Ex-politieagent Dwight van van de Vijver verbaast zich over con­tai­ner­dor­pen

Geen dag was hetzelfde voor Dwight tijdens de opnames van 'Welkom in… containerdorp'. Sinds maart dit jaar bezoekt hij twee of drie keer in de week een containerdorp. “Ik verbaasde me in het begin vaak over de situatie die ik aantrof en dacht: zo wil je toch niet leven? Al dat dealen en drugsgebruik. Later verbaasde ik me over de bewoners. In Utrecht waren bijvoorbeeld twee bewoners hoogopgeleid. Zij veroorzaakten overlast door veel spullen te verzamelen. Dat verklaren ze vanuit hun psychische problematiek.”

“Richard verbaasde me nog meer,” vervolgt Dwight. “Hij begon de dag met cocaïne of ketamine, schreeuwde meer dan hij praatte en leek wekenlang geen douche te hebben genomen. Ineens liet hij vallen dat hij anderhalf jaar geleden is gedoopt. Hij bezoekt de kerk wanneer mogelijk, en na een dienst zei hij tegen mij: ‘Ik heb alles gedaan om aan drugs te komen, maar als ik mijn verhaal kan delen met jongeren, is het niet voor niks geweest.’”

Verloren schaapjes

Richard is hoopvol, en dat is een terugkerend aspect in de serie. “Ik hoop dat een aantal van de bewoners het lijntje met hun familie kan herstellen, want velen zijn verstoten,” legt Dwight uit. “En ik hoop dat bewoners kunnen terugkeren naar de samenleving. We moeten meer omkijken naar mensen die erbuiten vallen; zij zijn allemaal verloren schaapjes. In Nederland heerst de gedachte dat je niet zoals deze mensen hoeft te leven. Dat dacht ik vroeger ook, maar ik heb nu gezien dat je binnen drie maanden je huis en familie kwijt kunt raken.”

Menswaardiger bestaan

Een mooie oplossing is dan ook zo’n containerdorp. “Winkeliers zijn blij dat drugsgebruikers, zwervers en bedelaars niet voor hun deuren staan. Maar,” benadrukt Dwight, “nog honderd keer belangrijker is dat de mensen zelf tot rust komen. Op straat worden ze aangehouden, hebben ze geen slaapplek. Er zijn bewoners die naar een echt huis verlangen, maar er zijn er ook genoeg die hier niet weg willen. Het is een menswaardiger bestaan.”

Opgroeien in sekshuis

Dankzij de opnames heeft Dwight meer begrip gekregen voor deze mensen en hun situaties. Zijn conclusie: waar je wieg stond, is grotendeels bepalend voor hoe je gevormd wordt. “Bij meerdere mensen zag ik dat zij met tien-nul achterstand op deze wereld kwamen. Zo groeide iemand op in een sekshuis – zijn moeder was prostituee en zijn vader pooier. Hij zat op zijn 15e aan de drugs. Als ouders drukker zijn met geld verdienen dan met hun kind, kun je hem z’n verkeerde keuzes niet kwalijk nemen.”

Politiepet afzetten

Die verkeerde keuzes moest Dwight in het verleden als politieagent een halt toeroepen. Kon hij die politiepet afzetten tijdens de opnames? “Dat was moeilijk. Ik vond het in het begin spannend, soms onveilig. De eerste keer dat ik in Dordrecht kwam, ontmoette ik een dealer die ik als agent vaak heb aangehouden. Soms hebben dealers een wapen bij zich, en een camera kan agressie uitlokken. Ik was dus op mijn hoede. Een andere keer kwam iemand met een ketting naar buiten, hij had geen zin in mensen. Ik voelde de neiging om mijn crew te beschermen. Die spanning heeft me gelukkig niet belemmerd om dicht bij de bewoners te komen.”

• Lees ook: Levenslustige honderdplussers in '100UP'

Niet loslaten

“Van sommige mensen kreeg ik zelfs hun telefoonnummer,” vervolgt Dwight. “Met de vraag of ik hen wilde blijven bezoeken na de opnames. Ik laat hen niet los. Hopelijk oordelen kijkers minder na het zien van dit programma. Wij kunnen zelfs van hen leren; ze steunen elkaar door dik en dun. Ik denk aan Henny. Haar hondje zou een spuitje krijgen vanwege ziekte. Henny was erg verdrietig, dus kwam er bezoek om haar te troosten. Ondanks dat er veel bier doorheen ging, hielden ze elkaar vast, keken ze elkaar aan, waren ze er voor haar. Als je mij vraagt waar God is in de containerdorpen, zeg ik: Hij zit in deze mensen.”