Lazarus staat op | Het is nog niet makkelijk om dat te geloven

Het is nog niet makkelijk om dat te geloven – PopUpGedachte 10 november 2021

De premier van Griekenland, Mitsotakis, liegt gisteravond keihard in het gezicht van journalist Ingeborg Beugel; nee, wij doen geen ongeoorloofde pushbacks. De feiten liggen overal op tafel en de leugen wordt begeleid met briesende woede. President Rutte, die gisteravond naast hem stond in Athene, valt hem bij en prijst de inzet die ze ook gezamenlijk ondernemen. President Loekasjenko van Wit Rusland, die er een flinke gevangenis vol politieke tegenstanders op nahoudt, begeleidt grote groepen vluchtelingen naar de grens van Europa en spreekt dan afkeurend over hoe Europa deze arme mensen behandelt. De Poolse President Duda spreekt enkel over het beschermen van de grenzen tegenover de Wit-Russische agressie. En zo kunnen we nog wel even doorgaan met premiers en presidenten. Onze premiers en presidenten tegen wie je voor je gevoel niet veel meer hebt in te brengen dan lege briefjes.

In de oude teksten van christendom ligt er een bron van koppigheid tegenover deze mensen op het pluche, waarvan het niet gemakkelijk is om er geloof aan te hechten, maar wat wel een innerlijke vrijheid ten opzichte van hun posities kan bieden. Dit staat er bijvoorbeeld in het boek Wijsheid vanochtend:

“Spitst uw oren, gij die over velen heerst en groot gaat op de menigten van uw volkeren, want uw macht is van de Heer afkomstig en uw heerschappij van de Allerhoogste, die uw daden zal onderzoeken en uw bedoelingen zal naspeuren. Huiveringwekkend en snel zal Hij tegen u optreden, want een onverbiddelijk vonnis treft de hooggeplaatsten. Aan de lager geplaatste immers wordt uit deernis vergiffenis geschonken, de machtigen echter worden met macht bestraft.
De Heer van allen is immers voor niemand bevreesd, en bekommert zich niet om grootheid,want klein en groot heeft Hij zelf gemaakt en voor allen heeft Hij evenveel zorg. De machtigen echter staat een streng onderzoek te wachten. Tot u dus, heersers, zijn mijn woorden gericht, opdat gij wijsheid leert en niet ten val komt. Want zij die het heilige heilig onderhouden zullen geheiligd worden.”

Het is bijna een profetische positie die wordt aangeboden aan wie die dan maar ook wil nemen. Want de macht staat voor je en daarvoor moet je buigen, wil je niet breken. Tegelijk heb je met deze teksten een eigenwijsheid in de hand die zegt; wacht maar, vriend. Jij moet gehoorzamen aan een hogere wet dan je eigen en als je dat niet doet, krijg jij het hard op je brood. En ze zullen jou harder aanpakken dan ik, want jouw verantwoordelijkheid is nu eenmaal groter.

Voor wie het daadwerkelijk gelooft, geeft het een grondige, bijna brutale, vrijheid. Van beoordeelde door de macht, word je met de ogen van de Almachtige, beoordelaar van de macht. Niet gemakkelijk voor de premier, Mitsotakis zal ook niet staan te juichen om de forse vragen van journalist Ingeborg Beugel. Maar hij heeft de macht, hij moet zich verantwoorden – bijbels-theologisch gezien. Verantwoorden voor God dan natuurlijk, dat wel. En daar zit ’m natuurlijk de kneep. Geloven we nog op een of andere manier in een gerechtelijk tribunaal na de dood? Of is dat met het onttoveren van de werkelijkheid en het zoeken van gerechtigheid in het hier-en-nu een beetje verdwenen. Of het er nu daadwerkelijk is of niet en in welke vorm is nog niet eens de sleutel; een gezamenlijk beleden geloof aan zoiets houdt de machtigen in toom. Het is nog niet gemakkelijk om te geloven – en of er zo’n strikte scheiding is tussen zichtbaar en onzichtbaar weet ik ook niet, in het Joodse gedachtegoed. Zou het enkel gaan over een ‘val’ ná dit leven? Of is het ook wat betreft deze zijde van het leven spelen met vuur als je de macht die je hebt niet inzet in lijn met de waarden van de Eeuwige? Ik denk het, hoop het ergens en ik leer twee dingen: innerlijke vrijheid ten opzichte van de machtigen, past wel aardig bij onze Nederlandse volksaard ook, maar dat daargelaten. En ten tweede; met mijn plek als burger van Nederland heb ik een aantal voorrechten en mogelijkheden die me ook al heel gauw onder ‘mensen met macht’ zou plaatsen wereldwijd gezien. Je hebt nogal wat mogelijkheden – ook zelf maar eens in de spiegel kijken dan.

Tot zover vanochtend. Een hele goede, wijze, vrijdenkende en verantwoordelijke woensdag gewenst – en vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.