Jaap-Harm tipt films en series die je gezien moet hebben: Nomadland, De Oost, The Underground Railroad en meer
Binnenkort gaan de bioscopen weer beperkt open. Tegelijkertijd kun je nog steeds je hart ophalen met het online aanbod van films en series. Jaap-Harm heeft weer kritisch gekeken en de beste tips voor je uitgekozen.
Nomadland
Nu de versoepelingen op coronagebied aanstaande zijn beginnen de filmdistributeurs voorzichtig enkele films online uit te brengen in de verwachting dat ze binnenkort ook nog in de bioscoop te zien zijn. Nomadland is één van die films. Tijdens de uitreiking van de Oscars was dit de grote winnaar: beste film, actrice en regisseur werden alle drie in de wacht gesleept. En terecht, want Nomadland is een prachtige film. Het uitgangspunt ligt bij de moderne Amerikaanse nomaden die regisseur Chloé Zhao voor eerder werk op het spoor kwam: mensen die uit de ratrace stappen van altijd maar werken om een huis te kunnen betalen. In plaats daarvan kiezen ze voor een minimalistisch bestaan in campers en busjes. Werken doen ze tot ze genoeg geld hebben om weer een tijdje verder te reizen. Het levert een poëtische en ontroerende vertelling op van deze zoekers. Stralend middelpunt is Frances McDormand, die als een van de weinig professionele acteurs in de film samenvalt met de echte nomaden om haar heen. Het reizende bestaan biedt haar heling van oude wonden, maar dat gaat niet vanzelf: het is een pijnlijk, bitterzoet proces waar je als kijker in meegesleept wordt. Je kunt de film zie op Disney+.
De Oost
Jarenlang werkte regisseur Jim Taihattu (bekend van zijn films Rabat en Wolf) aan de indrukwekkende historische film De Oost. Als achterkleinzoon van een soldaat die vocht in Nederlands-Indië wilde hij graag deze onderbelichte – of misschien zelfs weggemoffelde – passage uit de vaderlandse geschiedenis opnieuw voor het voetlicht brengen. Er werd zelfs een educatief programma aan gekoppeld dat scholieren leert over de Indonesische Onafhankelijkheidstrijd. De film volgt Johan de Vries die zich, kort na de Tweede Wereldoorlog, vrijwillig aanmeldt om de orde te bewaken in Nederlands-Indië. Langzaam daalt het besef in dat het een vuile oorlog betreft waarvan niemand de omvang kan overzien en die Johan confronteert met fundamentele keuzes. Bepalend daarbij is zijn betrokkenheid bij het speciale commando van Raymond Westerling, die echt bestaan heeft en beter bekend stond als ‘De Turk’. De Oost schuwt het niet de gruwelijkheid en zinloosheid van het oorlogsgeweld expliciet in beeld te brengen. De vraag is of de film daarin niet zijn doel wat voorbijschiet, maar het is in ieder geval een knappe verbeelding van deze zwarte bladzijde uit de geschiedenis van ons land. Te zien via Amazon Prime Video.
The Underground Railroad
In 2016 schreef Colson Whitehead de indrukwekkende slavernijroman The Underground Railroad. In een serie van tien afleveringen vertaalt Barry Jenkins (onder andere bekend van Moonlight) het verhaal voor Amazon Prime Video nu naar beeld en geluid. En die beelden en geluiden zul je niet zomaar van je netvlies en trommelvlies kunnen krijgen. We volgen Cora die geboren is in slavernij op een katoenplantage in Georgia. Haar moeder kent ze amper, want die is zonder haar gevlucht toen ze nog jong was. Jaren later volgt ze dit voorbeeld en probeert een uitweg te vinden naar staten waar ze in veiligheid kan leven. Ze maakt gebruik van de ondergrondse spoorweg. Dit was een netwerk van mensen die slaven hielpen om te ontsnappen, maar in het boek en de serie krijgt het een magisch tintje als onder de grond een echt spoorwegstelsel blijkt te bestaan. De serie voelt soms wat traag aan, zeker voor wie het boek al gelezen heeft. Jenkins neemt ruim de tijd het verhaal te vertellen. Wat vooral beklijft is het knagende gevoel nooit veilig te zijn. Ook in vrije staten zal Cora over haar schouder moeten kijken. Ze wordt immers achtervolgd door slavenjager Ridgeway, maar verder is het racisme als een veelkoppig monster dat steeds zijn tentakels uitslaat om onschuldige mensen te verslinden, domweg omdat ze een andere huidskleur hebben. Huiveringwekkend.
Monster
Wil je de uitwerking van racisme in hedendaagse context terugzien, dan is Monster op Netflix een aanrader. Succesvolle student Steve Harmon belandt in de gevangenis vanwege vermeende betrokkenheid bij een roofoverval met dodelijke afloop. Maar is hij wel het monster dat de openbaar aanklager van hem maakt? Alles heeft te maken met perceptie. Niet de sterkste film over dit onderwerp, wel een mooie instapper voor wie er meer over wil weten.
Israël/Palestina
Wie zich net als ik verlegen voelt met wat er op dit moment gaande is in Israël en Gaza, kan wellicht zijn toevlucht zoeken bij enkele films uit het gebied zelf. Er is een rijke filmcultuur die een mooi inkijkje geeft in de complexiteit van het geheel. Op Cinemember vind je films als Foxtrot, Beyond the Mountains and Hills, The Reports on Sarah and Saleem, Bethlehem en Paradise Now. Je verdiepen in verhalen kan een mooie stap zijn richting begrip voor standpunten anders dan de jouwe. Ook interessant is de documentaire When are you coming back Kees?, waarin documentairemaker Kees Schaap zich afvraagt of hij gedane beloftes van hulp aan een Palestijnse familie wel waar kan maken. Bekijk 'm hieronder of op Vimeo.
En ook:
- In The Killing of Two Lovers besluiten David en Nikki elkaar tijdelijk de ruimte te geven in hun relatie. Ze hopen daarmee hun huwelijk te redden, maar zo eenvoudig blijkt dat niet. Klein drama met indringende soundtrack vol vreemde geluiden zuigt je onherroepelijk mee. Over de spannende paradox dat je moet vechten voor je relatie in het besef dat het je gegeven moet worden. Te zien op Picl.
- In Our Friend – gebaseerd op een artikel in Esquire – besluit Dane bij zijn vrienden Matthew en Nicole te gaan wonen als Nicole ernstig ziek is. Enigszins langgerekte tranentrekker (onder andere op Apple+, Pathé Thuis en Videoland) die wat doet denken aan Jezus’ verhaal over de barmhartige Samaritaan. Niet: wie is mijn vriend? Maar: voor wie wil ik een vriend zijn?
- Wie na alle zwaarmoedigheid behoefte heeft aan iets luchtigers kan uitstekend terecht bij de familiefilm The Mitchells versus The machines op Netflix. Een robot-apocalyps, een disfunctionele familie die de mensheid moet redden en een hond die voor verwarring zorgt, omdat hij ook op een brood lijkt. Of een varken. Kleurrijk, snel, vreemd, maar vooral heel grappig.
Geschreven door
Jaap-Harm de Jong
