Ja, ja, de liefde. Natuurlijk

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.

Ja, ja, de liefde, natuurlijk – PopUpGedachte 19 september 2018

Er werd weer met pathos over gesproken de afgelopen dagen. De liefde. Als de oplossing van alles. Als we dát nu maar eens zouden doen. Dan zou het goed komen. Op een toon alsof het een vondst was. En ik voelde cynisme. Een beetje, hoor. Maar het was er toch wel degelijk. Ja, ja, de liefde. Die moet weer alles oplossen. Het klinkt zo vroom en zo mooi. Net als in de kerk het antwoord op álle vragen uiteindelijk Jezus is. Zelfs als de vraag is wat op een takje zit en zingt. Dan zou het een vogel kunnen zijn, maar in kerkelijke context moet het haast wel Jezus zijn – zo gaat het mopje. En in de context van idealisten, beschouwers, gedreven, toch wat linkse types, is het ‘de liefde’. Ook dat zit op een tak en zingt en is het duizend dingen doekje waarmee elk gesprek over wat er ten diepste nodig is, wordt opgedweild en uitgewrongen.

Ik hou van de liefde, hè? Dat is het probleem niet. Het zou maar niet bestaan. Dan zouden we gek staan te kijken. Maar het is mij te abstract. Net als vrijheid. Er zit geen actie in. Het ontkent niets, het omvat alles. En dus niets. Want als al die mensen die dan staan te knikken of te verkondigen dat de liefde toch wel het antwoord op alle vragen is, daar iets van in praktijk gaan brengen, kan dat zó haaks staan op elkaar, zo dwars de andere kant op, zo bloed-onder-de-nagels frustrerend. En dán is het pas interessant of liefde werkelijk een plek heeft en welke dan en hoe die er dan uitziet. Of die dan misschien blazend van woede zich opwerpt om iemand te verdedigen of juist mild-zacht een ander laat razen omdat het achter de vuilbekkerij schoonheid ziet en zachtheid of pijn. Al die liefde in het echt is zo onherkenbaar anders en onverenigbaar soms.

Paulus schrijft vandaag een van de mooiste hoofdstukken over de liefde die de literatuur kent. In een brief aan een gemeenschap die hij heeft gesticht in havenstad Korinthe: ‘Al spreek ik met de tongen van engelen en mensen: als ik de liefde niet heb, ben ik een galmend bekken of een schelle cimbaal.
Al heb ik de gave der profetie, al ken ik alle geheimen en alle wetenschap, al heb ik het volmaakte geloof dat bergen verzet: als ik de liefde niet heb, ben ik niets. Al deel ik heel mijn bezit uit, al geef ik mijn lichaam prijs aan de vuurdood: als ik de liefde niet heb, baat het mij niets. De liefde is lankmoedig en goedertie­ren; de liefde is niet afgunstig, zij praalt niet, zij beeldt zich niets in.
Zij geeft niet om de schone schijn, zij zoekt zichzelf niet, zij laat zich niet kwaad maken en rekent het kwade niet aan. Zij verheugt zich niet over onrecht, maar vindt haar vreugde in de waarheid. Alles ver­draagt zij, alles gelooft zij, alles hoopt zij, alles duldt zij. De liefde vergaat nimmer.’

Ik heb ‘m ooit eens als theatertekst ingestudeerd voor een stuk waarbij iedereen allerlei dingen in mocht brengen. De regisseur klapte in zijn handen en zei: wat een práchtige tekst, waar heb je die vandáán! Ik zei:  ‘Uit de Bijbel.’ Ongelovig keek hij me aan; ‘Nee, dat meen je niet. Het had Shakespeare kunnen zijn.’ Waarop ik hem vroeg waar hij dacht dat Shakespeare die schoonheid vandaan haalde.

Het is een waanzinnig prachtig lied. En dan toch. Hoe komt dat op aarde?

Twee mensen noemden de afgelopen dagen de liefde als duizend-dingen-doekje. Maar daartussenin zag ik en voorstelling: The Mountaintop, een absolute aanrader. Ik werd er heen en weer geslingerd tussen vervreemde absurditeit én tranen met tuiten om authentieke pijn. Het zijn de laatste uren van Martin Luther King, in al zijn grootsheid en kleinmenselijkheid. En natuurlijk praalt hij wel. Beeldt zich dingen in. Houdt van schone schijn en laat zich kwaad maken. Maar daaronder, daardoorheen en daarbuiten is het onmiskenbaar en zo voelbaar: de liefde voor mensen. In kleine dingen misschien maar hoor. In de uitroep dat hij zo graag dorpsdominee was gebleven, dat hij dit helemaal niet wilde. Deze rol. In de tegenspeler die zijn grote hart prijst. In de reflectie in het nagesprek van vriend en press-secretary Harcourt Klinefelter die ziet hoe King de mensen bij naam kent, allemaal. En hun verhaal. Dat schokt me altijd nog het meest, omdat het zo buiten mijn mogelijkheden ligt. Namen onthouden, mensen. Ik vind dat dan groots als iemand dat doet.

Degenen die de liefde doen, op machtige en vaak zo voorbeeldige wijze, praten er niet makkelijk over en zijn geen heiligen. En toch ook weer wel. Juist omdat ze gekozen hebben voor die liefde.

En zo aan het eind van deze overweging weet ik toch geen beter woord. En vraag ik me af of dit dan de overwegingen en keuzes van de dag mag kleuren. De keuze hoe ik reageer op degenen die ik tegenkom, de keuzes waarvoor ik wel en niet de tijd neem en de innerlijke toewijding aan datgene en degene die vandaag mijn pad kruist. Het is toch de liefde liefde. Er is geen andere weg

Hier vind je drie tekstgedeeltes die Rikko vanochtend las.

Deze rubriek heeft een eigen boek: Lazarus staat op. Daarin zijn de 25 mooiste ochtendgedachtes van de afgelopen tijd gebundeld en geïllustreerd door Joanne Zwart.

Lazarus staat op | Rikko Voorberg | Vuurbaak | ISBN 9789460050404 | € 17,95