Lieve kiezer, kun je een beetje consequent zijn?

• Rob Jetten was als D66’er tegen kernenergie, hij werd minister in een kabinet dat voor kernenergie is – en is nu zelf ook voor.

• Mona Keijzer sloot als CDA-lid samenwerken met de PVV uit, nu ze bij BBB zit niet meer.

• Dilan Yeşilgöz sloot als VVD-vertegenwoordiger onder Mark Rutte samenwerking met de PVV uit, nu ze zelf de baas is niet meer.

• Eric van der Burg is hartstochtelijk voor de spreidingswet, maar staat hoog op de lijst van de VVD die (in deze vorm) tegen de spreidingswet is.

• De ChristenUnie ging vorig jaar akkoord met uitstel van gezinshereniging voor vluchtelingen, deze zomer liet de partij het kabinet vallen op (ongeveer) hetzelfde punt.

• Yesim Candan solliciteerde als Kamerlid – eerst bij het CDA (2016), toen (naar verluidt) bij Forum voor Democratie (2018), en nu bij D66 – waar ze in het verleden allerlei kritische dingen over heeft gezegd... Inmiddels heeft ze zich teruggetrokken van de lijst vanwege die voorgeschiedenis.

• Jesse Klaver en zijn GroenLinks stapten ooit uit een formatie omdat ze niet konden leven met migratiedeals. In het verkiezingsprogramma van Verenigd Links (PvdA en GroenLinks) is de verenigde partij niet langer tegen migratiedeals.

• De ChristenUnie was lang tegen (bijna) gratis kinderopvang, toen vóór en in het nieuwste programma zitten ze ertussenin: twee dagen gratis.

Als ik langer zou nadenken, zou ik meer voorbeelden kunnen bedenken. Laat helder zijn: alleen mensen zonder ideeën veranderen nooit van idee. Dus van mening of standpunt veranderen mag. En uit bovenstaand lijstje blijkt dat vrijwel alle partijen zich er schuldig aan maken. Wat mij altijd wel helpt: een goede uitleg waarom je van mening verandert. Daar ontbreekt het vaak aan.

Ik wil nu vooral iets zeggen tegen jou als kiezer: natuurlijk staat het je vrij om elke verkiezing op een andere partij te stemmen. Je mag zweven. Maar dat heeft wel gevolgen: partijen worden onzeker.

Je zult maar D66-politicus zijn: bij de verkiezingen van 2021 beloond met 24 zetels, daarna in het coalitieakkoord een groot deel van je verkiezingsprogramma waargemaakt en kijk nu eens naar de peilingen: tussen de 6 en 10 zetels. BBB werd megagroot bij de Statenverkiezingen (omgerekend 32 zetels), verzilverde die winst in de provincies en is nu gehalveerd in de peilingen.

Wat moet je daarmee als politieke partij?
Kortom: lieve medekiezers, zullen we zelf ook een beetje consequent zijn?