Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Reisgenoten vertellen het Grote Verhaal in woorden, kunst en daden

Deel:

Hoe kun je samen oefenen voor de nieuwe wereld die Jezus voor ogen heeft? Dat is de belangrijkste vraag voor Reisgenoten, een lichte monastieke leefregel voor twintigers. Initiatiefnemer Johan wil deze leefregel vormgeven aan de hand van vijf werkwoorden. ‘Vertellen’ is een van de vijf werkwoorden van Reisgenoten.

“Reisgenoten zijn verhalenvertellers. We vertellen over onze bronnen en wortels. We proberen aan oude woorden nieuwe betekenis te geven in ons leven. En we geloven dat we deel uitmaken van een groter verhaal. In dat verhaal worden we geroepen om acteur te zijn en mee te spelen. Het is een verhaal over een nieuwe wereld, een nieuwe start, een nieuwe mens, vriendschap. Het verhaal zoals we dat zien in Jezus. We ontvangen in dit verhaal alles voor ons eigen verhaal: uitdaging, creativiteit, samenleven, maar ook twijfel, pijn en lijden en de plaats die we dit proberen te geven.”

Verhaal geeft betekenis

Een verhaal is niet zomaar een verzinsel. Die bijklank heeft het in het Nederlands nog wel eens, een verhaaltje. Maar het Verhaal is wat ons leven betekenis, zin en richting geeft. Het vertelt waarom we hier zijn, wat ons te doen staat in de keuzes die we maken en wat ons tot een gemeenschap maakt. Het verhaal vormt onze identiteit.

Het dus belangrijk te weten dat er verschillende verhalen zijn. Zelfs als je nog nooit met de vraag van Het Verhaal bezig bent geweest, maak je er deel van uit.

Zo kun je bijvoorbeeld onderdeel zijn van het verhaal van ‘de consument’ en je leven laten leiden door winkelen en vermaak. Of deelnemen aan het verhaal ‘angst’ en ontdekken dat veiligheid en uitsluiting van vreemdelingen helpt om je angsten te overwinnen. Je kunt onderdeel zijn van het verhaal van ‘macht’ en streven naar overheersing, uitbuiting en orden of  van het verhaal van ‘ technologie’ en vertrouwen op je smartphone, big data en Artificial Intelligence. Verhalen zijn er en ze vormen ons leven of we er bewust van zijn of niet.

Verloren zoon als reisgenoot

Jezus is een groot verhalenverteller, denk maar aan zijn gelijkenissen. Een bekend verhaal is zijn gelijkenis van de verloren zoon. Je kent het wel: de jongste zoon vraagt zijn deel van de erfenis en vertrekt naar een ver land. Hij heeft veel lol totdat zijn geld op is en er armoede gaat heersen. Hij heeft honger en mag nog niet eens het varkensvoer eten. Dan besluit hij terug te gaan naar zijn vader om te gaan werken als knecht. Maar thuisgekomen wordt hij binnengehaald als de verloren zoon die weer leeft. Ze oudste zoon is jaloers om het feest dat vader heeft georganiseerd voor zijn jongste.

De bekende theoloog N.T. Wright legt uit dat de joodse traditie bol staat van de verhalen. Zo is hun eigen verhaal dat van een zoon die verlost wordt uit Egypte. Maar ook een verhaal van een volk dat weg gaat naar een ver land. Bij de vergeving van zonden komt het volk weer thuis en is er een einde van de ballingschap en een nieuw begin. Jezus vertelt de gelijkenis als hij een zondig mens vergeeft. Het is dan alsof het volk thuiskomt uit ballingschap en een nieuw begin kan maken.

De persoon die wordt vergeven door Jezus volgt Hem in de nieuwe wereld die Hij maakt. De verloren zoon is een Reisgenoot geworden naar het beloofde land. Dat is wat Jezus doet met de vergeving (een verhaal in actie) en wat hij vertelt met een gelijkenis (een verhaal als duiding en uitnodiging). Als hij het verhaal vertelt,  roept hij de luisteraars op om zelf ‘in het verhaal’ te stappen. Begin ook met de reis en vier het feest mee. Zelfs al ben je de oudste zoon uit het verhaal.

Het Grote Verhaal

Terwijl Jezus het verhaal vertelt in de gelijkenis van de verloren zoon, is hij zich zeer bewust van het Grote Verhaal. Het Grote Verhaal is dat van het volk Israël wat geroepen is om Gods alternatieve mensheid te zijn. Het doel van Israël zelf is ‘nieuwe schepping’ zijn. God wil uit de chaos van dood, oorlog, slavernij en onrecht een nieuwe wereld maken van leven, vrede, vrijheid en recht. Daartoe is Israël bevrijdt uit slavernij en mag ze als voorbeeld wonen in het beloofde land.

Zelfs wanneer het volk Israël weggaat uit het land in ballingschap is er een besef dat er ooit een nieuwe Koning zal komen om Gods Rijk te stichten. En als die nieuwe Koning komt, dan is er vergeving van zonden en een nieuwe start voor mensen. Door de Koning en haar volgelingen zal dit Koninkrijk zich vestigen over de hele aarde en onder alle mensen.

Iedereen is welkom in het Koninkrijk van Jezus. Daarom is het Koninkrijk het goede nieuws: evangelie. Daarom noemen we Jezus de Christus (= de tot Koning gezalfde) en noemen we onszelf Christenen. We maken deel uit van dit Grote Verhaal: een Koning en de nieuwe wereld die gekomen is en groeit.

Reisgenoten vertellen dit Grote Verhaal door de centrale plaats van het verhaal van de Bijbel en vooral dat van hun Koning in dit verhaal. Ze vertellen het Verhaal door het vieren van feesten, doen van rituelen zoals doop en avondmaal. Maar ook door het gebruik van symbolen en kunst. Of door op te treden als storytellers: vertel dat er een andere wereld mogelijk is door Koning Jezus.

Jouw eigen verhaal

Reisgenoten worden storytellers. Niet alleen van het Grote Verhaal, maar ook van je eigen biografie. Het verhaal van je leven, vertelt in woorden en daden is wat je maakt tot Reisgenoot. Je leven heeft zin en betekenis. Het komt ergens vandaan, het heeft een oorsprong en gaat ergens naartoe. Vertel dit verhaal in woorden, in kunst, in daden. En verbindt je verhaal steeds met verhalen van anderen om je heen het Grote Verhaal.

Wil je Reisgenoot worden en daarin met anderen optrekken? Dat kan. Reisgenoten is geadopteerd door de Protestantse Kerk in Nederland. Als Reisgenoot ga je minimaal een jaar de uitdaging aan om je te laten vormen met de vijf werkwoorden van Reisgenoten: Zijn, Vertellen, Liefhebben, Maken en Leren. Dit doe je niet alleen, maar in een groep mede-Reisgenoten.

Wil je oefenen met het vertellen van verhalenis het goed om kennis het hebben van verhalen uit literatuur, films en narratieve structuren zoals The Heroes Journey.

Zes fases van de reis

‘The Hero’s journey’ zoals wij die hebben uitgewerkt, bestaat uit een zestal fases.

Call to adventure
Mensen streven naar rust, maar als ze die dan hebben gevonden, dan komt toch weer de onrust. Ervaar je momenteel rust of onrust? Heb je het gevoel dat er nog iets moet komen, alsof je nog niet helemaal op de juiste plek bent in je leven? Heb je misschien het gevoel dat er nog een bijzondere rol van betekenis voor jou is weggelegd, of dat je nog zaken hebt te overwinnen of te bereiken?

Increase awareness
Jouw diepste, innerlijke verlangens, dromen en ook je talenten, kwaliteiten en ontwikkelpunten komen naar de oppervlakte. Wat is je opdracht? Wat heb je te doen? Waar wil jij mee aan de slag om nog meer uit jezelf te halen, nog effectiever te worden en nog meer plezier en succes te hebben?

Take the assignment
Ga je je eigen koers bepalen of laat je je leiden door omstandigheden? Aanvaard je je opdracht? Ga je op reis? Ga je je angst omzetten naar moed? En ga je beslissingen nemen en acties ondernemen die je leven zullen veranderen en waardoor je nog meer uit jezelf gaat halen? Wat is je doel en actieplan?

Adventure
Je gaat op avontuur en kiest de weg naar het onbekende. Het is een spannende ontdekkingsreis, een avontuurlijke onderneming. Je doet nieuwe leerervaringen op en gaat nieuwe uitdagingen aan die de held in jou doet ontwaken. Op je reis ontmoet je nieuwe mensen die een belangrijke rol gaan spelen in jouw leven. Je nieuwe reisgenoten zullen jou inspireren en het beste in jou omhoog halen! Deze avontuurlijke ontdekkingsreis is niet zonder gevaren. Je zult draken moeten verslaan en spoken onder ogen moeten komen die staan voor angst, twijfel, tegenslagen en onzekerheid. Maar je staat er nooit alleen voor. Een helpende hand is altijd dichtbij.

Triumph
Je ervaart plezier, successen, triomf, overwinningen, blijdschap et cetera.

Return
Je bent anders en effectiever gaan denken en doen. Je keert terug met nieuwe kennis, ervaringen, inzichten, beslissingen en ideeën.

Serve
Mogelijk wil je je opgedane ervaringen en nieuwe inzichten graag delen, en wil je hiermee anderen verder op weg te helpen. Wat wil jij betekenen voor anderen of achterlaten?

Geef je hier op om mee te doen als Reisgenoot.


Johan ter Beek omschrijft zichzelf o.a. als ondernemer, theoloog en dwarsdenker. De vraag hoe je geloof een plek kunt geven in je leven laat Johan niet los. Hij denkt na over nieuwe manieren om dit te doen en lanceerde enige tijd terug ‘Reisgenoten’: geen nieuwe kerk, geen instemming vereist met bepaalde geloofsdogma’s, maar samen oefenen voor de nieuwe wereld zoals Jezus die voor ogen heeft aan de hand van vijf begrippen.

Lees hier eerdere verhalen die Johan over Reisgenoten heeft geschreven.

Geschreven door

Johan ter Beek

--:--