‘Mijn ziel is nu zo’n beetje klaar’

Syb (44) neemt eerst maar eens een kop koffie. Hij heeft de laatste vier dagen zes optredens gehad en was vannacht om half vijf thuis, doordat hij zonder diesel langs de snelweg belandde. Dat krijg je als je met een blinde pianist in gesprek bent en daardoor vergeet op je brandstofmeter te kijken. De zanger kan echter wel tegen een stootje en drukte is hij gewend. “Ik ben een druk baasje, altijd met verschillende dingen bezig. Op het moment doe ik veel promotie voor onze nieuwe cd en de theatertour met De Kast. Tussendoor schrijf ik nummers in de studio. De theatershows met De Kast lopen nu. Dat betekent: om twee of drie uur ’s middags vertrekken en dan ’s avonds optreden. Maar voor mijn gevoel is dat niet zo druk, want zo’n optreden voelt als ‘het feestje van de week’.”

Gek

Hoewel Syb een druk leven heeft, is zijn 11-jarige dochter Eva de helft van de week bij hem. Die momenten koestert hij. Zijn mobiele telefoon gaat uit, om zoveel mogelijk beschikbaar te kunnen zijn voor haar. Is Syb een strenge vader? Volgens de spreukendichter zou dat niet zo verkeerd zijn:

Tuchtig je zoon (of dochter, red.) en je hebt geen zorgen over hem; hij zal je vreugde geven. Spreuken 27:17
“Eva zegt altijd: ‘Jij bent de gekste vader van de hele school.’ Ik denk dat dit een compliment is. Ze vindt het mooi om vriendinnen mee naar huis te nemen en te laten zien hoe gek haar vader is. Ik heb natuurlijk grenzen, maar ben verder heel vrij. Haar moeder is wat strenger en consequenter dan ik. Liefde is het allerbelangrijkst en daarbij moet je je kind bepaalde basisbegrippen meegeven. Dat wordt er met die spreuk bedoeld, denk ik. Respect voor anderen, andere mensen niet het leven zuur maken, die dingen breng ik Eva heel duidelijk bij. En ook: niet oordelen, niet roddelen en de ander liefhebben boven jezelf. Maar ik ben niet altijd consequent met op tijd naar bed gaan en met hoeveel dropjes ze mag. Die dingen vind ik eerlijk gezegd ook totaal niet belangrijk.”

Syb zelf was niet de gemakkelijkste om groot te brengen. “Ik ging totaal mijn eigen gang en liet me niets gezeggen. Dat is heel lastig voor mijn ouders geweest. Ik was respectvol naar hen toe, maar luisterde niet. Daar heb ik ze wel pijn mee gedaan. Ik ben heel moeilijk te regisseren op de een of andere manier; dat heb ik nog. Ik heb altijd grote problemen met gezag. Van alles wat ook maar iets aan gezag uitstraalt, gaan mijn haren rechtovereind staan. Geen idee waar dat vandaan komt. Op school had ik dus een probleem; ik ben vier keer van school gestuurd.” Daarbij liet Syb zijn sociale kant niet onbetuigd. In de klas nam hij het altijd op voor de zwakken, evengoed voor leraren die niets konden beginnen met een klas. Dat Syb geen grootse studie achter de rug heeft, maakt hem niets uit. “Ik ben geworden wat ik als kleine jongen wilde. Met die paar basisdingen van school en de muziek die ik mezelf heb aangeleerd, heb ik me altijd prima gered.”

Belijdenis

Met zijn ouders, die nog altijd in Zwaagwesteinde wonen, heeft Syb een prima band. “Mijn ouders zijn heel lieve, hardwerkende mensen. Qua geloof zijn ze een heel aparte weg gegaan. Mijn moeder komt uit een atheïstisch gezin. Mijn vader wilde ons toch op een christelijke school hebben, maar we gingen nauwelijks naar de kerk. Totdat we binnen het gezin meer over het geloof begonnen te praten. Een jaar of 25 geleden sloten mijn ouders zich aan bij de Doopsgezinde Gemeente; vijf jaar terug hebben ze belijdenis gedaan met z’n tweeën. Dat was zo mooi, samen voorin de kerk, terwijl ze zich overgaven, en onder tranen een tekst voorlazen... Het heeft bijna een leven lang geduurd voordat ze zover waren, en toen was het moment daar. Prachtig.”

Het begin van wijsheid is dat je wijsheid zoekt, aan alles wat je hebt verworven, inzicht toevoegt. Spreuken 4:7
“Deze spreuk lees ik zo: God heeft me heel veel gegeven, waarvan ik vroeger dacht dat ik dat aan mezelf te danken had. Ik heb nu het inzicht dat ik mijn talenten ook maar ontvangen heb en dat ik ze mag inzetten voor anderen. Er is duidelijk een missie voor mij weggelegd.” Syb is blij met zijn talenten, maar bovenal dankbaar. “Ik heb een goeie stem gekregen. Ik ben redelijk entertainend en kan alles zingen wat los en vastzit. Er is geen hoogte en geen laagte die ik niet haal. Daarbij heb ik een zintuig voor wat er speelt aan gevoelens om me heen: in mensen, wat in de lucht hangt, wat er in de politiek gebeurt, enzovoort. Ik kan dat alles verwoorden in muziek en teksten. Dat is een groot goed.”

Het lot

Syb noemt zichzelf ‘gelovig’, en vindt die omschrijving meteen helder genoeg. “Ik laat me niet in een hokje duwen. Mensen willen je graag een stickertje opplakken, maar stickers zijn gevaarlijk. Ik ben gelovig, ik geloof in een hogere Macht die ik God noem. Ik voel dat ik ermee in contact ben. Als ik op het podium sta, voel ik me helemaal volstromen met energie van dat grotere, hogere lichaam. En ik voel het als een enorme hoeveelheid liefde, evenals ik het heel duidelijk voel als ik ergens naartoe word geleid. Het lot bestaat niet, is mijn stellige overtuiging.”

Ook de spreukenschrijver heeft niet veel met het lot. Hij geeft juist aan dat we niet overgeleverd zijn aan een grillig lot, maar invloed kunnen uitoefenen op de zegen die de HEER ons wil geven:

Aan wie rechtschapen is, geeft de HEER voorspoed, voor wie op rechte wegen gaat, is Hij een schild. Spreuken 2:7
“Die rechte weg geeft de meeste innerlijke voldoening en rust. Daarom moet je daaraan vasthouden,” meent Syb. “Ik heb een liedje geschreven voor de nieuwe cd van De Kast, getiteld De Hemel, en dat gaat hier min of meer over. Maar het gaat ook over het feit dat iemand vaak niet in dit leven krijgt wat hij of zij verdient. Voorspoed heeft niets te maken met rechtvaardigheid. Zo’n Humanistisch Verbond dat zegt: ‘Wij geloven in het hiernumaals,’ daar heb ik niets mee. Dat vind ik zo’n onzin, zo’n dooddoener. Het komt op een dag goed, maar niet per se in dit leven op aarde. Het hiernámaals, daar geloof ik in. Tot die tijd is de menselijke ziel altijd onderweg, keer je steeds terug. In elk tijdsvak leef je en leer je bij. Mijn ziel is nu zo’n beetje klaar. Dat heb ik ontdekt doordat ik soms zo dicht bij God ben.”

Aarde

Over zijn contact met God en hoe hij dat vormgeeft, wil Syb niet teveel kwijt. “Dan zijn er een heleboel mensen die me direct voor gek verklaren. Ik kan wel zeggen dat ik zekerheid heb dat de geestelijke wereld bestaat, ook het hiernamaals. Tegelijk probeer ik niet teveel mee te gaan in die geesteswereld. Het is voor mij daarom heel belangrijk om letterlijk contact met de aarde te houden. Het liefst zit ik met mijn handen of voeten in de aarde, en als we oefenen met De Kast, sta ik bijna altijd op blote voeten in onze oefenruimte. Om de grond letterlijk onder me te voelen.”
Syb ziet zijn werk als van God gegeven en het uitoefenen ervan, als de door hem te bewandelen, rechte weg. “Ik heb het idee dat ik wat ik van God ontvang, kwijt kan in mijn nummers. Ik merk ook aan reacties dat mensen een diepere laag uit mijn muziek halen, dat ze soms zelfs eruit halen wat God me duidelijk heeft gemaakt dat ik zou moeten vertellen. Daardoor is die muziek een steun voor mensen. De muziek, en niet ik als persoon.”
Hoewel Syb kan bogen op een grote schare, vooral vrouwelijke fans, ziet hij zichzelf niet als het ideale rolmodel. “Ik ben gewoon Syb, die ook enorme fouten maakt. Daarvan ben ik me bewust. Vannacht nog, toen die diesel op was, heb ik lopen tieren en schelden, zó kwaad was ik. En soms ga ik ook voor de gemakkelijkste weg, voor het geld bijvoorbeeld, en niet voor de rechte weg. Ik ben niet beter dan een ander.”

Syb-genootschap

Het bestaan van een artiest kan soms eenzaam zijn. Bijna iedereen heeft een mening over je, zonder dat mensen je werkelijk kennen en weten wat er in je omgaat. Wist de spreukendichter daar ook van?

Alleen je eigen hart kent je diepste verdriet, in je vreugde kan een ander niet delen. Spreuken 14:10
“Je moet je vreugde juist wel delen, vind ik. Dat doe ik bewust; ik probeer zoveel mogelijk mensen te laten meegenieten van succes dat ik mag hebben en meemaken. Dat verbindt mensen ook. Je wilt niet weten hoeveel trouw- en geboortekaartjes ik krijg van mensen die elkaar ontmoetten bij een bijeenkomst die ik heb georganiseerd. Honderden kaartjes heb ik inmiddels. En er is een groep dames, een stuk of twintig, die elkaar bij concerten hebben ontmoet en die vriendinnen zijn geworden. Ze komen uit het hele land en gaan af en toe gezellig uit eten. Het Syb-genootschap noemen ze zich, serieus! Dat is natuurlijk heel komisch.”
Vreugde delen lukt Syb wel, maar zijn verdriet is een ander verhaal. “Ik ben gesloten. Mijn hele gevoelsleven, alles wat ik voel aan verdriet en vreugde, zit in mijn muziek. Als ik de muziek niet had, zat ik elke week bij de psychiater. Ik vraag ook bijna nooit om hulp, daarvoor ben ik niet in de wieg gelegd. Overigens heb ik zoveel goeds ontvangen, dat mijn verdriet in die zin ook gecompenseerd wordt. En ik heb God, met Wie ik alles kan delen. Daar kan geen mens tegenop.”

Tekst: Carola van Ruiswijk 
Beeld: Gert-Jan van der Tuuk
(2011)