Verder leven na een abortus

“Ik ben opgegroeid in een gelovig gezin en ik was al jong enthousiast christen." vertelt Jolanda de Faria- van der Velden (51). "Ik raakte betrokken bij koffiebarwerk, kreeg daar vrienden en ontmoette Marcelino, mijn man. We spraken in deze groep ook wel over seksualiteit, vooral dat het natuurlijk duidelijk was dat je niet aan seks voor het huwelijk moest doen." "Marcelino en ik waren er van overtuigd dat wij dit heus wel konden, geen seks. Ondanks de goede voornemen ging het toch een keer fout. En toen bleek ik zwanger...” Een streep door het perfecte plaatje “Wat schaamde ik me! Een streep door het perfecte plaatje! Ik was altijd voorbeeldig geweest; christen, goeie opleiding, een baan, een vriend. En nu dit. Marcelino en ik wisten ons geen raad, we voelden ons zo verward over wat we nu moesten doen. We namen een klein aantal mensen in vertrouwen en vroegen hen om advies. Toen kwam abortus ter sprake. Beduusd van alles zijn we dit pad eigenlijk zonder goed na te denken ingeslagen en binnen een paar dagen was alles geregeld.” Daarna pakken Jolanda  en Marcelino de draad weer op en praten alleen met elkaar over wat er gebeurd is. Gevoelens wegstoppen Jolanda beleeft kort na de abortus een bijzondere moment waarin ze ervaart dat God haar vergeeft. Jolanda vertelt hierover: ‘Het besef dat God me vergeven heeft, haalde voor mij wel de angel uit m’n rotgevoel. Tegelijkertijd stopte ik nog steeds mijn gevoelens van spijt en verdriet weg. Natuurlijk kwam dat af en toe naar boven, dan sprak ik er met Marcelino over. Pas jaren later kwam ik er achter dat ik mezelf helemaal niet vergeven had, maar dat ik aan het overleven was.” “Ik kwam er achter dat ik aan het overleven was” Boek 'De jongen die in de hemel was' 

Het boek van Todd Burpo, over zijn zoontje die in de hemel is geweest, maakt veel los bij Jolanda. De jongen uit het boek komt daar ‘zijn ongeboren zusje zonder naam’ tegen. Jolanda realiseert zich dat haar geaborteerde kindje ook geen naam heeft, maar ook dat zij het recht om dit kindje een naam te geven, had verspeeld.  “Die avond heb ik alles verteld” Tot die ene avond. Jolanda vertelt:  “Met een stel vriendinnen  hadden we het over ‘je ontmoedigd voelen’. Ik was toen al bezig met het schrijven van mijn roman, maar kwam niet verder. Die avond heb ik alles verteld.” Bijzondere ervaring tijdens gebed “Onder heel veel tranen sprak ik over ‘mijn geheim’: de abortus, de schuldgevoelens, de spijt waar ik me door geblokkeerd voelde. Mijn vriendinnen stelden voor om met me te bidden. Tijdens die gebedstijd moest ik weer ontzettend huilen. Op een gegeven moment werd alles licht om me heen en voelde ik letterlijk dat er een last van mijn schouders werd afgehaald. Ik ervoer dat Jezus de pijn en de veroordeling van me weghaalde.” Bestaansrecht Vanaf dat moment weet Jolanda zich bevrijd van haar eigen oordeel en verwijten: “Al die jaren heb ik zoveel gezongen en gelezen over genade. Toch kon ik nu pas mezelf vergeven en stoppen met mezelf verwijten maken. Dit moment was het breekpunt. Er is zoveel rust gekomen.” Jolanda besluit om een naam te kiezen voor het leven wat in haar begonnen was. Ze vertelt dit ook aan Marcelino en beide dochters. Een keus waarmee ze het bestaansrecht van dit ongeboren kind bevestigt. Habakuk 3 Jolanda geeft aan dat het ‘natuurlijk daarna ook een proces is geweest om vanuit vergeving te blijven leven’. Het gedeelte uit de Bijbel over de vijgenboom die niet bloeit, uit Habakuk 3, betekent hierin veel voor Jolanda. “Dit beeld raakt me, ik wil God blijven prijzen, ook als de vrucht van ‘mijn vijgenboom’ nooit openlijk te zien zal zijn, omdat het een verborgen bloei is. Gods allesomvattende redding geeft me kracht en moed.” Ik hoorde dit alles en ik beefde vanbinnen,
ik vernam het en mijn lippen trilden.
Mijn botten werden aangevreten,
ik stond te trillen op mijn benen,
wachtend op de dag van het onheil,
de dag dat u optrekt tegen het volk dat ons aanviel. Al zal de vijgenboom niet bloeien,
al zal de wijnstok niets voortbrengen,
al zal de oogst van de olijfboom tegenvallen,
al zal er geen koren op de akkers staan,
al zal er geen schaap meer in de kooien zijn
en geen rund meer binnen de omheining – toch zal ik juichen voor de HEER,
jubelen voor de God die mij redt.
Habakuk 3 vers 16-18 Boek Verborgen Bloesem In de periode hierna lukt het Jolanda om haar roman af te schrijven. De hoofdpersoon uit Verborgen bloesem, Hannah, draagt ook de last van een abortus met zich mee. “Hanna’s verhaal gaat niet één op één over mij,” vertelt Jolanda, “maar ik ken haar strijd. Dit was ook mijn strijd. Daarom heb ik dit verhaal uiteindelijk ook zo kunnen opschrijven.”  Kort voor de publicatie van haar boek geeft Jolanda ‘voorin de kerk’ haar getuigenis. Na 25 jaar in een isolement van schuld en schaamte te hebben gezeten, ligt er een nieuw pad voor haar open. Samen met haar man Marcelino wil ze niets liever dan mensen wijzen op de vergeving die er is voor schuld en schaamte.    Taboe op spreken over abortus 

Jolanda: “Er zijn veel meer christelijke vrouwen die ook een abortus hebben meegemaakt. Je hoort er niet vaak over, want er rust nog steeds wel een taboe op abortus onder christenen." "Er wordt niet graag over abortus gesproken. Ik begrijp dat ook wel, het gaat over een mensenleven, dat is heftig. Of je kunt het gevoel hebben dat je jouw recht op begrip verspeeld hebt, omdat je zelf voor de abortus hebt gekozen. Ik heb zelf geprobeerd hier op eigen kracht uit te komen, maar het bleef opspelen. Ik zie het zo: Gods vergeving is stap 1 en daarna komt de stap om jezelf te vergeven. Dat is moeilijk. Blijf er daarom niet alleen mee lopen. Vertel het aan mensen die je vertrouwt, bid er voor!“

  “Er wordt niet graag  over abortus over gesproken” 

Tijdens het gesprek geeft Jolanda aan dat bovenstaande verhaal voor Marcelino, haar man, ook enorme impact heeft gehad. Marcelino vertelt hoe het voor hem is geweest:  Marcelino: ‘Een abortus heeft grote impact, altijd’ De dagen voor en na de abortus heeft Marcelino als een roes ervaren: “Pas dagen later, na de operatie, drong het tot me door dat er geen weg terug meer was, de abortus was gepleegd. Ik kon mezelf wel voor het hoofd slaan. Achteraf zie ik dat ik die dagen in een roes heb doorgemaakt. Alles ging zo snel, we  handelden uit paniek en daarna konden we het niet meer terugdraaien.”

 “We  handelden uit paniek en konden het niet meer terugdraaien”

Wegzetten en doorgaan Het dagelijkse leven eiste al weer snel de aandacht van Marcelino op. Hij moest studeren, Jolanda ging ook weer werken en samen wilden ze ook hun trouwplannen concreet gaan maken.  Marcelino: “Eigenlijk was het ‘wegzetten en doorgaan’ wat ik in het begin deed. Tot ik op een paar weken later een vader met een baby zag. Hij was net als ik Surinaams en het kindje had een zacht getinte huid. Ineens drong tot me door dat ík de vader van zo’n kindje had kunnen zijn. Ik wist toen heel zeker dat we er over moesten blijven praten.” Niet zijdelings maar terzijde Vanaf dat moment kiest Marcelino ervoor om niet zijdelings naast Jolanda te blijven staan, maar haar juist terzijde te gaan staan: “Ik dacht namelijk eerst nog: okee, dit is Jolanda’s verhaal, het gaat over haar. Ik voelde me er zijdelings bij staan. Tot ik besefte: nee, dit gaat ook over mij en over ons samen. Vanaf dat moment ben ik naast Jolanda gaan staan, ik noem het ‘terzijde in plaats van zijdelings’. 

“Het onderwerp kwam altijd terug”

Hiermee kwam er ook ruimte voor Marcelino’s eigen gevoelens: “Ik voelde me schuldig naar ons ongeboren kind. Wij hadden dit leven gekregen en hebben het weg gedaan. Marcelino geeft aan dat impact van een abortus groot is, altijd. Of je nou jong of oud bent, of het kort of lang geleden is, of je de vrouw of de man bent. “Daarom is het zo belangrijk om te blijven praten. Als je er niet samen over praat, dan doe je jezelf tekort, maar je laat je vrouw het ook alléén verwerken. Dat is wat ik in ieder geval niet wilde. Ik  ben ook wel eens gaan wandelen met een vriend, en dan deelde ik wel eens wat, maar dat gebeurt niet vaak.” Er over praten is niet altijd gemakkelijk Door de jaren heen waren er ook tijden dat het stel het onderwerp lieten rusten, of zelfs wilden vergeten, geeft Marcelino aan: “Het is niet altijd gemakkelijk geweest om er over te blijven praten. Maar het onderwerp kwam altijd terug, we bleven denken aan wat er gebeurd is. We missen gewoon een kindje! We hebben samen vaak er over gesproken wat er van dit jongetje of meisje geworden zou zijn, hoe oud ‘ie nu zou zijn, naar welke school hij of zij zou gaan.” Open en lichter De avond waarop het voor Jolanda allemaal veranderde, raakte ook Marcelino’s leven: “Dit is zo bijzonder geweest, voor Jolanda zelf, maar ook voor de roman die ze aan het schrijven was. Alsof alles ineens duidelijk was: we mogen er over praten, het ongeboren leven mag een plek krijgen. Voor mijzelf is  alles ‘lichter’ geworden. In mijn hele binnenste voelt het letterlijk verlicht. Ik hoef niets meer weg te stoppen. Ook kan ik weer meer vreugde voelen. Daar ben ik heel blij mee, want dat is volgens mij ook wat Jezus wil geven, liefde en vreugde. Jezus vraagt niet van mij om een levenslang verdrietig en schuldig te zijn. Maar daar heb je wel openheid en vergeving voor nodig.”

“Ik hoef niets meer weg te stoppen”

Marcelino merkt dan ook dat het makkelijker is geworden om over het onderwerp te delen met anderen. “We staan meer open voor andere mensen die hetzelfde hebben meegemaakt. Dat vind ik mooi, het gaat niet alleen om ons verhaal. Ik merk zelf, dat hoe meer ik deel, hoe vrijer ik me voel. Dat geldt ook voor anderen.” Mannen, neem het voortouw!  Wat Marcelino hoopt, is dat vrouwen de moed zullen vinden om te blijven praten over de impact van een abortus. Ook als hun vriend of partner er zelf niet over begint, vindt hij dat ze gerust wat mogen aandringen. “Het gaat er om dat het wegdrukken en verzwijgen doorbroken wordt. Dan pas kan er ruimte komen voor vergeving en verwerking.” Licht Marcelino toe. 

“Blijft er niet zijdelings bij staan, sta je vrouw terzijde”

Tot slot een boodschap van Marcelino aan mannen: “Mannen, neem het voortouw om met je vriendin of vrouw te spreken over wat er gebeurd is. Denk niet dat het allemaal wel meevalt. Ga niet af op wat je denkt te zien; zoek het gesprek op. Blijft er niet zijdelings bij staan, sta je vrouw terzijde!”