Zes tips om burnout te voorkomen

Evert Jan sprak onlangs over dit onderwerp tijdens de Justice Conference in Melbourne, georganiseerd door Tear Australia. “Compassie is een snelweg naar een burnout,” vertelde hij de 1100 aanwezigen. “Zolang we op aarde de perfectie niet bereiken is het nooit goed genoeg. Juist wanneer je iemand liefhebt voel je dat, en het voelt als een verantwoordelijkheidslast die nooit verdwijnt.” Vier daarom de kleine stapjes die je maakt, voed de vreugde in je leven, houd je droom zo groot als die van God, en blijf binnen Zijn Koninkrijk. “Het is niet de bedoeling dat je opgebrand raakt van het liefhebben van je naaste. Neem daarom een paar voorzorgsmaatregelen. We kunnen niet almaar het vuurtje van de compassie in ons leven blijven opstoken en nóg meer liefde voor nóg meer mensen blijven ontwikkelen. Dat kan niet goed gaan met 7 miljard mensen op aarde. Je moet keuzes maken, bepalen wat jouw aandeel is in het streven naar een mooiere en betere wereld – en wat niet.”

Zes tips om een overdaad aan meeleven te beperken

1. Ontdek wat er op jouw bordje is gelegd

Ouweneel noemt drie manieren om vast te stellen waar jij bij betrokken wilt zijn. Gebruik als eerste je intuïtie: wat raakt jou het diepst, wat laat je niet los? “Welke kwestie of kans laat jouw hart sneller kloppen?” Ten tweede, als je door van alles en nog wat wordt geraakt: bereken waar jij met jouw gaven en talenten het beste aan kunt bijdragen. Ten derde, als je zo getalenteerd bent dan je van alles en nog wat zou kunnen doen: vraag het iemand anders. Waarom zou jij het allemaal moeten weten? “Iemand anders kan ook God zijn,” grapt Ouweneel. 

2. Begin niet met organiseren, maar met loslaten

“Onthoud dat je slechts ‘werknemer’ bent in Gods koninkrijk, dus de volgende stap is: laat los,” zegt Ouweneel. “Het is niet jouw koninkrijk; je gaat aan de slag in iemand anders’ koninkrijk… Bedenk dat als je niet binnen Gods koninkrijk blijft, je niet meer zult kunnen doen dan jij als mens kunt doen… voeg je daarom in Gods project, want niets is onmogelijk voor God.” En mocht je toch de last van het activisme blijven voelen: “driemaal daags: ‘Het is niet mijn koninkrijk.’ Blijf het herhalen totdat je het gelooft… Driemaal daags: ‘Uw wil geschiede.’ En onthoud, zegt Ouweneel: ‘hoe meer je jezelf aan de Koning kunt toevertrouwen, hoe meer Hij jou kan toevertrouwen. Geen vertrouwen in de Koning, geen project van de Koning.”

3. Zorg dat je batterij is opgeladen

Ouweneel gaf aan dat hij voor zijn werk voor World Vision veel mensen heeft ontmoet in erbarmelijke omstandigheden. Steeds weer raakte hij ervan onder de indruk hoe velen toch de vreugde wisten vast te houden. “Hier is een eerste reden tot vreugde: je bent niet alleen. God is met ons, trekt met ons mee, laat ons leven vanwege zijn licht en liefde – probeer dat besef steeds weer te voeden, want het maakt je dankbaar.” Een andere reden tot vreugde is onthouden dat het kwaad het goede niet vernietigen kan. “Als duisternis en onrecht je pad kruist, keer dan regelmatig naar het licht en de goede basis van alle dingen terug. Laad je batterij op.” Spreek af met vrienden, wandel in de natuur, ga naar een concert, voed je met inspirerende kunst. “Doe wat jou nieuwe energie geeft en jou ervan overtuigd dat het goede sterker is dan het kwade.”

4. Profiteer van je eenzijdigheid

Denk niet dat je aan jezelf genoeg moet hebben om te doen wat er gedaan moet worden. Soms staan we er inderdaad alleen voor, maar in heel veel situaties worden wij geacht onze krachten te bundelen, zegt Ouweneel. “Profiteer van het feit dat je een ‘eenzijdig’ persoon bent met wel het ene en niet het andere talent. Je hebt het beste excuus in de wereld om je tot anderen te wenden voor hulp.” Hij grapt dat toen God de mens schiep Hij toch heel wat voorpret moet hebben gehad, want toen Hij de mens schiep naar zijn beeld, schiep Hij er twee. “Als je wilt weten hoe het is om naar Gods beeld geschapen te zijn, zul je naar iedereen tegelijk moeten kijken.”

5. Zoek het grote

Als je je visie beperkt houdt tot wat je zelf kunt doen, heb je geen God en geen Jezus Christus nodig. “De kracht van het Koninkrijk is nu juist dat het ons perspectief biedt voorbij datgene wat menselijkerwijs ‘haalbaar’ is. Want voor God is niets onmogelijk. Zorg daarom dat je je droom nooit reduceert tot wat ‘te doen’ is. Blijf vasthouden aan je verlangen naar een vol leven voor ieder mens en elk schepsel op aarde. Dat is de droom die God koestert. Maak hem niet kleiner.” Wat wij vooral kunnen doen is beschikbaar zijn voor God.

6. Vier het kleine

In ons calvinistische Nederland vergeten we maar al te snel vooruitgang te vieren en haasten we ons al snel naar het volgende dat niet klopt. “Nee, nee, nee! … je batterij raakt niet opgeladen als je niets viert. Vier die kleine stappen en zie daardoor dat we vooruitgaan boeken. En sta je stil bij kleine stappen, onderscheid dan jouw deel en Gods deel. Hoe meer je ziet dat het ook Gods werk was - en zelfs in de eerste plaats Gods werk - zul je opnieuw weten dat je niet alleen bent. Een nieuwe reden tot dankbaarheid.”

Dit artikel is een vertaling van Six tips to avoid burnout door Anne Lim.
Meer over Evert Jan Ouweneel lees je hier.