Lazarus staat op | Maar hoe verandert er dan echt wat?

Maar hoe verandert er dan echt wat? – PopUpGedachte vrijdag 30 april 2021

We liepen langs het water gisteravond. Hij, kunstenaar, wereldveranderaar, idealist, dromer, inspirator en ik. Al snel lag de grote vraag op tafel en die is er niet meer vanaf gegaan. Tussen baltsende futen, half verdronken bossen, regen en kraakpanden, realiseerden we ons dat er een gapend gat zit tussen het haalbare, veranderbare en noodzakelijke ongrijpbare.

Je kunt fantastische initiatieven ondernemen om verandering te brengen op het gebied van bijvoorbeeld migratie en klimaat – maar iedereen weet dat de grootmachten onbereikbaar zijn, zelfs als je heel veel volk op de been weet te brengen. Enorme klimaatdemonstraties – en je moet maar geloven in de impact. Eindeloos veel initiatieven, acties, wakes, demonstraties voor een ruimhartiger opvang van mensen in het nieuwe kamp Moria – en wat er gebeurt? Er wordt een nieuw complex gebouwd met automatische bewaking door drones, volgens de EU wordt het niet gesloten, maar de voortekenen zijn zeer ongunstig.

Hoe hou je hoop in de spanning tussen dat wat er moet gebeuren en dat wat je kunt doen. Er zijn allerlei theoriën over: je circle of concern onderscheiden van je circle of influence bijvoorbeeld – je kunt je over heel veel dingen bezorgd maken, maar dat waar je invloed op hebt, is kleiner. En toch, er zijn in de geschiedenis bewegingen geweest die werkelijk verschil brachten. Zou er niet ergens een sleutel zitten?

We genieten van rust en water, van luchtfietserij en concrete dilemma’s over organiseren en leiding geven, we voelen de frustratie over de te harde werkelijkheid, maar opgeven is natuurlijk geen optie – de enige vraag is steeds hoe we nu weer eens ons zullen organiseren en verbinden aan de grote vragen van de dag en de wereld.

In het christendom is er een ruimte, besefte ik gister al denkendeweg. Aan de ene kant is er de ruimte om te beseffen dat de Eeuwige de wereld leidt en dat die niet uit zijn of haar hand valt. Je bent een stofje op de weg en blijf maar vertrouwen, uiteindelijk zal het goede zich een weg banen. En aan de andere kant is er het goddelijke vertrouwen dat gesteld is in jouw en mijn handen om de gedroomde en geloofde werkelijkheid dichtbij te brengen en te doen. En wie een van beide polen van die werkelijkheid, een van die beide uitersten die tegelijk de hele tijd waar zijn, verwaarloost – die raakt zoek. Wie vooral gelooft dat er een God is die de wereld gaat redden, want wat kan ik nu als mens doen – die krijgt om de oren van profeten en de rabbi, want het is ongeloof en wat je gelooft wordt zichtbaar in wat je doet.
Wie zich probeert te vertillen aan de verandering van alles in de wereld, want het is toch onze verantwoordelijkheid, krijgt het om de oren van dezelfde profeten en de rabbi – want als de man van Nazareth al sterft in z’n eentje en de verlossing eerder komt door de ondergang heen, wie ben ik dan om te denken dat ik de verandering wel even kom brengen met mijn schema’s, organisatie en ja, mijn zelfoverschatting.

Het is allebei waar, de hele tijd. De mogelijkheid én de onmogelijkheid, het vertrouwen in de ander, de grote Ander en de kleine, en het vertrouwen dat in jezelf wordt gesteld door die Ander, dat jij en ik onderdeel zijn van die goddelijke beweging en ons gevraagd wordt om ons met huid en haar te laten inschakelen.

Statiegeld en je eigen afval oprapen gaat ons niet redden, want de grootfabrikanten produceren zo dat we blijven consumeren. Toch kan het ook niet zonder en niet blijven liggen, want met het opruimen van afval wat níet jouw afval is, train je de eigen manier van kijken naar de wereld.

Ik lees vandaag een Psalm, deze strofe:

“Weest nu verstandig, gij vorsten
heersers der aarde, weet wat gij doet.
Dient de Heer met ontzag,
kust Hem bevend de voeten.”

Een beetje van dat ontzag en de verantwoordelijken zouden anders kijken naar de toeslagaffaire – want de zorg voor zwakken is heilig, dat weet een kind. De psalmdichter spreekt de wereldheersers aan, want de vraag naar grote verandering mag niet worden verwaarloosd én het vraagt hetzelfde ontzag van mij – dat je God niet bent én dat die wel door je heen wil werken. Een paradoxale werkelijkheid die niet kleiner te krijgen is dan dat. Tenminste niet door ons gisteravond. Met goede moed en besef van onvermogen, gingen we elk weer op pad naar eigen huis. Het was een mooie avond.

Tot zover de PopUpGedachte van vanochtend, een hele goede vrijdag gewenst en een goed weekend. Vrede gewenst, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.