Column Tijs | ‘Zo waarlijk helpe mij... m’n overleden moeder’

“Krankzinnig”, oordeelde hij onlangs bij het bericht in het RD dat politieagenten vanaf dit jaar ook kunnen zweren op Allah of een andere god als ze de eed afleggen.

Bij defensie is het al langer mogelijk om een andere god dan de christelijke aan te roepen, bij de rest van de overheid en bij Kamerleden niet. Die kunnen slechts kiezen tussen de belofte (‘Dat beloof ik’) en de bestaande eed (‘Zo waarlijk helpe mij God almachtig’).

Je zou zeggen, de keus voor meerdere opties ligt voor de hand in een land dat er in religieus opzicht totaal anders bij ligt dan honderd of tweehonderd jaar geleden. Alhoewel: je kunt natuurlijk ook zeggen, zoals ik SGP’er Jaco van den Brink in 'Dit is de Dag' hoorde doen, dat je de eed juist aflegt omdat je je betrouwbaarheid buiten jezelf zoekt, in iets hogers, iets objectiefs. Als iedereen daar een eigen soepje van kookt, vervalt de waarde van de gedachte. Stel dat Allah voor jou (of voor Geert Wilders) iets kwaads belichaamt. Dan is het juist een onveilige gedachte als iemand daarop zweert.

Nadeel is dat je nu op iedereen en z’n moeder kunt zweren

Het doel van het afleggen van een eed of gelofte is dat ambtenaren zich beter gedragen. Dus klinkt het heel logisch dat je daar iemand voor aanroept die het beste in jou naar bovenhaalt. En of Wilders het nou leuk vindt of niet: voor veel moslims is dat Allah.

Nadeel van de nieuwe formule bij de politie is, dat je nu op iedereen en z’n moeder kunt zweren. Dus ook letterlijk op het graf van je moeder bijvoorbeeld. Of op het vliegende spaghettimonster. Daar moet nog even goed naar gekeken worden, net als naar het feit dat er verschillen ontstaan tussen overheidsdiensten.

Ikzelf heb nog nooit een eed afgelegd, voor zover ik me herinner. Mocht het ooit zo ver komen, dan zou ik het liefst zeggen: ‘Zo waarlijk helpe mij God’. Het benadrukken van de almacht van God trekt mij steeds minder. In mijn gesprekken voor Adieu God? hoor ik zoveel mensen vastlopen op die almacht – ‘Als God almachtig is, waarom dan dit of dat?’ – dat ik denk dat er een nieuw woord nodig is om uit te drukken wat christenen op dit punt precies geloven.

Als andersgelovigen vanaf nu hun eigen god mogen invoegen, kunnen wij onze God misschien beter aanduiden zoals Hij is: God.