tijd dat wij het voortouw nemen op weg naar een ‘groener geloof’, waarbinnen de matiging van onze vleesconsumptie een logisch gevolg moet zijn. Vleesproducerende boeren mogen daarbij niet voor de lasten opdraaien. De politiek zal maatregelen moeten nemen om boeren te compenseren voor een duurzamer productie.”

Kookboeken
“Zelf ben ik (nog) geen vegetariër, maar verminder ik mijn vleesconsumptie. Dat zie je ook terug in mijn twee kookboeken. Minder dan vijftien procent van de gerechten in Bijbels culinair bevat vlees. In Koken met passie komt helemaal geen vlees meer voor, alleen nog duurzame vis.
Wat een goede leidraad is als we toch vlees eten? Minder en beter vlees, wat neerkomt op duurzamer biologisch vlees, zoveel mogelijk uit de eigen regio. Ik hoop van harte dat deze discussie veel meer gevoerd gaat worden binnen kerken. En wat mij betreft wordt inderdaad iedere christen vegetariër.”

"De Heer was ook geen vegetariër, dus mogen we best vlees eten,” reageert ds. Jaap van der Windt uit Delfgauw. Hij schreef het boek Niet meer dan eerlijk (uitgeverij Boekencentrum), als een Bijbels pleidooi voor sober leven. Wel plaatst hij duidelijke kanttekeningen bij het westerse consumptiepatroon. “Zoveel vlees als wij op dit moment eten, is ronduit ongezond, slecht voor het milieu en wat mij betreft onverantwoord. Ik vind dus dat een christen moet matigen met vlees, zodat de vleesproductie drastisch omlaag kan. Voor mij is het verder heel belangrijk dat dierenwelzijn hoog op de agenda staat, dat vlees zo min mogelijk vervuilend wordt geproduceerd en dat de dieren gewoon eten krijgen – dus bijvoorbeeld geen foute soja uit het zuiden. Dit hoeft geen probleem te zijn als er veel minder dieren op een boerderij gehouden worden. Verder moet een christen bereid zijn om meer te betalen voor een ‘goed’ stukje vlees. Zo eet ik zelf zo’n twee keer per week vlees. Voor een ander kan dat iets vaker zijn of juist nog minder, want een christen mág uiteraard wel vegetariër zijn.”

"Vegetarisme is de beste morele keus voor een christen, want op het moment dat je een biefstukje bakt of je vork in een hamburger zet, maak je je schuldig aan het misbruiken van dieren,” stelt de anglicaanse priester Andrew Linzey op de website www.vegetarisme.be “Religieus en pro-dieren zijn, zie ik als hetzelfde. Ik weet dat veel christenen die connectie niet maken, maar voor mij is ze heel duidelijk. Dieren zijn Gods schepsels en geen menselijke eigendommen of gebruiksvoorwerpen, noch middelen of grondstoffen. De wereld behoort ons niet toe – ze is er niet om opgegeten te worden. Het is Gods wereld. Ervoor zorgen lijkt me niet meer dan een voor de hand liggende plicht. Juist christenen, wiens ogen gefixeerd zijn op de gruwelijkheid van de kruisdood, hebben een belangrijke positie om gruwelijk en onschuldig dierenleed te doorzien.”

Zondeval
Het is voor de priester niet te verteren dat veel christenen in zijn ogen de Bijbel erg selectief lezen. “Bijna iedereen weet bijvoorbeeld dat mensen ‘heerschappij’ over de dieren krijgen (Genesis 1:28), maar bijna niemand weet dat de mens een vegetarisch voedingspatroon opgedragen krijgt in de volgende verzen (29-30). Vlees eten werd pas toegestaan na de zondeval en de zondvloed – nadat de mensen al tot geweld waren overgegaan (Genesis 9). Belangrijk is dat volgens het eerste hoofdstuk van de Bijbel God oorspronkelijk verlangde naar een vredige, geweldloze schepping en daar hoorde vegetarisme uitdrukkelijk bij. Er zijn echter niet veel mensen die daar ooit een preek over horen.”

"Als vegetariër ben ik het niet eens met de stelling,” zegt Mirjam Vonk (25), stafwerker van studentenvereniging Navigators in Ede. “Het lijkt me geen goed plan dat iedere christen als een soort verplichte leefregel voortaan het vlees in de supermarkt laat liggen. Dan is het opgelegd en komt het niet uit je hart. Daarnaast denk ik dat God het niet van ons vraagt. Hij gaf ons de opdracht om goed voor deze aarde te zorgen, terwijl we tegelijk toestemming krijgen om gebruik te maken van gewassen en dieren. Het is dus geen probleem als een christen geniet van een lekker stukje vlees.” Zelf legt ze liever niet het accent op het eten van vlees, maar op de vraag hoe je goed voor de aarde kunt zorgen. “Vanuit die overtuiging leg ik het zelf niet in de pan. Toch kan een ander én vlees eten én goed voor de aarde zorgen, want niet elk product is direct schadelijk voor de aarde. Een belangrijke vraag is daarom of jouw consumptiepatroon de schepping op- of afbreekt.”

Apathie
Het valt Mirjam op dat er altijd mensen zijn die vallen over haar keuze om vegetariër te zijn. “Ik merk dat het vaak aanleiding is voor een pittig gesprek, bijvoorbeeld als je bij iemand komt eten. Anderen vinden het boeiend of geven aan nooit na te denken over deze thematiek. Dat laatste, wat misschien wijst op een vorm van apathie, snap ik overigens niet goed. Het kan zijn dat sommige christenen het aardse leven beschouwen als strikt tijdelijk en dus als niet zo relevant. Maar ik vind het een slecht getuigenis naar de wereld als wij christenen passief toekijken hoe de wereld kapotgaat en dieren soms op een vreselijke manier worden behandeld.”

Tekst: Maarten Nota
 

--:--