Manuel Venderbos: 'Gods liefde is naast mensen staan'

Een gesprek met Manuel stuitert heen en weer tussen uiterst serieus en hilarisch – zoals dat ook ging in zijn programma’s. Of hij nu op de radio grapjes maakte met Herman Wegter, bij Jong iemand sprak die niet lang meer te leven had of voor dik 25.000 jongeren een band aankondigde: humor en kwetsbaarheid gaan bij hem hand in hand.

Binnenkort stopt hij als presentator. “Ik heb van mijn hobby mijn werk gemaakt,” zegt Manuel. “Ik vind het dan ook heel jammer dat mij verteld is dat ik moet stoppen. Natuurlijk: zoals iedere presentator wist ik dat deze dag zou komen – iedereen moet een keer stoppen. Maar in mijn hoofd heb ik er nog geen punt achter gezet, eerder een komma. En ik blijf actief achter de schermen, want ik ben een televisiemaker in hart en nieren.” Visie duikt met hem de archieven in en ontdekt de missie van Manuel.

1. BlinQ, ‘Een ei op het hoofd van Margje’
“Dit was een van mijn eerste televisieklussen, en direct ook een van de leukste. BlinQ was een dagelijkse live talkshow op Z@pp. Het programma paste helemaal bij mij, omdat we uitzinnig vrolijk konden zijn en het volgende moment weer bloedserieus. Van een gevecht met vla schakelden we moeiteloos over naar een heftig gesprek over gescheiden ouders. Met kinderen werkt dat heel natuurlijk.

Ik ben heel impulsief, dus dan is live televisie extra spectaculair: ik sloeg eens een ei kapot op het hoofd van medepresentator Margje Fikse. Dat stond niet in het script, maar het leek me wel leuk. Die impulsiviteit is een kracht geweest – het leverde soms hilarische tv op – maar het kan ook een valkuil zijn. Soms kleur ik daardoor buiten de lijntjes.”

2. Xnoizz Radio, ‘Een grote speeltuin’
“Ik werk nu ongeveer 14 jaar bij de EO en vrijwel mijn hele carrière heb ik radio gepresenteerd. Dat begon op 3FM. Echt een droom die uitkwam! Ik heb geen idee of het moeite waard is om terug te luisteren, maar het was te gek om te maken. Op zondagavond hadden Herman Wegter en ik twee uur de tijd. We rommelden maar wat aan – het was één grote speeltuin. Ik heb maandenlang met een heliumfles in mijn auto rondgereden, omdat ik op de radio nieuwsberichten voorlas terwijl ik helium inademde. Maar goed dat ik in die tijd nooit een ongeluk heb gehad. We stopten ermee toen een arts live in de uitzending opbelde en zei dat helium inademen gevaarlijk is.” Lachend: “Ik vond het al zo vreemd dat ik iedere zondagavond met hoofdpijn naar huis reed.”

3. Jong, ‘Ik ga bijna dood’
“Ik nam Jong over van Marc Dik en heb het 9 seizoenen mogen maken. In deze aflevering ontmoette ik Debra Lee, een jonge vrouw die eierstokkanker kreeg. Wij gingen haar bucketlist afwerken. Dat werd dus een aflevering waar we verschrikkelijk veel lol hadden, maar aan de andere kant wisten we dat ze niet lang meer zou leven. Sterker nog, nog geen maand na de opnames was ik bij haar crematie. Dat hakte er bij mij diep in.

Het hoorde bij Jong: ik was intens betrokken bij mijn gasten. Als de opnames voorbij waren, zei ik niet: ‘Toedeledokie, ik heb mijn materiaal binnen, ik verdwijn weer.’ Ik geef mezelf dan helemaal, ga echt een relatie aan. Je wilt niet weten hoe vaak ik jankend voor de camera heb gestaan. Voor mij hoort die houding bij de missie van de EO. Ik ben hier komen werken om Gods liefde te laten zien. Die toon ik door naast de mensen te gaan staan: door te proberen ze te begrijpen. Preken is niet mijn stijl. Ik heb mezelf wel eens gekscherend de Paulus van de EO genoemd – iemand die voor Joden een Jood en voor Grieken een Griek is. Dus ben ik voor de NPO3-kijker een NPO3-presentator en voor de ongelovige een ongelovige. Ik ga hun wereld in, niet om te veroordelen, maar om een arm om hun schouder te slaan.”

4. Jong, ‘Ik heb een ernstige darmziekte’
“Voor Jong heb ik een paar seizoenen ondergaan wat mijn gasten ook ondergingen. In deze uitzending was dat een heftig inwendig darmonderzoek. Die aflevering kwam bij mij diep binnen – letterlijk en figuurlijk. Natuurlijk is het een sensationele manier om je verhaal te vertellen. Het leverde hilarische tv op. Maar het is meer dan dat: door zelf kwetsbaar te zijn, durfden mijn gasten zich ook kwetsbaar op te stellen. Het meisje dat toen te gast was, liet voor het eerst haar stoma zien omdat ze ons vertrouwde. Dat was voor mij een belangrijke les. Als je zelf op afstand blijft en alleen vragen stelt, kom je nooit bij iemand in de buurt. Over iemand praten is heel makkelijk, mét iemand veel moeilijker.

Ik ga nu veel directer het gesprek aan met anderen. Pas vroeg een jongen of ik hem wilde helpen met zijn rolstoel. Ik help hem natuurlijk, maar vraag ook of hij tijdelijk of definitief in z’n karretje zit. Dan heb ik direct contact. Dat geldt niet alleen voor mensen die iets lichamelijks hebben, maar ook voor mensen die totaal anders denken. Stap maar op ze af, ga in gesprek.

Daar horen voor mij grappen bij. Ook als ik over mijn geloof praat met mensen die niet of anders geloven, probeer ik er een scheut humor in te gooien. Dan is het ijs gebroken. Ik geloof dat humor en geloof heel goed samengaan. Sommige mensen hebben daar moeite mee. Als ik een grap maak, betekent het niet dat ik oneerbiedig wil zijn of het geloof niet serieus neem. Het betekent dat ik met je in gesprek wil. Het is mijn geloofstaal.”

5. Gabberfilmpje voor de Ronduit Theatertour
“Ik kwam deze pas weer tegen: geniaal, al zeg ik het zelf. Dit is een maf filmpje, dat wel écht ergens over gaat. En het was mijn eerste klus voor de EO. Acteren was zo’n vijftien jaar geleden een uit de hand gelopen hobby en dat wisten mensen bij de jongerenafdeling van de EO. Ze zochten een gabber voor de Ronduit Theatertour. Iemand wist dat ik plat Haags kon praten, want ik kom uit die regio. Zo kwamen ze bij mij terecht. Ik zag dat wel zitten, dus heb ik mijn kop kaalgeschoren en een trainingspak van iemand geleend. Mijn moeder schrok zich helemaal lam toen ik ineens zo voor de deur stond: ‘Ma, ik heb een nieuwe vriendengroep!’ Als ik dat filmpje nu laat zien, gelooft niemand dat ik het ben.”

6. 3Onderzoekt in Rusland
“De Rusland-aflevering van 3Onderzoekt was by far het spannendste en noodzakelijkste wat ik in de afgelopen 15 jaar heb gedaan. Het was heftig om met jonge Russische homo’s en lesbiennes te praten die in het dagelijks leven zomaar in elkaar worden geslagen. Dat verhaal móest verteld worden. Voor een andere aflevering sliep ik een nacht bij de bekende pedofiel Martijn Uittenbogaard. Na afloop zei ik dat ik liever een bekende pedo als Martijn in mijn straat heb, dan iemand van wie ik niet weet dat hij pedo is. Dat heeft me doodsbedreigingen opgeleverd – als je zoiets zegt, ben je het blijkbaar niet waard om te leven. Dat vond ik heftig, maar ik kon het gelukkig van me afzetten. Als ze mijn gezin erbij hadden betrokken, had ik dat veel lastiger gevonden.

In dit programma zag je wat mij betreft de essentie van mijn ‘Paulus-zijn’. Ik wilde 24 uur bij Martijn zijn om een arm om hem heen te kunnen slaan. Hetzelfde geldt voor de homo’s in Rusland."

7. De EO-Jongerendag
“Voor bijna 30.000 jongeren een fantastisch feest presenteren: veel gaver wordt het niet. Het is prachtig. Het ene moment sta je op z’n Martijn Krabbés een band aan te kondigen, dan op z’n Hennie Huismans een huwelijksaanzoek te fiksen maar ook á la Jong een intiem gesprek over pesten te voeren.

Sommige mensen vinden de EO-Jongerendag dé plek om een niet-christelijke vriend of vriendin mee naar toe te nemen. Zo heb ik het nooit benaderd; voor mij is de Jongerendag het leukste christelijke feestje dat er is. Een prachtige plek om samen het geloof te vieren.”


Tekst: Pieter-Jan Rodenburg
Beeld: Jacqueline de Haas
Bron: Visie 2014, nr. 47

Manuels mooiste tv-momenten
Nieuwsgierig naar de mooiste momenten uit Manuel Venderbosch' carrière als televisieprestentator? Bekijk hieronder een mooi overzicht.

video