Nieuwe documentaire over het leven van Lady Di

“Aan het verlovingsinterview kun je zien dat dit huwelijk gedoemd leek te mislukken”, zegt Tirza, de opvolger van presentator Anne-Mar Zwart in Blauw Bloed. “In de documentaire vraagt de interviewer aan Charles en Diana wat ze gemeen hebben. Charles vindt het een moeilijke vraag! Het ongemak spat ervanaf. Ik stond versteld dat dit destijds echt zo was uitgezonden.”

Verhitte discussies

Deze nieuwe documentaire bestaat uit archiefbeelden die chronologisch achter elkaar zijn gemonteerd. Daardoor is het verloop van de gebeurtenissen meteen duidelijk. Er is geen voice-over, behalve die van de praatprogramma’s uit die tijd. “Dat vind ik heel leuk,” zegt Tirza, “want daardoor krijg je een idee van hoe de media toen over het huwelijkspaar spraken. Er was zo’n grote hetze tegen hen gaande, een heel andere tijd dan nu. Je ziet beelden van talkshows waarin verhitte discussies werden gevoerd over het klappen van het huwelijk: lag het aan Charles of aan Diana? Ik vraag me af of dat nu nog zo’n groot punt van discussie zou zijn. Of toen hun zoon William geboren werd: er stonden hordes mensen bij het ziekenhuis die heel dichtbij konden komen. Tegenwoordig is het koningshuis veel beter beveiligd.”

Leuke foto

Volgens Tirza was Diana’s dood zo’n heftige gebeurtenis, dat er een enorme hype ontstond. Daardoor was het moeilijker om je kritisch over haar uit te laten. Is dat nu anders? “Ja, deze documentaire geeft een genuanceerder beeld, het is niet slechts een lofzang over Diana. Er is aandacht voor het feit dat ze mentale problemen had, wat bijvoorbeeld bleek uit haar relatie met de media. Die was complex. De ene keer gebruikte ze de media als ze een leuke foto van zichzelf wilde zien, de andere keer liet ze zich niet fotograferen. En Charles en Diana hebben de scheiding deels via de media uitgevochten. Dan gaf Diana weer een interview, dan bracht Charles een boek uit… Het was voor de prinses natuurlijk ook moeilijk om in dat koninklijke keurslijf te zitten. Daar is nu meer aandacht voor.”

Ze vochten de scheiding via de media uit

Is de documentaire interessant voor mensen die weinig met het Britse koningshuis hebben?
“Ja, je hebt geen voorkennis nodig om het te snappen. Je kunt het ook zien als het verhaal van een 19-jarig meisje van goede komaf dat trouwt met de meest begeerde vrijgezel van het land, een mislukt huwelijk heeft en een tragisch levenseinde kent. Het verhaal begint met de beroemde beelden van de jonge Diana die richting haar auto loopt, met de pers achter haar aan. Het is wel duidelijk: de rol van de media is een rode draad in haar leven en in deze documentaire.”

Wat voor vrouw was Diana?
“Diana was een verlegen, schuchter en naïef meisje en werkte als kleuterjuf. Het koningshuis zag haar als de perfecte huwelijkskandidaat voor Charles: jong, van goede komaf en maagd – dat was heel belangrijk. Camilla Parker Bowles was dat namelijk niet, waardoor Charles niet met haar mocht trouwen. In Diana’s huwelijk met Charles werd Diana al snel de populairste van de twee, omdat ze zich benaderbaar gedroeg. Zelfs in Australië ontvingen ze haar lovend en interesseerde niemand zich voor Charles. Ze bloeide op tot een vernieuwende prinses én stijlicoon. Veel vrouwen wilden hun haar bijvoorbeeld op dezelfde manier geföhnd hebben.”

Waarin was ze vernieuwend?
“Ze doorbrak taboes door mensen te bezoeken bij wie hoogwaardigheidsbekleders niet wilden komen. Zo ging ze met haar zoons William en Harry langs bij daklozen. In de documentaire zie je ook veel beelden van werkbezoeken, bijvoorbeeld aan aidspatiënten. Ze geeft hun een hand, terwijl de discussie heerste of de ziekte besmettelijk is. Ze voerde gesprekken die verder gingen dan ‘Waar kom je vandaan?’ en werd zo een aanraakbare royal. Na haar overlijden kreeg ze niet voor niets de bijnaam ‘the people’s princess’ – bedacht door Tony Blair, destijds premier van het Verenigd Koninkrijk.”

Gebied vol landmijnen

Op de vraag of Diana nu nog steeds een rolmodel is, antwoordt Tirza: “Het feit dat er weer een documentaire over haar is gemaakt, zegt genoeg. Ze leert ons dat we moeten omkijken naar de ander. Daar durfde zij risico’s in te nemen. Ze bezocht bijvoorbeeld eens een gebied vol landmijnen in Angola. De camera was gericht op de kinderen daar, maar Diana duwde de camera geïrriteerd weg. Dat wekt de indruk dat het haar écht om de mensen ging en niet alleen om het perfecte plaatje.”

Daarnaast blijven mensen volgens Tirza nieuwsgierig naar hoe Diana’s leven op deze manier heeft kunnen lopen, en hoe het zo tragisch kon eindigen. “Er zit veel spanning en tragiek in haar levensverhaal. Door al die aspecten kan ook ik er geen genoeg van krijgen.”