Keurigheid brengt je nergens. Of toch?

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.

Keurigheid brengt je nergens – PopUpGedachte dinsdag 28 augustus 2018

Dat komt mij lekker uit, hoor. ‘Keurigheid brengt je nergens’. Keurig op tijd is echt een bijzondere uitzondering in mijn woordenboek, tot mijn frustratie af en toe. Maar meestal vergeef ik mezelf weer snel. Keurig eruitzien is ook niet helemaal wat we hier in huis tot een bijzondere waarde hebben verheven. Die van zeven gaat rustig in broeken met gaten naar school, we doen dan net of het hip is. Maar het is vooral makkelijk. Kortom, ik heb weer eens een titel bedacht die lekker past bij wat ik toch al wil. Ja toch? Zo lezen we uberhaupt natuurlijk die oude teksten. Iets fijns en bevestigends. Af en toe jezelf stevig onder vuur nemen, maar er zijn grenzen. Bijvoorbeeld keurigheid. Kom zeg. En hoe zelfkritisch ik ook ben opgevoed en opgegroeid, toch zit er iets logisch en misschien wel moois juist in die manier van lezen. Het zoeken naar bevestiging bij mensen en teksten die je waardeert, bevestiging van datgene waarvan je hoopt dat het waar is. Toen ik begon te lezen, na tips van anderen, in de boeken van N.T. Wright ging de hemel een stukje open omdat het allemaal allereerst over deze aarde bleek te gaan in die oude teksten van christendom. Goddank. Daar kon ik iets mee, daar kon ik mee werken. En in mijn achterhoofd waarschuwde een duiveltje – of een engeltje – dat is altijd de vraag met die stemmen in je achterhoofd, dat je natuurlijk niet leraars moet verzamelen die bevestigen wat jij zelf al denkt. Daar kom je niet verder mee. Dat is geen wetenschap. Ik ben dat stemmetje gaan verdenken van een gevorkd tongetje en bokkepootjes. Omdat het maar deels waar is. Natuurlijk kom je niet verder als je alléén leest wat jou uitkomt en de rest negeert. Maar dat verlangen, dat gutfeeling, de hoop die in je leeft dat iets op een bepaalde manier waar is en het hele verhaal niet zo uitsluitend of absurd of homo-onvriendelijk of zelfzuchtig is als het vaak overkomt, dat is een hele krachtige hoop die serieus genomen dient te worden. Leraars zoeken (en teksten dus) die beantwoorden aan die hoop op een onderbouwde, wijze en doordachte manier, dat is geen mentale zelfbevrediging, dat is wijsheid.

Dus keurigheid brengt je nergens. Toch maar laten staan. En natuurlijk brengt het je wel ergens, maar niet per se in het universum van de rabbi uit Nazareth. Die de indruk wekt het middelpunt van het hele universum te zijn. Niet omdat hij die plek opeist maar omdat hem die plek gegeven wordt, omdat er iemand in het middelpunt nodig is die niet breekt onder de verleiding van de aardse macht, die zuiver blijft zien, die weet wat opoffering is. In het universum van de rabbi uit Nazareth kom je met keurigheid niet zo heel ver. Vanochtend zegt hij tegen zijn collega leraren van het volk: ‘Wee u, schriftgeleerden en Farizeeën, huichelaars!  Gij betaalt wel tienden van munt, anijs en komijn,

(ik weet niet waarom deze genoemd worden, wel dat anijs en komijn hele kleine zaadjes zijn en ik zie al iemand alle komijnzaadjes op het aanrecht uitleggen om vervolgens elk tiende komijnzaadje apart in een doosje te doen. Want tien procent is tien procent, en onder alles wat je hebt vallen ook de kleinste zaadjes in je keuken. Keurig hoor)

Gij betaalt wel tiende van munt, anijs en komijn maar het gewichtigste van de Wet: recht­vaardigheid, barmhartigheid en trouw verwaarloost ge. Het ene moet men doen en het andere niet nalaten.

(Keurigheid is dus prima, maar het brengt je nergens als je de grote lijn vergeet. Kleine correctie aan mijn eigen adres. Ga maar weer keurig op tijd komen, Rikko, maar dan nooit als waarde op zichzelf, maar als onderdeel van rechtvaardigheid, barmhartigheid en trouw.)

Blin­de leiders, gaat Jezus dan verder, die de mug uitzift en de kameel doorslikt! Wee u, schriftgeleerden en Farizee­ën, huichelaars! De buitenkant maakt ge schoon, maar van binnen zijn ze gevuld met roof en genotzucht. Blinde Farizeeën, reinig eerst de beker van binnen, dan wordt de buitenkant vanzelf rein.

De muggen zijn keurig uit het graan gezift. Er ligt alleen nog een kameel in. Oeps, over het hoofd gezien.

Ook deze mensen verlangden naar een verhaal dat klopt, dat uitvoerbaar was. En zochten zich daar leraren voor bijeen. Misschien klopt het stemmetje in mijn achterhoofd toch een beetje. Maar dan ook niet meer dan een beetje. Zoek je leraren bijeen die beantwoorden aan je verlangen, maar blijf daarin altijd open voor correcties. Jezus van Nazareth is waarschijnlijk meer van de details en de keurigheid dan ik zou willen, maar dan wel op zo’n manier dat mijn verlangen naar diepere waarden, naar gedrevenheid en rauwheid soms, dat die daarbij niet ondersneeuwt. En de conclusie van de man uit Nazareth: begin maar met de binnenkant te reinigen. Begin niet met tien procent weg te geven, begin niet met de uiterlijke geboden, begin met de vraag hoe je vandaag op je werk, thuis, in het contact met vrienden, buren, geliefden en haters rechtvaardig, barmhartig en trouw kunt omgaan. Stapje voor stapje. De rest volgt wel.

Hier vind je drie tekstgedeeltes die Rikko vanochtend las.

Deze rubriek heeft een eigen boek: Lazarus staat op. Daarin zijn de 25 mooiste ochtendgedachtes van de afgelopen tijd gebundeld en geïllustreerd door Joanne Zwart. Lazarus staat op | Rikko Voorberg | Vuurbaak | ISBN 9789460050404 | € 17,95