Wat is geloven?

Geloven is geen wiskunde. Daarom vind ik het woord ‘bewijs’ in de meeste Bijbelvertalingen van Hebreeën 11:1 niet passen: alsof je geloof kunt bewijzen! Iets bewijzen suggereert dat mensen feiten aandragen. Dat doet het geloof vaak juist niet. Dat heeft het geloof ook niet altijd nodig. Abraham kon niet bewijzen dat hij gelijk had. Hij was er wel van overtuigd dat het waar was wat God hem had beloofd.

Abraham was niet de enige die in geloof handelde. In Hebreeën 11 wordt een lange lijst met namen genoemd. Van sommige mensen wordt zelfs uitgebreid verteld hoe zij het ‘waagden’ met God. Dat deden bijvoorbeeld ook de ouders van Mozes, toen zij besloten hun kind te verbergen. Geloven gaat vaak tegen de werkelijkheid in. Alsof je zegt: ‘En toch’.

Gelovigen zijn het levend bewijs

Natuurlijk is geloof blij met elk bewijs. De gelovigen uit Hebreeën 11 zijn er een levend bewijs van dat wie op God vertrouwt, niet beschaamd uitkomt. Het is bemoedigend om medegelovigen te ontmoeten en te leren kennen.

Geloof en verstand

Geloven schakelt het verstand niet uit. Maar het verstand is niet allesbepalend. Waarom kan er naast de zichtbare wereld geen onzichtbare wereld zijn? Waarom moet God in je hoofd passen? Waarom zijn er geen zaken die ons verstand te boven kunnen gaan? Geloven gaat boven denken uit. Er bestaat meer dan wij met ons verstand kunnen bewijzen.

Luisteren naar je hart

Naast wat er in ons hoofd zit, heeft een mens ook te maken met wat er leeft in zijn hart. Dat gaat verder. Het hart is het diepste en het meest eigene van de mens. Een bekende uitspraak van de 17^e-eeuwse filosoof en wiskundige Blaise Pascal is: ‘Het hart heeft redenen die de rede niet kent.’ Schakel het hart uit en probeer dan lief te hebben. Wie kan zonder zijn hart zeggen wat schoonheid is? Je zult merken hoe moeilijk dat is.

De gelovigen uit Hebreeën 11 zijn er het levende bewijs van dat geloven meer is dan een rekensom. Zij kwamen niet pas in actie, toen het bewijs geleverd was. Geloven is ook een waagstuk. Je waagt het met God. Je doet waar je in gelooft. Je luistert naar je hart.

Het hart volgen

Waarom klom Abraham met zijn zoon Isaak de berg Moria op? Omdat hij God vertrouwde. Dat was geen kwestie van het volgen van zijn verstand, maar van zijn hart, maar wel met deze kanttekening: het hart van een mens is niet per se slimmer dan zijn verstand. Juist een mens kan in zijn hart dingen denken en op basis daarvan dingen doen die verre van verstandig zijn.

God verandert je hart

Met de harten van gelovigen is wel het een en ander gebeurd, net zoals het hart verandert van iemand die verliefd is. Wat is geloven? Ergens blijft het altijd een raadsel, als God spreekt tot je hart.

‘Geloven is zeker zijn van de dingen waar je op hoopt, ervan overtuigd zijn dat wat je niet ziet, toch bestaat’ (Groot Nieuwsbijbel).