Waarom zou je demonstreren in een uni­ver­si­teits­ge­bouw?

Regelmatig duiken op social media beelden op waar studenten te zien zijn die pro-Palestijnse leuzen roepen. Er ontstond onrust over een docent aan de VU die in zijn colleges betoogt dat Israël ‘een apartheidsstaat’ en ‘een koloniaal project’ is. De Hogeschool Utrecht stelde een lezingenreeks uit over de Holocaust en antisemitisme, omdat er meer tijd nodig zou zijn om de huidige oorlog in Gaza “in een breder perspectief” te plaatsen.

Ik vind de onrust in het hoger onderwijs zorgwekkend. Wat is de taak van universiteiten en hogescholen? In de allereerste plaats natuurlijk kennisoverdracht. Daarna uiteraard ook bildung, de vorming van jonge slimme mensen. Waarom dat gepaard moet gaan met demonstraties en politieke stellingnames ontgaat me.

Natuurlijk is het prima als docenten in hun colleges allerlei perspectieven op de werkelijkheid belichten. Ik vind de stelling dat Israël een apartheidsstaat zou zijn bestrijdenswaardig, maar het lijkt me heel goed dat studenten uitgelegd krijgen hoe iemand tot zo’n stelling komt. De docent in kwestie, de Iraanse antropoloog Younes Saramifar, zei er echter bij dat studenten die niet tegen zijn perspectief kunnen, zijn lessen beter konden mijden.

Daarmee gaat hij veel te ver. Als je als docent mensen afraadt naar je college te komen als je het niet met hem eens bent, vind je het verkondigen van je eigen perspectief belangrijker dan kennisoverdracht. Dan heb je een andere bedoeling met je werk dan kennisoverdracht of vorming. Dan is de universiteit een arena geworden waar een politieke strijd wordt gestreden. Want als het delen van kennis je doel is, probeer je studenten natuurlijk altijd te verleiden wel te komen.

De VU besloot dan ook terecht deze teksten van Saramifar te schrappen uit de digitale leeromgeving. Toen er veel opschudding ontstond over het uitstel van de lezingenreeks over de Holocaust aan de Hogeschool Utrecht, keerde de hogeschool snel op haar schreden terug. De reeks gaat bijna ongewijzigd op het tevoren aangekondigde tijdstip door.

Blijven over de demonstraties. Waarom zou je demonstreren in een universiteitsgebouw? Dan doe je alsof de universiteit een politieke arena is geworden. Een demonstratie voor de Palestijnse zaak heeft met kennisoverdracht en vorming weinig te maken. Het moet helder zijn: universiteiten en hogescholen zijn in eerste instantie kennisinstituten, geen Malievelden.

Onder de pro-Palestijnse uitingen ligt woede en onvrede over de oorlog tussen Israël en Gaza. Dat is zeer invoelbaar. Die onvrede hoort echter niet thuis in een onderwijslokaal – maar in een demonstratie, of in het stemhokje.