Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Mijn Kerst wordt nooit meer perfect (en dat hoeft ook niet)

Kerst: een heilig gezin in de kerk, een happy extended family in de reclame. Bij Marieta is het veel rommeliger – en dat is goed zo.

Deel:

Samengestelde gezinnen zijn natuurlijk ideaal materiaal voor reclamemakers met Kerst. Want zeg nou zelf: geen betere illustratie van vrede op aarde dan een modern family aan de kerstgourmet. Erg hè, dat dit er zo aan toe gaat in veel gezinnen in ons land. Of beter gezegd: dat dit in een aantal van die gezinnen helemaal niet de werkelijkheid is omdat de gescheiden ouders elkaar niet meer kunnen zien of luchten. Dat je als gescheiden vader of moeder echt alleen in je kale flat zit, terwijl je kind bij de ander Kerst viert. Verschrikkelijk toch, al die ouders die scheiden en niet voor hun huwelijk willen vechten en er een puinzooi van maken voor hun kind(eren).

Als je mij dit spotje 10 jaar geleden had laten zien, was ik dit ongeveer wat ik had gezegd. Nu kijk ik er met heel andere ogen naar. Ik ben namelijk al zes jaar zo’n gescheiden moeder. Ik ben zo’n ouder die er dus een bende van heeft gemaakt. Die blijkbaar niet heeft beseft hoe belangrijk een relatie is voor de veilige hechting en ontwikkeling van de kinderen, die de hoeksteen van de samenleving achteloos heeft weggekeild. Die alleen maar aan zichzelf heeft gedacht. Wiens kinderen een grotere kans hebben om in de criminaliteit te belanden, en minder kans hebben op een gelukkig huwelijk. Ik ben de vrouw geworden waar ik 10 jaar geleden ongelovig en arrogant ‘want scheiden doe je niet en al helemaal niet als je kinderen hebt’ op had neergekeken.

Een gebroken gezin als resultaat

Ik wilde het niet, scheiden. Maar soms is er geen andere keuze. De realiteit is namelijk niet zoals je in theorie bedenkt. Ik ben getrouwd met de intentie om met diegene samen oud te worden en een veilig thuis te vormen voor de -toen nog toekomstige- kinderen. Keurig volgens het boekje. Goed over nagedacht, goed voorbereid. En uiteindelijk was een gebroken gezin en ongelofelijk veel verdriet het resultaat. Welkom in het echte leven.

Ook na zes jaar word ik nog steeds dagelijks geconfronteerd met de gevolgen van die scheiding. Dágelijks inderdaad. Door vriendjes die aan mijn kinderen vragen: ‘Woont jouw vader niet hier?’ Door een spreekbeurt waarin mijn kind iets over zichzelf moet vertellen, maar vooraf moet huilen omdat ze niet wil vertellen over de scheiding. Door brieven die nog weleens op naam van mijn ex binnenkomen. Door de enorme formulieren die ik moet invullen voordat we op vakantie gaan, omdat ik anders niet kan aantonen dat mijn kinderen van mij zijn en dat ik toestemming van de vader heb om ze mee te nemen. Door de lege bedjes die een aantal dagen in de week in mijn kinderkamers staan. Scheiden makkelijk? Iedereen die dat durft te beweren, heeft nog nooit een scheiding (van dichtbij) meegemaakt.

Moraliserende reclamemakers en christenen

Het Plus-spotje is voor mij dus pijnlijk herkenbaar. Het speelt in op mijn schuldgevoel. Ik ben een slechte gescheiden ouder als mijn ex niet aan de kerstdis zit. De reclamemakers spreken me eigenlijk net zo moraliserend aan sommige christenen. Met dit verschil dat bij die laatste groep eigenlijk niet over scheiden wordt gesproken. Je doet het namelijk pas goed als je getrouwd blijft, wat je partner ook heeft gedaan. Het huwelijk heeft een bijna zaligmakende status en die moet vooral benadrukt. Dat zal mensen weerhouden om überhaupt over scheiden na te denken. En vind je tot je grote verwondering opnieuw liefde na je scheiding? Ik zag onlangs iemand op twitter nog pleiten voor een relatieverbod, want tweede huwelijken sneuvelen nog vaker dan eerste…

Moraalridders aan linker- en rechterkant dus, die me uitdagen. Terwijl ik het met ze eens ben: ik onderstreep het belang van een veilige relatie, zou liever niet gescheiden zijn en probeer harmonieus met mijn ex om te gaan en te handelen in het belang van mijn kinderen.

Maar ik ben ook een feilbaar mens die haar leven lang een verdrietige scheiding met zich meedraagt en daarmee moet dealen in de realiteit van alledag. Dan heb ik niets aan reclamemakers of christenen die een naïef ideaalbeeld schetsen. Die scheiding blijft een ‘doorn in mijn vlees’, om de metafoor te gebruiken waarover Paulus het heeft in de Bijbel.

Bevrijd van eigendunk, arrogantie

Het was schrijfster Anne Lamott die in haar prachtige boek Halleluja Anyway woorden geeft aan de manier waarop ik met mijn scheiding wil omgaan. Anne schrijft over de apostel Paulus; hoe hij ernaar verlangde om verlost te worden van die doorn, maar uiteindelijk moest leren om de stekende pijn te zien als een geschenk. ‘Hij moest bereid zijn om erdoor op z’n plek gezet te worden, hij moest de bereidheid hebben om God te danken voor zijn vurig nieuwe besef van nederigheid, bescheidenheid, precies datgene wat ieder weldenkend mens zou vermijden. Eigendunk is bedwelmend, verslavend, op sommige dagen het beste gevoel op aarde, maar Paulus koos bescheidenheid en dienstbaarheid als weg om bevrijd te worden van de slavernij van eigenliefde. Zalig zijn de zachtmoedigen.’

Mijn scheiding zal levenslang blijven steken. Maar het is ook mijn ontsnapping aan hoogmoed. Ik heb erdoor geleerd wat beheersing is, wat vergeving is, wat jezelf wegcijferen is, wat zachtmoedigheid echt is. En ik mag met nieuwe ogen leren kijken naar liefde, die als je het echt wilt, altijd het laatste antwoord heeft. En dat, beste reclamemakers en gezinsvoorvechters, is hoe ik Kerst vier.

Foto boven: screenshot uit onderstaande commercial

De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen

Geschreven door

Marieta van Driel

--:--