Lazarus staat op | We moeten er wel dwars doorheen

We moeten er wel dwars doorheen – PopUpGedachte woensdag 8 juli 2020

‘Wij gaan op berenjacht,’ lees ik voor aan de jongste. ‘We gaan een hele grote vangen, we zijn niet bang. Oh, oh, hoog gras. Hoog wuivend gras. We kunnen er niet boven over, we kunnen er niet onderdoor, we moeten er wel dwars doorheen. Swoesj Swoesj’ etcetera.

We kunnen er niet boven over, we kunnen er niet onderdoor, we moeten er wel dwars doorheen: dat is het mantra van de tekst én het is het mantra van de eerste volgelingen van de man van Nazareth en van hemzelf trouwens. Als de rabbi meldt dat hij op gruwelijke wijze geëxecuteerd zal worden, als een opstandeling, een revolutionair, vernederd tot op het bot door een kruisiging zoals die vele wanna-be messiassen en opstandelingen werd opgelegd, zegt een van zijn trouwe volgelingen: 'Dat nooit, meester.' En de rabbi keert hem de rug toe en zegt: 'Ga weg, achter mij, Satan.'

De verleiding is bijna te groot. Om de pijn te mijden, om er overheen te vliegen of eronderdoor te kruipen, maar er is in de weg van de christelijke spiritualiteit, hoe mystiek het ook kan zijn, geen route die de pijn vermijdt of ontvlucht of ontwijkt.

Vandaag wordt een vriend begraven. Tenminste, ik ken hem niet, maar ik ken haar ondertussen. We werkten in een intensief team aan de Walk Of Shame en toen hoorden we dat hij ziek was. Hersentumor. Hij zou revalideren, maar het werd erger. Toen werd het de vraag of bestraling nog zin had of chemo. Dat bleek niet zo te zijn. Vandaag is zijn begrafenis. Diepgelovige, gedreven mensen, voortdurend in de weer voor anderen. Dat heeft hij niet verdiend, zouden omstanders zeggen. En hij heeft een partij ermee geworsteld, want er was nog veel te doen. Maar het licht en de liefde die uit hun leven én uit zijn sterven sprak, was groots. Is groots.

Is het dan de bedoeling dat hij sterft? Nee. Daar geloof ik niets van. Het is de bedoeling dat hij leeft. En hij heeft groots geleefd in zijn sterven. Zij hebben groots geleefd en doen dat nog steeds nu hij is gestorven en er vandaag een begrafenis zal zijn.

Vandaag schrijft Paulus aan zo’n vroeg kerkje in het Griekse Korinthe:

“Wij worden aan alle kanten bestookt, maar raken toch niet klem; wij zien geen uitweg meer, maar wij zijn nooit ten einde raad; wij worden opgejaagd maar niet in de steek gelaten; wij worden neergeveld maar gaan er niet aan dood. Altijd dragen wij het sterven van Jezus in ons lichaam mee, want ook het leven van Jezus moet in ons lichaam openbaar worden. Voortdurend wordt ons leven aan de dood uitgeleverd om Jezus' wil, opdat ook het leven van Jezus zich zou openba­ren in ons sterfelijk bestaan.”

We kunnen er niet boven over, we kunnen er niet onderdoor, we moeten er wel dwars doorheen. Er bestaat ook geen boven over, want de Eeuwige verbindt zich aan de pijn en daalt erin af. Er overheen is niet de weg van de mystiek, maar je loopt zomaar de Eeuwige zelf mis. Allemaal niet onoverkomelijk, soms is het gewoon niet te verdragen, soms is het te moeilijk en de opgave te groot, het vertrouwen te klein, dan komt er wel weer een nieuw moment. Momenten genoeg. En er onderdoor? Eraan onderdoor? Het opgeven. Jezelf erin begraven? We kunnen er ook niet onderdoor. We worden neergeveld, maar gaan er niet aan dood. We worden opgejaagd, maar niet in de steek gelaten. We zien geen uitweg meer, maar zijn niet ten einde raad.

Het is geen gemakkelijk leven dat de apostel aan de volgelingen voorspiegelt. Hij verkoopt duidelijk geen makkelijk te verteren halleluja-verhaal, hij praat mensen ook niet de put in over het zinloze, verdorde bestaan. Hij neemt het beste van beide en nodigt de mensen uit om dwars door het leven te gaan. Aan de hand van de Eeuwige die het leven überhaupt heeft gegeven. Die in de adem van het leven is te vinden. Zelfs in de laatste adem van het leven en daarna.

Vandaag wordt Michael begraven, na een wat ons betreft veel te kort leven. Hij speelde theater, voorstellingen, onder andere in vluchtelingenkampen op de Balkan. Vrienden zeiden over de laatste maanden: hij doet zijn laatste, grootste voorstelling. In het geloof dat ook dit einde nog slechts het einde is van het eerste bedrijf, het eerste deel, er is heel veel verdriet, maar geen hopeloosheid, frustratie, maar geen cynisme, leegte, maar gevuld met ruimte. We kunnen er niet boven over, we kunnen er niet onderdoor, we moeten en kunnen er wel dwars doorheen.

Tot zover de PopUpGedachte van vandaag. Een hele goede woensdag gewenst. En vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.