Liesbeth had een psychose: ‘Mensen dachten dat ik gek was’

Liesbeth: “Ik was een keer in het zwembad met mijn zonen. We gingen bijna weg en ik riep dat ze uit het water moesten komen. Ik verbeeldde mij, dat de wijkouderling en de buurvrouw achter de kleedhokjes verstopt zaten en naar mij keken. In mijn verbeelding hoorde ik de wijkouderling praten.

Alles wat ik zei, werd door de stem in mijn hoofd herhaald. Stel dat ik naar mijn zonen riep: ‘Kom uit dat bad jongens, we gaan!’ Dan hoorde ik de wijkouderling tegen mijn buurvrouw zeggen: ‘Kijk! Liesbeth doet dat heel goed, ze zegt heel vriendelijk tegen haar zonen: ‘Kom uit dat bad jongens, we gaan!’’ 

Ik had het gevoel dat iedereen van mijn ‘gek-zijn’ wist en kritisch naar mij keek. Als ik iets fout zou zeggen, zouden ze misschien de kinderbescherming inschakelen en mijn kinderen bij me weghalen. Ik wilde dus alles goed zeggen, uit angst voor wat er anders zou gebeuren.

Van angst naar psychose 

In haar jeugd voelt Liesbeth zich vaak onveilig. Haar vader overlijdt als ze nog maar elf jaar is en er hangt geen fijne sfeer in huis. “Ik werd gepest op school en ik was heel verlegen. Ik kom uit een gezin van elf kinderen, maar ik kreeg te weinig aandacht en liefde.” 

Als Liesbeth volwassen is, trouwt ze en krijgt ze kinderen. Op een gegeven moment verhuist ze met haar gezin van Kampen naar Hasselt. Tijdens de verhuizing wordt een van haar zonen plotseling heel eenkennig. 

“Als ik anderhalve stap bij mijn zoon vandaan deed, begon hij al heel hard te huilen. Hij was bang en ik moest ervoor zorgen dat hij zich veilig voelde. Ik bleef net zo lang bij hem, tot hij zijn aandacht helemaal bij zijn spel had. Dan ging ik naar boven om daar het huishouden te doen, maar binnen een paar minuten stond hij dan alweer onderaan te trap te huilen. Het zorgde ervoor dat ik moeilijk kon functioneren.”

De eenkennigheid van haar zoon is niet de enige reden dat Liesbeth op haar hoede is. Liesbeth ontwikkelt ook een enorme angst voor haar buurjongen. “Onze buurjongen deed nare dingen, waarschijnlijk kwam dat door zijn heftige verleden. Ik was doodsbang dat hij mijn zonen of andere kinderen iets aan zou doen. Als ze buiten aan het spelen waren, ging ik om de vijf minuten kijken of het wel goed ging.” 

Haar nare jeugd, het verhuizen, de eenkennigheid van haar zoon en de angst om de buurjongen worden Liesbeth te veel. “Ik was zo bang dat ik niet meer durfde te slapen en raakte in een psychose.”

Stemmen uit het afzuigsysteem

 “Het afzuigsysteem in ons huis maakte altijd geluid. In mijn hoofd maakte ik van dat geluid een stem. Ik verbeeldde me dat de buurjongen op het dak zat en door de schoorsteen dreigende dingen tegen mij zei.

Na een tijd ging het echt niet meer en werd ik opgenomen. We deden in die instelling niet veel. Een beetje schilderen, wandelen, eten en corvee. Toen ik opgenomen werd, ging ik automatisch naar de psychiater van het ziekenhuis. 

Toen het wat beter ging, mocht ik weer naar huis en kreeg ik andere therapie. Ik was veel bezig met het bezoeken en ontvangen van hulpverleners. Ik probeerde heel veel te slapen, maar dat lukte niet. Ik lag veel in bed en wachtte dan totdat ik eruit moest om voor de kinderen te zorgen. Ik vond mezelf lui en had een negatief zelfbeeld. Mensen dachten dat ik gek was en zo werd ik ook behandeld. Ik heb me heel vaak vreselijk eenzaam gevoeld.”

Kind van God

“Er kwam niks uit mijn vingers: niet in het huishouden en ook niet in de kerk. Ik trilde van de medicijnen en ik was niet bepaald trots op mezelf. Op een gegeven moment kwam er een vriendin naar me toe. Ze had nieuwe medicijnen gekregen, waardoor ze ook trilde. Ik beloofde om voor haar te bidden. Ik bad met heel mijn hart voor haar. Wat bijzonder was, want ik trilde zelf ook. Die vriendin vertelde later dat ze op dat moment eerst heel warm werd, toen heel koud en dat toen het trillen stopte.

'Ook al deed ik helemaal niks, ik was nog steeds een kind van God.'

Nadat zij mij daarover vertelde, hoorde ik een stem die zei: ‘Het gebed van een rechtvaardige vermag veel.’ Ik was verbaasd. Ik werd een rechtvaardige genoemd. Toen landde die boodschap pas echt in mijn hart. Het gaat niet om wat je doet, maar om wie je bent. Ook al deed ik helemaal niks, ik was nog steeds een kind van God.”

Verbetering

Liesbeth voelt zich vaak onbegrepen door de hulpverlening, totdat ze via een tip van een vriendin bij Let’s Go Zorg terecht komt. “De hulpverleenster daar keek verder dan mijn psychose en benoemde mijn mooie eigenschappen. We deden samen leuke dingen, zoals samen winkelen en schilderen. Ondertussen praatten we met elkaar. 

Het kostte vijf jaar om de goede combinatie van medicijnen te vinden. Toen dat eenmaal gelukt was, stopte het schudden en trillen. Dat heeft er ook voor gezorgd dat ik me veel beter ging voelen. 

We verhuisden naar een andere buurt. De kinderen werden groter en hadden mij niet meer zo nodig. Langzaam maar zeker werd ik steeds sterker. Ik kwam zover dat ik sterk genoeg werd, om minder op de stemmen te reageren. Toen ik ze helemaal kon negeren, verdwenen ze.”

Psychose-vrij

 “Nu ben ik al tien jaar psychose-vrij. Ik heb veel meegemaakt, maar er is altijd wel iemand in mijn leven geweest waar ik naartoe kon gaan. Ik zie die mensen echt als een instrument in Gods hand.”

Tegenwoordig is Liesbeth gastspreker op scholen en thema-avonden. Met haar verhaal wil ze het taboe rondom psychoses doorbreken. Meer weten over Liesbeth? Neem een kijkje op haar website.  

Vanaf donderdag 28 november 2019 zendt de EO het programma 'Tygo in de psychiatrie' uit (elke donderdag om 21.00 uur op NPO3). Tygo Gernandt duikt in de gesloten wereld van de psychiatrie. Hij onderzoekt hoe psychische labels worden opgeplakt. En wat als je de verkeerde labels krijgt of als je labels je geen steek verder helpen?

Meer lezen: Sita leeft met een dwangstoornis. Haar verhaal lees je hier.